Yıl 1849. Su değirmeni yapmak için nehir yataklarında çalışan James W. Marshall ABD’nin Kaliforniya Eyaletinde nohut büyüklüğünde bir altın madeni buldu. Bu haber bütün Dünya ülkelerinde dalga dalga yayıldı ve “altına hücum” hareketi başlamış oldu. Kısa yoldan zengin olmak isteyen yüzbinlerce insan Kaliforniya’ya akın etti. Öyle ki nüfusu 300-500 kişi olan kasabalar bir anda 10 binlere, sonraları 100 binlere çıktı.

Altına hücum hareketiyle bölgeye gelen insanlar bir anda kasabaların çehresini değiştirdi. Yeni oteller, evler, restaurantlar, devlet binaları inşa edildi ve ABD ekonomisinin canlanmasına sebep oldu. Nehir yataklarında birikmiş siyah kumların içerisinden milyonlarca kilo altın bulundu. Sonraları nehir yatağında altınlar tükenince akıllara altının dağlardan su kaynaklarına karıştığı geldi ve dağların tepelerinde altın aranmaya başlandı. Fakat bu zahmetli bir işti ve kişisel çalışmalar yeterli değildi. Bu sayede maden şirketleri kuruldu ve altın aramaya gelenler de bu şirketlerin çalışan elemanı oldular.

Kaliforniya’dan sonra Nevada da altın aramaları devam etti ve milyonlarca kilo altında orada bulundu. Kaliforniya’dan farklı olarak Nevada’da bulunan altınların yanında gümüş madeni de vardı. Halen Dünya’nın en büyük maden yatakları Nevada eyaletinde bulunuyor.

Altına hücum hareketinden en çok para kazananlar ise altın şirketleri veya altın bulanlar değildi. Aksine bu akımdan en çok gelir sağlayanlar altın aramaya gelenlere kazma ve kürek satanlar oldu. Milyonlarca insana milyonlarca kazma ve kürek satıldı ve bu sayede en çok kazananlar kazma kürek ticareti yapanlar oldu.

Günümüzde yapay zekâ aynı altına hücum hareketi gibi altın çağını yaşıyor. Peki yapay zekâ zenginleri kimler olacak? Son 30 yılın en zenginleri hep bilgisayar ve teknoloji dünyasından çıktı. Önceleri Microsoft vardı. Sonraları Google Microsoft’u yakalayıp geçti ve en son Amazon hem e-ticaret hem de bulut bilişim konusunda Dünya lideri durumuna geldi. Apple ve Samsung’un akıllı telefon pazarında elde ettikleri başarılarını da unutmamamlıyız. Dünya genelinde bu akıllı cihazların kullanımından üretilen verileri analiz edip, geleceği tahmin edebilen ve geleceğimizi şekillendirecek olan yapay zekâda şüphesiz yeni dolar milyarderleri belki de trilyonerleri oluşturacak potansiyele sahip. Peki bu yeni milyarderler kim olacak?

Her ne kadar altına hücum hareketinde altın aramaya gelenler çok paralar kazanamasa da bugün Dünya genelinde en çok kazananlar yapay zekâ ile uğraşanlar. Yapay zekâ, makine öğrenmesi ve veri bilimi konularında kendini geliştirenler yıllık ortalama 200 bin dolar kazanıyorlar. Bu rakamı 12’ye bölersek aylık gelirleri yaklaşık 17 bin dolar ediyor ve Türk lirasına çevirecek olursak yaklaşık aylık gelirleri 100 bin lira. Cybercoders isimli web sitesinde verilen iş ilanlarında yapay zekâ üzerine çalışan ortalama bir “Data Scientist” (veri bilimcisi) yıllık 150 bin dolar ile 250 bin dolar arası bir gelirle işe başlayabiliyor.

