Görünen o ki, 7-8 Temmuz G 20 Hamburg Zirvesi’nin gayri-resmi gündem maddelerinden biri de Kore olacak. Liderler Suriye, Katar gibi sorunların yanı sıra Kore’yi, daha doğrusu Kuzey Kore’yi, bu ülkenin uzun menzilli füze denemelerini ikili ve çok taraflı görüşmelerinde konuşacaklar. Zaten Japonya Başbakanı Şinzo Abe konuyu gündeme getireceğini şimdiden açıkladı. Diğer katılımcılardan ABD, Rusya, Çin ve Güney Kore de sorunun doğrudan muhatabı.
Konuyu tetikleyen, daha doğrusu sürekli gündemde tutan Kuzey Kore’nin nükleer silahları, yaptığı uzun menzilli füze denemeleri, özellikle de sonuncusu. BBC’nin haberine göre Kuzey Kore haber ajansı KCNA dün 2802 km yüksekliğe ulaşabilen, 933 km ötede (Japon denizinde) bir hedefi vuran Hwasong 14 füzesinin denemesini başarıyla gerçekleştirdiklerini duyurmuş. Bu da Alaska’nın dahi vurulabileceği anlamına geliyor.
Bu açık meydan okumaya bir de ABD Başkanı Donald Trump’ın Kuzey Kore’ye gereken cevabın verileceği mealinde sosyal medya mesajları eklenince ve ABD iç politikasında yaşanan sorunlar düşünülünce, başta Japonya olmak üzere Kuzey Kore’ye komşu ve aynı zamanda hedef olan ülkeler, Kim Jong-un’un niyeti kadar belli ki Trump’ın yapabileceklerinden de endişe ediyor.
Atlantic dergisinin son sayısında Mark Bowden tarafından yazılan bir analizde vurgulandığı gibi ABD’nin önündeki opsiyonlardan neredeyse hiç birinin sonuçları bölge ülkeleri tarafından hoş karşılanabilecek nitelikte değil. Amerika’nın askeri herhangi bir müdahalesi Kuzey Kore’nin “intihar saldırısına” kalkışmasına neden olabilir. En azından Güney’in başkenti Seul’ü 40 km uzağa yerleştirdiği 8 bin ağır topuyla kısa bir süre içinde yerle bir edebilir.
Dergi, ABD’nin Kore sorunu ile ilgilenmek için hayata geçirebileceği dört senaryodan söz etmiş. Bu senaryoların ilki Kuzey Kore’nin askeri imkanlarına güçlü bir önleyici saldırıyı öngörüyor. Çok büyük kaynakların kullanılmasını, sivil halkın zarar görmesini, ama aynı zamanda Kim Jong-un’un bertaraf edilmesini içeriyor. Başarı şansı bence düşük, uygulamaya konması da zor. Sürpriz olmasıysa neredeyse imkansız. Dolayısıyla da Kuzey Kore’nin yakın çevresine ciddi zarar verme olasılığı çok güçlü.
İkinci senaryo Kuzey Kore üstündeki baskının arttırılması. Plan, bu kez siyasi ve diplomatik yöntemlerden ziyade askeri olanakların kullanılmasına dayanıyor. Kuzey Kore liderliğinin ICBM’ler, yani uzun menzilli füzeler imal etmesinin, denemesinin önüne geçilebileceği, ikna edilebileceği ya da caydırılabileceği varsayılıyor. Ancak Kuzey Kore’nin neden karşılık vermeyeceği, karşılık vermemeye nasıl ikna edileceği sorusunun cevabı havada kalıyor.
***
Dergide başka bir seçeneğin daha olduğu yazılmış ama aslında yok. Tek seçenek son seçenek. O da uzlaşma, Kuzey Kore’yi olduğu gibi kabul etme karşılığında Kore yarımadasına barışın gelmesi. 1953’de ateşkesle yarım bırakılan sürecin tamamlanması için çalışılması. Güven arttırıcı önlemlere ağırlık verilmesi, tehdit dilinden vaz geçilmesi, Kuzey Kore’nin uluslararası sisteme dahil edilmesi.
Artık Amerika’nın da, dünyanın geri kalanının da Kuzey Kore’nin nükleer silahlara ve bunları kullanma yeteneğine sahip bir ülke olduğunu görmesi, Kim Jong-un’u muhatap kabul etmesi gerekiyor. Doğu Asya’yı ve Pasifik’in Batı yakasını tehdit eden bir sorundan kurtulmanın en makul yolu karşı tarafın ne istediğini dinlemekten ve anlamaktan geçiyor.
Umarız G20 Zirvesi bu sorunun da samimiyetle konuşulacağı, askeri çözüm önerilerinin ve örtülü operasyonların aslında çözüm olmadığının idrak edileceği bir toplantı olur. Aksi takdirde Asya’nın doğu kıyıları çok daha ciddi bir krize, hatta savaşa sürüklenebilir. Pek çok savaşta olduğu gibi bunda da yüzbinlerce ve hatta milyonlarca insan ölebilir. Dünya ekonomisi Hamburg’daki katılımcıların hiç istemeyeceği şekilde sarsılabilir. Siyasi sonuçlarının ne olacağını ise şimdiden kimse kestiremez…
