Kovid-19'a karşı geliştirilen aşıların Avrupa'da yavaş ilerleyen dağıtımı, Türkiye ile ilişkiler ve Rusya'nın konuşulacağı ve 2 gün sürecek AB Liderler Zirvesi bugün başlayacak. Zirveye ABD Başkanı Biden da katılacak.
Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin liderleri bugün AB Liderler Zirvesi'nde bir araya gelecek. 2 gün sürecek zirve yeni tip koronavirüs (Kovid-19) önlemleri nedeniyle video konferans şeklinde gerçekleştirilecek.
Zirvede liderlerin görüşeceği ana konular, Kovid-19'a karşı geliştirilen aşıların Avrupa'da yavaş ilerleyen dağıtımı, Türkiye ile ilişkiler ve Rusya olacak.
MERKEL: TÜRKİYE'NİN STANDARTLARINI YÜKSELTMESİNİ BEKLİYORUZ
Almanya Başbakanı Merkel, AB Liderler Zirvesi öncesinde açıklamalarda bulundu. İki günlük zirveden önce konuşan Merkel, "Türkiye'nin insan hakları konusundaki ve hukukun üstünlüğünde standartlarını yükseltmesini bekliyoruz" dedi.
KOVİD-19 AŞISININ DAĞITIMI ELE ALINACAK
İlk günkü oturumun başında kovid-19 aşılarının tedarikinin nasıl hızlandırılacağı, yaza kadar hazırlanacağı açıklanan aşı sertifikasıyla ilgili teknik çalışmalar, aşılanan kişilerin sayısının nasıl artırılacağı, özellikle AstraZeneca örneğinde olduğu gibi aşı üreten şirketlerin AB ile yaptığı sözleşmeye uymaları gibi konular ele alınacak.
AB yönetimi, AstraZeneca'nın aşısının tedarikini sağlaması için ellerindeki bütün "araçları" kullanmaya hazır olduklarını daha önce dile getirmişti. AB, aşılara yönelik ihracat kısıtlamalarını katılaştırma ve başta İngiltere olmak üzere diğer ülkelere aşı gönderilmesini sınırlandırma kararı almıştı.
TÜRKİYE İLE İLİŞKİLER İLK GÜNÜN KONUSU
AB ülkelerinin liderleri aşılar ve Kovid-19 konusundan sonra uluslararası ilişkileri ele alacak. Burada önce Türkiye ile ilişkiler ve Doğu Akdeniz'in konuşulması bekleniyor. Liderlerin zirve sonunda kabul etmesi beklenen ve daha önce taslağı basına sızan bildiride Türkiye ile özellikle ticari bağların derinleştirilmesi mesajının yer alması bekleniyor.
GÜMRÜK BİRLİĞİ'NİN GÜNCELLENMESİ
Zirvede, AB Konseyi ve AB Komisyonunun Türkiye ile göç konulu 18 Mart mutabakatının güncel şartlara uyarlanması konusunda müzakerelere başlamak için üye ülkelerden yetki istemesi öngörülüyor. Ayrıca Gümrük Birliğinin güncellenmesine müzakere yetkisinin verilmesi de zirvenin gündeminde yer alacak. Böylece Gümrük Birliği ileride hizmetler, kamu alımları ve tarım ürünlerini de kapsayacak biçimde genişletilebilecek.
SURİYELİLERE EV SAHİPLİĞİ YAPAN TÜRKİYE'YE DAHA FAZLA MALİ DESTEK
Liderlerin Suriyelilere ev sahipliği yaptığı için Türkiye'ye daha fazla mali destek verilmesine, yüksek seviyeli toplantılar ve diplomatik temasların yoğunlaştırılmasına vurgu yapması bekleniyor. Bu alanlardaki ilerlemenin insan haklarına saygılı olunması, Kıbrıs ve Doğu Akdeniz konularında Türkiye'nin "daha esnek" davranması ile sağlanacağına, "tek taraflı eylemler ve yeni provokasyonlar" yaşanması halinde ise kısıtlayıcı tedbirlerin söz konusu olabileceğine bildiride yer verileceği belirtiliyor.
