![Salih Cenap Baydar](https://cdn.karar.com/author/81_b.jpg)
Salih Cenap Baydar
Kâinat yönetim sistemleri başarısızlığa mahkûmdur
Kamu kurumları için yazılım geliştiren firmalar bazen şu tür taleplerle karşılaşırlar:- “Bize öyle bir yazılım geliştirin ki bütün işlerimizde...
Korkunun yerine ümidi dümene geçirmenin vakti gelmedi mi?
İnsanoğlu, -sanılanın aksine- istikametini aklı ve mantığıyla belirlemiyor.Dümendeki asıl kaptan “hislerimiz”.Kaderimizi ellerine emanet...
Karagözler tahtı Hacivatlara bırakırken
İnsanlar -sanılanın aksine- çoğu zaman akıllı/mantıklı kararlar veren yaratıklar değillerdir, hisleriyle, arzularıyla, içgüdüleriyle mantıksız...
İstisnalar kaideye dönüşünce
Geçen haftaki yazımda Carl Schmitt ve Giorgio Agamben’in “istisna hali” ve “egemenlik” ilişkisine dair fikirlerinden bahsetmiş, “olağanüstü...
Egemenlik kayıtsız şartsız istisna haline karar verenindir
Antik Roma’da, senato tarafından kriz durumlarında cumhuriyeti yönetmesi için olağan dışı yetkilerle donatılarak atanan idareciyi, yani meşru...
Öz değil dostlar, öz değil bu biçim
"Özcülük” ya da temel esascılık (essentializm), belli bir türe dahil her varlığın o türe ait niteliklere ya da özelliklere sahip olduğu fikri...
Canavarın gözündeki karanlık
Kötülüğün, karanlığın, korkuların yükselip ufukları kapladığı zamanlarda, normal şartlarda gayet medeni, makul, ahlaklı bir hayat süren...
Fena fid-devlet – beka fid-devlet
İlkokul öğrencisiyken andımızı “içmekten” hiç hoşlanmazdım.Aklım erer ermez öğretmişlerdi: Söz vermek çok mühimdi. Söz verdiğimde...
Anomiye sürüklenirken
"Anomi”, kanunların, temayüllerin, yerleşik toplumsal değerlerin çözülmesi, ya da daha genel olarak kuralsızlık anlamına geliyor.Amerikalı...
Yeryüzü Tanrıları: Belirsizlik ve kuralsızlık hükümdarları
Zygmunt Bauman, “Modernite Kapitalizm Sosyalizm (Küresel Çağda Sosyal Eşitsizlik)” ismiyle dilimize çevrilen kitabında, insanlarda “hükümdar”...
Zihnimizdeki odacıklar
Hayat çok karmaşık.Olan biten şeylerin mahiyetini öğrenmek, neyin neden kaynaklandığını ve niçin öyle olduğunu kavramak, ne gibi sonuçlar...
Aşırı normalleştirme
Alexei Yurchak 1960’ta Leningrad’da doğmuş ve Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği döneminde yetişmiş bir antropolog.Doktorasını Duke Üniversitesinde...
Yapacağımız Bir Şey Kalmazsa
1942 doğumlu İspanyol sosyolog Manuel Castells, teknoloji ve küreselleşme devrimlerini birbiriyle irtibatlandıran açıklamalarıyla “enformasyon...
Şekilsiz demir kütleden keskin kılıç çıkartmak
Sağlam, oturmuş, güçlü fikirler, tıpkı iyi kılıçlar gibi, ancak uzun ve yoğun emek gerektiren bir süreç neticesinde elde edilebiliyor.Bir...
Diriliş Matrix
Matrix serisinin son filmi “Matrix Resurrections”, ilk filmden yaklaşık yirmi iki sene sonra vizyona girdi. Filmi görenler her ne kadar birçok...
Mazinin ihtişamı kan damlayan kılıçta mı?
Murdar bir halden muhteşem bir maziye kanatlanıp uçmak gericilikse her namuslu insan gericidir.”İlk gençlik yıllarımda, Cemil Meriç’in meşhur...
Matrix Geliyor: Yalanlardan yalan beğenin
Matrix serisinin dördüncü filmi yarın vizyona giriyor.Serinin ilk filmi, sinemaseverlerin aklını başından almış, “mermi zamanı” gibi daha...
