Cam pipetlerin kırılması, ağız ve sindirim sisteminde ciddi yaralanmalara yol açabiliyor. Uzmanlar özellikle çocuklar ve bakım hastalarında kullanımından kaçınılması gerektiğini belirtiyor.
Sağlık Bilimleri Üniversitesi (SBÜ) Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi Erişkin Acil Kliniğinden Öğretim Üyesi Doç. Dr. Onur Tezel, cam pipetlerin ve diğer cam ürünlerin darbe, sıcaklık farkı ya da yanlış kullanım sonucu kırılarak ciddi sağlık sorunlarına neden olabileceğine dikkat çekti.
Tezel, cam ürünlerdeki kırıkların her zaman gözle görülemeyecek düzeyde olabileceğini, bazen mikro çatlaklarla kendini gösterebildiğini vurguladı. Camın kırılma riskinin, üretiminde kullanılan malzemelere göre değiştiğini ifade eden Tezel, özellikle çocuklarda plastik pipetlerden kalan çiğneme alışkanlığının cam pipetlerin kırılmasına yol açabileceğini söyledi.
“Çiğneme hareketi ile cam pipetler kırılabilir. Aynı zamanda camın kendi doğası nedeniyle ani sıcak ve soğuk değişimde örneğin, bulaşık makinesinde yıkadığımızda çok sıcak bir ortamdan alıp bir anda soğuk bir materyale koyduğumuzda çatlama riski oldukça yüksektir.” diyen Tezel, ağız içi yaralanmalara da dikkat çekti.
Cam kırıklarının dişlerin sert yapısıyla birleştiğinde yumuşak dokular olan damak, dil ve ağız arka bölgesinde kesiklere neden olabileceğini aktaran Tezel, “En kötü senaryomuz da kırılan cam parçasının yutulmasıdır. Yutmayla beraber cam parçası önce yemek borusuna, eğer saplanmazsa mideye iner, mideden de geçip bağırsaklara kadar ilerleyebilir.” uyarısında bulundu.
Bu tür yaralanmalara müdahalenin güç olduğunu vurgulayan Tezel, endoskopik işlemlerin bazı durumlarda yeterli olmayabileceğini ve bazı hastalarda cerrahi müdahale gerekebileceğini ifade etti. Özellikle yemek borusunda yer alan damarsal yapılara cam parçasının saplanması halinde ciddi kanamalara neden olabileceğine işaret etti.
Tezel, olası bir cam yutulması durumunda izlenmesi gereken adımları şöyle özetledi:
“Bu durumda kişinin en kısa zamanda acil servise ulaştırılması gerekiyor. Camı kendisinin çıkartmaya çalışmaması, kusmaya çalışmaması gerekir. Eğer yutulmuşsa mide içeriğinden veya yemek borusundan geriye çıkartmaya çalışmak da o camın hareketiyle beraber dokulara zarar verecektir. Cam materyaller, kırık şüphesi, şekil bozukluğu, çatlağa benzer görüntüsü olması durumunda hiçbir şekilde kullanılmamalıdır. Genel olarak pipet kullanılmasını tavsiye etmiyoruz. Bardaktan içmek her zaman en güzeli.”
Bakım hastalarının da risk altında olduğunu belirten Tezel, bilinç düzeyi düşük bireylerin yaşadıkları yaralanmaları fark edemediklerini, bu nedenle tanı ve müdahalede gecikmeler yaşanabildiğini aktardı.
“Demans, Alzheimer ve bakım hastaları, bilinç durumları kötü olması nedeniyle temas ettiklerinin farkına varmıyor. Yaralandığında, damağında bir hasar olduğunda fark edilmedikleri için burada teşhis koymak, bazen daha da zorlaşıyor. Bakım hastalarında pipet kullanımında mümkün olduğunca cam pipetlerden veya damağa zarar verebilecek sert pipetlerden uzak durmak lazım.” ifadelerini kullandı.