AB: TÜRKİYE İLE İLİŞKİLERİMİZİ ARTIRMAYI DEĞERLENDİRECEĞİZ
AB Konseyi Başkanı Charles Michel, liderlere gönderdiği toplantıya davet mektubunda Türkiye ile ilgili olarak, "Hazirandaki toplantımızı da düşünerek Türkiye ile ilişkilerimizi aşamalı, şartlı ve geri dönülecek şekilde artırmayı değerlendireceğiz" ifadesini kullandı.
İNSAN HAKLARI DA BİLDİRİYE EKLENECEK
AB yetkilileri ise bildiri taslağında daha önce yer almayan hukukun üstünlüğü ve insan hakları gibi konuların bildiriye ekleneceğini ifade ediyor.
"HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜ VE İNSAN HAKLARINDA ENDİŞE VERİCİ İŞARETLER"
Üst düzey bir AB yetkilisi, "Aralıktan bu yana olumlu gelişmeler görüyoruz. Aynı zamanda hukukun üstünlüğü ve insan hakları konularında endişe verici işaretler bulunuyor. Bu nedenle bir denge tutturmalıyız. Düşüncemiz Türkiye ile ekonomik iş birliğini artırmak ancak bu şartlılık ilkesine bağlı olacak" dedi.
Aynı yetkili, "Olumlu bir dinamik yaratabileceğimizi görüyoruz. Bu yolda ekonomik iş birliğinin yanı sıra toplumlar arası temas ve ortak çıkar alanlarında somut başlıklar üzerinde çalışmaları sayabiliriz" diye konuştu.
BIDEN DA KATILACAK
Zirvenin ilk gününde ABD Başkanı Joe Biden da liderlere katılacak ve video konferans yöntemiyle konuşma yapacak. Biden'ın transatlantik ilişkilerin geleceğine dair görüşlerini AB liderlerine anlatacağı belirtiliyor. Az sayıda AB ülkesi liderinin de söz alarak sınırlı bir süre içinde Biden'a fikirlerini aktaracağı ifade ediliyor. Biden'ın konuşmasında AB ile ilişkilerin yanı sıra Rusya'ya değinmesi bekleniyor.
AB liderlerinin toplantısında son dönemde en alt seviyeye inen AB-Rusya ilişkilerinin önemli yer tutacağı kaydediliyor.
Ancak liderlerin yüz yüze yapılacak bir sonraki zirve toplantısında Rusya ile ilişkileri stratejik açıdan daha ayrıntılı değerlendireceği yarınki görüşmenin buna hazırlık amacı taşıdığı bildiriliyor.
AB Liderler Zirvesi'nin cuma günü yapılacak oturumunda ise ekonomi ve dijital dönüşüm konuları masada olacak.
BIDEN YÖNETİMİ DE ÇAĞRI YAPMIŞTI
Öte yandan Joe Biden yönetimi de NATO müttefiki ve AB aday ülkesi olan Türkiye'nin uzlaşmacı tavrı karşısında Brüksel'e yaptırım uygulamama çağrısında bulunmuştu.
TÜRKİYE RAPORU ORTAYA ÇIKMIŞTI
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell'in hazırladığı "Türkiye-AB arasındaki siyasi, ekonomik ve ticari ilişkilerin durumu" başlıklı rapor ortaya çıkmıştı. Raporda, ilişkilerin ilerlememesi durumunda ekonomik ve siyasi sonuçlar olacağı belirtildi.
ARALIK ZİRVESİNDE NE OLMUŞTU?
AB liderleri 10-11 Aralık'ta zirvede bir araya gelmişti. Liderler, Doğu Akdeniz'deki doğal gaz arama ve sondaj faaliyetlerini durdurması ve gerginliğin düşürülmesi için Türkiye'ye mart ayındaki zirveye kadar süre tanımış ve Türkiye'nin tavrını değiştirmemesi halinde ek yaptırımlar yürürlüğe sokma tehdidinde bulunmuştu.
Aralık'taki zirvede, Doğu Akdeniz'de doğal gaz faaliyetleriyle bağlantılı mevcut yaptırım listesine yeni kişi ve kuruluşların eklenmesi kararı alınmıştı. Fakat iki taraf arasında pozitif gündem oluşturma çabaları doğrultusunda bu karar uygulanmamıştı.
