Uzay çalışmalarında ne kadar ileride iseniz, bilim ve teknolojide de o kadar ilerler ve Dünya’da bilim ve teknolojinin öncüsü olur ve ekonomik olarak çok ilerlersiniz. Çin geçtiğimiz hafta 3 tane askeri pilot olan astronotunu daha önce inşa etmeye başladığı uzay istasyonuna gönderdi. Çin en son insanlı uçuşunu 5 yıl önce gerçekleştirmişti.

Çin’in uzay çalışmaları 1968’de başladı. 1970’lere geldiğimizde Çin uzaya uydu fırlatabilir duruma gelmişti. Ancak insanlı uçuş projesi yeterli yatırım yapılamadığı için 1980 yılında sonlandırıldı. 1992 yılında yeniden insanlı uçuş modülü üzerinde çalışan Çin, Ruslarla bir anlaşma yaparak, Soyuz uzay araçlarının teknolojisini transfer etti. Bu sayede 2003 yılında ilk insanlı uçuşunu gerçekleştirdi ve o gün bugündür uzay yarışında hızlı adımlarla ilerliyor.

Çin son 2 yılda hem Ay’a hem de Mars’a uzay aracı gönderdi. Ay’ın Dünya’dan görünmeyen tarafına ilk defa uzay aracı gönderirken, Ay’dan örnek alıp getirebilen bir ülke haline geldi. Aynı zamanda bu yıl Mars’a hem bir uydu hem de gezgin gönderen Çin sessiz sedasız uzay çalışmalarında rakiplerine ciddi fark atıyor ve bu konuda Dünya lideri olma konusunda hızlı adımlarla ilerliyor.

Kötü komşu insan mal sahibi yapar sözü Çin için bir sıçrama tahtası oldu. Zira ABD, Çin’in askeri uzay çalışmalarının şeffaf olmadığı gerekçesiyle Uluslararası Uzay İstasyonu programına dahil etmedi. Çin ise bunu fırsata çevirip kendi uzay istasyonunu kurdu. Göklerin Sarayı ismini verdiği Uzay istasyonu ile Çin, birkaç başarısız deneme sonrası uzay istasyonu kuracak kadar teknolojisini geliştirdi. Çin’in uzay istasyonunun yakında ömrünü tamamlayacak olan Uluslararası Uzay İstasyonu’ndan daha uzun süre yaşaması bekleniyor.

Göklerin Sarayı Uzay İstasyonu şimdi üç Çinli astronota ev sahipliği yapıyor. Astronotlar, istasyonun Tianhe veya Heavenly Harmony adlı ana yaşam modülünde üç ay kalacaklar ve bilimsel deneyler ve bakım yapacak, uzay yürüyüşleri gerçekleştirecek ve tesisi gelecek yıl uzaya fırlatılacak ve uzay istasyonuna kenetlenecek iki ek modülün yerini hazırlayacaklar.

Geçtiğimiz perşembe günkü fırlatma ile Çin, 2003 yılından bu yana uzaya 14 astronot gönderdi ve eski Sovyetler Birliği ve ABD’den sonra bunu yapan üçüncü ülke oldu. Uzun Yürüyüş isimli roketi ve Shenzhou-12 isimli uzay aracını kullanarak astronotların uzaya gönderen Çin, yaklaşık 10 dakika sonra roketi uzay aracından ayırdı ve uzay aracını istasyona kenetlemeyi başardı. Eski araçlara göre daha fazla otomasyon içeren araç, zaten yükleri ağır olan astronotların yapması gereken işleri hafifletti.

Shenzhou-12 uzay aracı Rusların kullandığı en son teknolojinin üzerine Çin teknolojisin entegre edilmesi ile üretildi. Bu araç SpaceX’in Crew Dragon uzay aracından çok daha kısa sürede uzay istasyonuna kenetlenebiliyor. Nitekim bu araç fırlatıldıktan 6 saat kadar kısa bir süre sonra uzay istayonuna kenetlendi. Bu Ruslardan sonra çok büyük bir başarı. Aynı olay NASA’nın emekli olan uzay mekikleri ile 2,5 günde sürüyordu. SpaceX ile de yaklaşık 19 saat sürüyor. Bu süre boyunca astronotların bebekler gibi bez bağladıklarını ve hayat şartlarının çok zor olduğu göz önüne alınınca büyük bir başarı olduğu rahatça söylenebilir. Çin’in uzay istasyonu bu kez 4 tane kenetlenme birimi koyduğu için başarı şansı arttı. Eski istasyonlarda sadece bir tane kenetlenme birimi bulunuyordu.

Çin’li astronotlar deneyleri tamamlayıp 90 gün yörüngede kaldıktan sonra Dünya’ya dönecekler. Yaklaşık 450 km yükseklikte olmasına rağmen astronotların Dünya’ya dönmesi hayli karmaşık bir aşamadan oluşuyor.

Çin’in bu başarısını başta NASA başkanı olmak üzere birçok uzay ajansı kutladılar ve bu gelişmelerin gelecekte bilim ve teknolojiye yapacağı katkıları sabırsızlıkla beklediklerini söylediler.

Bilim ve teknolojide ileri gitmek istiyorsak, mutlaka uzay çalışmalarına yeterli önemi vermeli ve öncü olmalıyız. Çünkü ülkelerin ilerlemesi yüksek teknolojiye bağlı ve şimdiye kadar bilim ve teknolojide ileri olup, milyar dolarlar seviyesinde teknoloji ihraç eden ülkelerin hep uzay teknolojilerine yatırım yaptıklarını görüyoruz. Uzay teknolojileri en az 1’e 5 gelir getiriyor. Uzayda tükenmez kalemlerin yazmaması sonucu basınçlı kalemler üretildi. Bundan sonra mürekkep püskürtmeli yazıcılar keşfedildi ve sadece kartuş satışından her yıl 109 milyar dolar gelir sağlanıyor.

Uzay teknolojileri başka ülkelerin zaten 60 yıl önce yaptıklarını kopyalamak şeklinde anlaşılmamalı. Üzerine yeni ve hiç denenmemiş teknolojiler geliştirilmeli ve önümüzdeki 30 yılın teknolojisi yapay zeka ile birleştirilmeli. Aksi halde yeni dönemde Çin Dünya liderliğine oynarken biz başkalarından yüksek teknolojiyi ancak ihtiyaçları kalmadıktan sonra alabileceğiz.