Kör Tanrıça Fortuna çarkıfelekle mi oynuyor?
Roma mitolojisinde Fortuna isimli bir şans, kader, kısmet tanrıçası vardır. Milattan önce yedinci asra kadar uzanan mitlere göre hem fertlerin...
Eziklerin şeytanları
Özgüvenini bir türlü kazanamayan, ezik kimseler, en güçlü pozisyonlara gelseler, en büyük zenginliklere kavuşsalar bile hayatlarının dizginlerini...
Geçmişin travmalarını aşabilmek
Ülkemiz insanının sosyal psikolojisi üzerinde yeterince çalışılmış mıdır?İnsanımızın davranış desenlerini açıklayacak teorilerimiz...
Hatalarla yazılımcılar gibi yüzleşmek
"Yazılım geliştirme” bugünün en geçerli mesleklerinden biri. Giderek daha da önem kazanıyor. O yüzden her sene yazılım geliştirmeyle ilgili...
“Yapma” devrinden “Olma” devrine dönüş
Modern çağın düşünürleri doğrusal bir ilerleme ve gelişmeye inanıyorlardı.Her yeni gün, bir öncekine nazaran daha bilgili, daha mantıklı,...
Whataboutism
Soğuk savaş yılları... Amerikalılar, Rusları ülkelerine dâvet eder ve çok övündükleri ışıltılı tesislerini, Disneyland’ı, tıkır tıkır...
Siyasi partilerin kültleşmesi hayra alâmet değildir
Latince “cultus” (ibadet), Fransızca “culte”, İngilizce “cult” kavramı Türkçe’ye “kült” olarak geçmiş. Bugün artık genellikle,...
Borç para alıp üstüne beton dökmek
Almanya’da çalışırken ahbap olduğum bir dönerci arkadaş, kesin dönüş yaparken bana “Dönünce birikimlerinle ne yapacaksın?” diye sormuş,...
Değişim için kesin bir karar vermek lazım
İradenin en ağır imtihanlara tabi tutulduğu bir “bolluk çağında” yaşıyoruz.Hayatta hedeflerimize ulaşabilmek için güçlü bir iradeye ihtiyacımız...
Madalyonun karanlık yüzü
Netflix’te yayınlanan Güney Kore yapımı Squid Game dizisi küresel çapta büyük ilgi gördü.Güney Kore’li yönetmen ve senarist Dong-hyuk Hwang’ın...
Sanal Cemaatler- 2
Sanal cemaatleri” incelemeye kaldığımız yerden devam ediyoruz.Cemaat mensuplarının “biz” hissini muhafaza edebilmeleri için “ötekilerin”...
Sanal Cemaatler-1
İnsan insansız yapamıyor, başka insanlarla görüşmeye, tanışıklıklar kurmaya, dayanışmaya ihtiyaç duyuyor.İnsanın varoluşu, başkalarıyla...
Cebinde kaç paralık telefon var yeğen?
Sıkça rastlarız: Sokak röportajında mikrofon uzatılan genç işsizlikten, gelecek kaygılarından yakınırken ekşi suratlı bir “dayı” yavaşça...
Hepimize çip mi takacaklar?
Jean Baudrilliard, 5 Mart 1996’da Paris gazetesi Liberation’da yayınlanan “Disneyworld Company” başlıklı makalesinde şunları söylemişti:“Bilgisayar...
Züccaciye Dükkanındaki Fil
Ekranlarımıza, sanki geçmişte yahut paralel bir evrende çekilmiş gibi duran görüntüler düşüyor.Hayatlarında ilk kez adım attıkları şehrin...
Amerika, Afganistan, afyon ve Taliban
Vekalet savaşlarının perde ardındaki kuklacıları, düşmanlarıyla kendi adlarına savaşacak savaşçıları desteklemenin maliyetini düşürmek...
Vekalet savaşlarının ana yurdu: Afganistan
Amerika’nın yirmi yıllık işgalini sonlandırmasının ardından Taliban Afganistan’da kontrolü ele geçirdi. Şimdi tüm dünya, ajanslara, sosyal...
Aşı karşıtları ikna edilebilir mi?
Yangın, sel gibi tabii afetlerle uğraşırken unutur gibi olduk ama hızla artan vaka sayıları, Covid-19 salgınının kendini unutturmaya hiç niyetinin...
