Son zamanlarda yapay zeka öğrenmek isteyen yüzlerce kişiden değişik emailler alıyorum. Çoğu bir kitap tavsiyesi veya kaynak soruyor. Hepsine tek tek cevap yazmaya çalışıyorum lakin bazen yetişemiyorum. Ancak soru soran, email gönderen, mektup yazan kişilere bildiklerimi buradan yazmak daha kolay bir çözüm olacak gibi görünüyor. Çünkü aynı soruya defalarca aynı cevabı vermek yerine bir kez burdan yazayım ve herkese tek seferde cevap vermiş olayım.
Yapay zeka bu yüzyılın en önemli teknolojisidir. Önümüzdeki 30 yıl yapay zeka yılı olacak ve yapay zeka kullananlarla kullanmayanlar arasındaki fark, uzay aracı kullanıp gezegenler arası seyahat eden ile, Ankara - İstanbul arasını yaya yürüyen kadar olacaktır. Makine öğrenmesi deneyimlerden ve veriden öğrenen ve zaman içinde karar verme veya tahmine dayalı olarak başarı oranını sürekli iyileştiren uygulamalara denir. Yapay zeka kurumların masraflarını ve israflarını azaltır. Bilgisayar mühendisi veya programcılarının yıllar sürecek yazılımlarını birkaç milisaniyede bitirir ve birazda dinlenir.
Bana gelen sorularda en fazla Türkçe kaynak var. Şahsım 18 yıldır yurtdışında yaşadığım ve yaptığım bütün projeler İngilizce tabanlı olduğu için Türkçe kaynak konusunda fazla bir bilgim yok. Ancak yapay zeka üzerine binlerce öğrenciye ders vermiş birisi olarak tek bir kitap veya birkaç kitap yapay zeka öğrenmek için yeterli değil. Yapay zeka öğrenmek için daha az kaynak gerekir. Kitapların teori ve anlatım kısımları çok uzun. Zaten kitaplar konuya başlayana kadar 15 - 20 sayfa işe yaramayan bilgilerle dolu.
Yapay zeka öğrenmek konusunda doğru bilinen yanlışlar çok fazla. Bir çok kişi yapay zeka öğrenmek için evvela bilgisayar mühendisi veya programcısı olmak gerektiğini düşünüyor. Bazı insanlar ise yapay zeka öğrenmek için mühendis kökenli olmak gerektiğini ve eğer yapay zeka öğrenmek isteyen kişi mühendis değilse hiç şansı olmadığını söylüyor. Bazıları ise yapay zeka öğrenmek için matematik, istatistik, programlama, kodlama, lineer cebir, analitik düşünce ve daha bir sürü şey bilmek gerektiğini düşünüyor.
Tecrübelerime dayanarak ve şimdiye kadar binlerce kişiye yapay zeka dersi vermiş ve öğrencileri büyük şirketlerde ve kritik devlet kurumlarında çalışan biri olarak söyleyebilirim ki, yapay zeka öğrenmek için ilk başlarda bunların hiçbirine gerek yok. Mühendis olmadan da yapay zeka öğrenebilirsiniz, bilgisayar programcısı olmadan da yapay zeka öğrenebilirsiniz. Ancak bu konular hepten gereksiz değil. Şüphesiz programlama biliyorsanız işleriniz daha kolay olacaktır. Ancak yapay zeka öğrenmek için bunlar gerek şart değildir. Bizim için en önemli şey yapay zeka öğrenmeye karar vermiş ve azimle çalışacak ve 10 gün 8 saat yapay zeka kampına katılıp, 150 saat proje çözmek sizi hatırı sayılır bir şirkette, yüksek maaşla çalışacak kadar bilgi birikimine ulaştıracaktır. En azından benim Los Angeles ve Türkiye’de verdiğim yapay zeka kamplarında ortaya çıkan sonuç budur.
Yapay zeka uygulamaları o kadar ilerledi ki artık herkesin Matematik, istatistik, programlama, kodlama, lineer cebir ve analitik düşünce bilmesine ilk başlarda gerek kalmadı. İhtiyaç halinde zaten internet ortamında yeterince ders ve kaynak mevcut. İstenildiğinde kolayca bu derslere erişilebilir.