Yapılan araştırmalara göre yapay zekâ sektöründe çalışanlar aynı zamanda işlerinde en mutlu olanlarmış. Çünkü büyük verisi olan büyük şirketler ve devlet kurumlar verilerini analiz edip onlara geçmiş verilerinden ders ve gelecek için yol çizen, masrafları en aza indirip üretimi en fazlaya çıkaran ve işlerin hızlı ve en kaliteli şekilde bitirmelerini sağlayan çözümler tavsiye ettiğinizde tasarruf ettirdiğiniz mitarın büyük bir kısmını sizinle paylaşmaktan çekinmiyorlar.

Hal böyle olunca yapay zekâ ile uğraşanlar çok kazandıkça aynı altına hücum hareketinde olduğu gibi çok kazanmak isteyen binlerce kişi de yapay zekâya alaka duymaya başlıyor ve sektör git gide canlanıyor.

Yapay zekâ üzerine çalışanlarda durum bu iken onları çalıştıran 4 büyüklerin bu işten en kârlı çıkacağını düşünüyorum. Bu 4 büyükler: Amazon, Google, Microsoft ve IBM. Bu 4 büyükler yapay zekâya yaklaşık 20 milyar dolar yatırım yaptılar. Çin Devleti tek başına bu rakamlardan daha yüksek oranda yatırım yaptı ve yapay zekâ konusunda ABD ile başabaş bir yarış içerisinde. Çin ve ABD’den geri kalmak istemeyen Avrupa Birliği’de yapay zekâya 20 milyar dolarlık yatırım yaptı. Dünya liderliğine soyunan her devlet yapay zekâ konusunda ciddi yatırımlar yapıp, bilim insanlarını bu konuda eğitiyorlar.

Yapay zekâda özel sektördeki 4 büyüklerin başını Amazon çekiyor. İnternetten kitap satma işi ile elektronik ticaret işine giren Amazon sonraları internet üzerinden neredeyse her şeyin satışına başladı. Ancak yılbaşı ve ‘kara cuma’ alışveriş çılgınlığı günlerinde internet satış serverları ihtiyacı karşılayamadı. Bunun için sadece bu 2 gün web sitelerini ayakta tutmak için süper bilgisayarlar aldılar. Bu süper bilgisayarlar senede sadece 2 gün çalışıyor diğer günler boş duruyordu. Bunun üzerine bu bilgisayarları kullanmadıkları 363 gün kiraya vermeye karar verdiler ve oradan bulut bilgisayar yani Amazon Web Services ortaya çıktı ve şu an yapay zekâ uygulamalarında liderliği önde götüyor. Çünkü elinde hem çok veri var hem de her yıl geliştirdiği bulut bilgisayar sistemi var. Bu sayede yapay zekânın ihtiyacı olan bilgisayar gücünü saniyeler içinde Amazon’dan kiralamak mümkün. Amazon ayrıca geliştirdiği yapay zekâ uygulaması olan ve insanlarla doğrudan konuşan ve sorulan her soruya cevap veren Alexa ile milyarlarına milyonlar ekliyor.

Google ise Bulut Bilgisayar sistemini canlı tutmak için yapay zekânın en çok kullandığı programlardan birisi olan TensorFlow yazılımını bedava veriyor. Kullananlar memnun kaldıkça Google kendi servislerini öneriyor. IBM, Watson ile bilgisayarların insan zekâsını sollayacağını iddia ediyor. Microsoft ise Azure platformuyla gelişmelere geriden yetişmeye çalışıyor. Hatta gelirlerinin büyük bir kısmını artık Windows işletim sisteminden değil yapay zeka uygulamalarından kazanıyor.

Hal böyle olunca yapay zekâ’nın en büyük kazananı 4 büyükler olacak. Çünkü bu konuda hem yatırım yapacak paraları hem de en iyi programcıları işe alacak güçleri var. Ancak her ne kadar 4 büyükler bütün köşeleri tutmaya çalışsa da GPU ve TPU üreticileri, yapay zekâ eğitimi veren kuruluşlar ve Tableau gibi küçük şirketler hala şanslı. Bilindiği gibi geçtiğimiz hafta SalesForce veri görselleştirmesi yapan Tableau’u 15 milyar dolara satın aldı. Bizde ufak şirketler kurup yapay zekânın en ilginç alanlarında algoritmalar geliştirip büyük destek olabiliriz.