Kara para aklansa da kirlidir
Efsaneye göre 1920’lerde Amerika’nın meşhur gangsteri Al Capone, gasp, fuhuş, kumar, kaçakçılık, yasadışı uyuşturucu, silah ve alkol ticareti...
Akıl tutulması
Alman filozof ve sosyolog Max Horkheimer, muhafazakâr ve zengin bir Yahudi ailenin çocuğu olarak 1895’te Stuttgart’ta doğmuş. Dokuma sanayicisi...
Çarpışan arabalara binmek için çarpışmamız şart mıdır?
Bir bayram akşam üzeri, bir baba, eşini ve iki küçük yavrusunu alıp lunaparka götürüyor.Lunaparkın pırıl pırıl renkli ışıklarının,...
Çöp evde yaşamaya razı mıyız?
Hayatta, işler istediğimiz gibi gitmiyor.Bizi huzursuzluğa ve mutsuzluğa sevk eden gelişmeler var. Bu gelişmeler karşısında aldığımız tutum,...
Vicdanımızda açılan obruklar
Hani “yer yarıldı da içine girdi” diye bir deyim vardır ya, o korkunç hâlin gerçekten yaşanması, durup dururken yerde çok derin bir çukurun...
Gösterdikleri hakikati tahttan indiren semboller
Bir önceki yazımda insanların, tarih boyunca soyut varlıkları ve kavramları nasıl önce kendi uydurdukları somut, maddi sembollere indirgediklerine,...
Şeyleştirme yabancılaşma putlaştırma
Soyut varlıkları ve kavramları anlamak kolay bir iş değil.Pek çok insan, mahiyetini doğru dürüst kavrayamadığı soyut varlık ve kavramlara...
Kamu görevlileri için kamu spotları
Seksenli yıllarda, halkı bilinçlendirmek için çekilen ve çok sık gösterilen kamu spotları, televizyon seyircisi milyonların zihnine adeta kazınmıştı....
Yerli ve milli çöplük
Pakistan’ın Lahor şehri dünyanın en kirli şehirlerinden biri. Otoritelerce, 100 puanın üzerine çıktığında sağlıksız, 300 puanın üzerine...
Elde çekiçten başka alet yoksa
Çeşitli konularda fikir beyan eden, çözümler üreten, akıl veren, fikir kavgası sürdürenleri gözlemlediğimizde fark ederiz ki insanların ortak...
Açık denizde hedefsiz ve pusulasız
Hiçbir dini inancı olmayanlar da dahil olmak üzere her insanın hayatını üzerine kurguladığı bir değerler sistemi var.Hayatın karşımıza çıkarttığı...
Ahlaksız süper kahraman olur mu?
Süpermen, Batman, Örümcek Adam gibi süper kahramanların hikayelerini okuyan, filmlerini seyredenler bilir: İnsan üstü güçlere sahip süper kahramanların...
İğneyi kendimize…
Filistin’de yine kan, yine gözyaşı, yine zulüm var. İçimiz acıyor. Zorbalıkları, haksızlıkları, adaletsizlikleri görüp de bir şey yapamamak...
![Veysel Taşkın](https://cdn.karar.com/author/264_s.jpg)
![İbrahim Kiras](https://cdn.karar.com/author/22_s.jpg)
![Mustafa Karaalioğlu](https://cdn.karar.com/author/1_s.jpg)
![Akif Beki](https://cdn.karar.com/author/69_s.jpg)
![Salih Cenap Baydar](https://cdn.karar.com/author/81_s.jpg)
![Ömer Erdem](https://cdn.karar.com/author/64_s.jpg)
![Taha Akyol](https://cdn.karar.com/author/86_s.jpg)
![Ahmet Taşgetiren](https://cdn.karar.com/author/83_s.jpg)
![Fehmi Koru](https://cdn.karar.com/author/333_s.jpg)
![Mehmet Ocaktan](https://cdn.karar.com/author/2_s.jpg)
![Yusuf Ziya Cömert](https://cdn.karar.com/author/3_s.jpg)
![İskender Öksüz](https://cdn.karar.com/author/95_s.jpg)
![Figen Çalıkuşu](https://cdn.karar.com/author/226_s.jpg)
![Eyüp Sabri Demirci](https://cdn.karar.com/author/255_s.jpg)
![Şule Demirtaş](https://cdn.karar.com/author/287_s.jpg)