Soğuk havaların gelmesiyle birlikte, evlerimizde kullandığımız ısıtma sistemlerinden kaynaklanan büyük bir tehlike kapımızı çalıyor. Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Erdinç Şengüldür, karbonmonoksit zehirlenmesinin sinsi doğasını anlatırken, vatandaşları can kaybına yol açan bu duruma karşı uyardı. Uzman isim, CO gazı, duman çıkarmadığı, boğazı yakmadığı ve nefes almayı zorlaştırmadığı için "sessizce bıçağını boynunuza dayıyor." Bu nedenle zehirlenmenin ilk belirtileri çoğu zaman grip veya yorgunluk sanılarak göz ardı ediliyor.
VÜCUDU AĞIR AĞIR ÖLDÜRÜYOR
Karbonmonoksit gazı, renksiz, kokusuz ve tahriş edici olmayan yapısıyla fark edilmez. Ancak solunduğu anda kana karışarak oksijenle hayati bir rekabete girer. Dr. Şengüldür, gazın kandaki oksijeni taşıyan hemoglobinin yerini hızla aldığını ve dokuların oksijen almasını tamamen engellediğini söyledi. Bu durum, özellikle kalp, beyin ve diğer yaşamsal organlarda ani oksijen yetersizliği yaratarak ani bilinç kaybına ve ölüme neden olur.
GRİP SANDIĞINIZ O BELİRTİLERE DİKKAT
Karbonmonoksit zehirlenmesi genellikle sinsi bir başlangıç yapar ve belirtileri, sıradan kış hastalıklarıyla kolayca karıştırılabilir. Uzmanlar, özellikle baş ağrısı, baş dönmesi, halsizlik, mide bulantısı belirtilerinin görülmesi halinde alarm verilmesi gerektiğini vurguluyor:
ANİDEN UYKU BASTIRIYOR
Dr. Şengüldür, "Soba yanarken birden baş ağrısı ve yoğun bir uyku bastırıyorsa, bu kesinlikle normal değildir. Bu, vücudun oksijensiz kaldığının net işaretidir." dedi. Kişi bu durumda dinlenmek için uzandığında, oksijensiz kalma süresi uzayarak durum hızla bilinç kaybına doğru ilerler. Uzmanlar, "Baş ağrısı + soba = Uyarıdır. Ciddiye alın" diyerek vatandaşları uyarıyor.
ÖNLEYİCİ TEDBİRLER HAYAT KURTARIYOR
Karbonmonoksit zehirlenmesi tamamen önlenebilir bir tehlikedir. Dr. Şengüldür, basit önlemlerin aileleri geri dönülmez acılardan koruyacağını belirtti:
DÜZENLİ CİHAZ BAKIMI: Kış ayları başlamadan önce soba, şofben ve kombilerin yıllık bakımları mutlaka yapılmalıdır.
BACA TEMİZLİĞİ: Baca tıkanıklıklarının önlenmesi için düzenli baca temizliği ihmal edilmemelidir.
DEDEKTÖR KULLANIMI: Mümkünse yaşam alanlarına karbonmonoksit dedektörü yerleştirilerek görünmez ve kokusuz tehlikeye karşı erken uyarı sistemi oluşturulmalıdır.