Öyleyse yapay zeka öğrenmek için nelere ihtiyaç var?. Yapmanız gereken şey birkaç satır python kodu yazabilmek ve hazır kütüphaneleri çağıracak kadar kod yazabilmek. Zaten hazır paketler bizim adımıza herşeyi hallediyor. Hatta bazı şirketler görsel yapay zeka araçları geliştirdiler ve sürükle bırak mantığı ile yapay zeka uygulamaları geliştirebiliyorsunuz. AutoML denilen otomatik makine öğrenmesi ile suya sabuna dokunmadan yapay zeka öğrenebiliyorsunuz.
Youtube videoları ve diğer online eğitim veren dersler çok şey söylüyor fakat bir şey söylemiyor. Çünkü o kadar çok gereksiz bilgi var ki salıncak gibi sizi oyalıyor ama bir yere götürmüyor. Bindiğiniz yerde iniyorsunuz.
Öyle ise ne yapmalı? Öğrenmeniz gereken 10 konu var ve bu konuları sırası ile öğrenirseniz ve kod örneklerini sabit tutup sadece verinizi değiştirseniz yapay zeka olayını çözmüş olursunuz.
Evvela makinenize Anaconda yazılımını yüklemeniz ve başlangıç seviyesinden Python öğrendikten sonra Pandas paketi ile verileri Jupyter Notebook ortamına almalısınız. Sonra EDA (Exploratory Data Analysis) dediğimiz 5 tane komut ile veriniz hakkında bilgi sahibi oluyorsunuz. Sonra Matplotlib paketi ile veri görselleştirmesi öğrendikten sonra makine öğrenmesi konularına geçiyorsunuz. Bunlar Regression (Tahminleme), Classification (Sınıflandırma) ve Clustering (kümeleme).
Mesela Regression öğreneceksiniz. Bunun için Kaggle.com ve ya Github.com’dan bir regression örneği bulup, veriyi kendi verinizle değiştirip, sonra hangi sütunları algoritmalara eğitmek için vereceğinizi ‘Pearson Correlation Matrix’ ile karar veriyorsunuz ve metriklerle başarı oranınızı ölçüyorsunuz. Sonra o satırlardaki kodların ne işe yaradığını araştırıp öğrenmeniz veya bir bilene sormanız gerekebilir. Diğer makine öğrenmesi modelleri için bu adımları tekrar edebilirsiniz.
Makine öğrenmesi bittikten sonra sırasıyla Doğal Dil işleme (NLP), Bilgisayarlı Görme (Computer Vision), Büyük veri ve Spark, Tavsiye sistemleri, Derin Öğrenme ve zaman serileri ile yapay zeka öğrenmek faslını bitiriyorsunuz.
Sonra yapacağınız iş Kaggle.com’a gidip rastgele 20 proje seçip çözmelisiniz. Ardından kendi çözümleriniz ile Kaggle.com’daki çözümleri karşılaştırıp arkasındaki mantığı ve farkları çözmeye çalışmalısınız. Eğer 20 projeyi çözer ve kendi çözümleriniz ile başkalarının çözümlerini karşılaştırıp nedenlerini anlamışsanız yapay zeka uzmanı olmuşsunuz demektir ve iş başvurularına başlayabilir veya kendi yapay zeka şirketinizi kurabilirsiniz.
Bütün bunlardan sonra elde ettiğiniz bilgi birikimi ile matematik, istatistik, programlama, kodlama, lineer cebir, analitik düşünce öğrenebilir belki yeniden üniversiteye dönüp ileri düzey algoritmalar geliştirebilirsiniz. Ancak ilk etapta lise seviyesinde birazcık matematik bilmeniz, türev ve integralin ne olduğunu ve matrislerin anlatıldığı lineer cebir’in kendisini bilmeseniz bile ne olduğunu bilmeniz yeterli. Şimdiye kadar yaptığımız yapay zeka kamplarında ilkokul, ortaokul öğrencileri, lise ve üniversite öğrencileri de vardı. Hatta öğrencilikle alakaları kalmamış, uzun yıllar önce iş hayatına atılmış insanlarda vardı ve hiç problem olmadan yapay zekayı öğrendiler ve geleceklerine daha umutlar bakıyorlar. Sİzde en kısa yoldan yapay zeka öğrenmelisiniz. Değilse gelecekte 30 yıl daha yüksek teknolojiyi milyarlarca dolar harcayarak almak zorunda kalacağız.
