Bilim insanlarının dikkatini çeken Uturuncu yanardağı, yaklaşık 250 bin yıldır patlamamış olsa da, yüzeydeki hareketler ve gaz çıkışları nedeniyle aktif volkanlara benzer bir profil çiziyor. Bu durum, onu bilim dünyasında “zombi volkan” olarak anılan sıra dışı doğa olayları arasına sokuyor.
And Dağları’nın Bolivya’daki en yüksek zirvelerinden biri olan Uturuncu, 1990’lı yıllarda uydu radarlarıyla yapılan gözlemlerle gündeme gelmişti. Yaklaşık 150 kilometrelik alanda kaydedilen yükselme ve çökme hareketleri, volkanın derinliklerinde hâlâ bir enerji kaynağının var olduğunu gösterdi. Bu “şapka” şeklindeki deformasyon, yer altındaki karmaşık sürecin izlerini yansıtıyordu.
DEV MAGMA REZERVUARI
Volkanın yaklaşık 10-20 kilometre altında yer alan Altiplano-Puna Magma Gövdesi, yeryüzünün en büyük aktif magma rezervuarlarından biri olarak tanımlanıyor. Yüzeye yaklaşan sıcak sıvılar ve gazlar, hem yüzeyde ufak depremleri hem de yılda ortalama 1 santimetrelik yükselmeyi tetikliyor.
BÜYÜK BİR TEHLİKE SİNYALİ VAR MI?
Oxford Üniversitesi’nden Prof. Dr. Mike Kendall, şu an için volkanın patlama ihtimaline dair endişe verici bir işaret bulunmadığını belirtiyor. Sismik hareketlerin yüzeye yaklaşmadığını ve depremlerde belirgin bir artış olmadığını aktaran uzman, mevcut durumu “sönümlenmiş bir volkanın buhar çıkışı” olarak yorumluyor.
DÜNYADA YALNIZ DEĞİL
Cornell Üniversitesi’nden Dr. Matthew Pritchard’ın paylaştığı bilgiye göre, dünya genelinde Uturuncu gibi yaklaşık 50 zombi volkan bulunuyor. Bu volkanların çoğu binlerce yıl boyunca uyku halinde kalsa da, bazıları jeotermal enerji ve madencilik açısından ilgi görüyor.