BM Genel Sekreteri Guterres, 80 yıl önce barışı sağlamak amacıyla kurulan BM’nin, bugün birçok engelle karşı karşıya olduğunu vurguladı. “İnsafsız insan acılarının yaşandığı bir çağa girdik. Etrafınıza bakın, kurduğunuz BM ilkeleri kuşatma altında. Barış ve ilerlemenin temelleri, cezasızlık, eşitsizlik ve kayıtsızlığın ağırlığı altında çöküyor” ifadelerini kullandı.
Guterres, egemen ülkelerin toprak işgalleri, açlığın silah olarak kullanılması ve gerçeklerin susturulması gibi durumlara dikkat çekti. “Nasıl bir dünya seçeceğiz? Kaba güçlerin olduğu bir dünya mı, yoksa yasaların olduğu bir dünya mı?” diye sordu.
GAZZE VE DİĞER ÇATIŞMA BÖLGELERİ
Genel Sekreter, Gazze’deki duruma da değinerek, “Gazze'deki dehşet, üçüncü korkunç yılına yaklaşıyor. Ölüm ve yıkımın boyutu, görev yaptığım yıllardaki diğer çatışmaların çok ötesinde” dedi. Guterres, Hamas’ın 7 Ekim saldırılarının hiçbir şekilde Gazze halkının cezalandırılmasını veya bölgenin yok edilmesini haklı çıkaramayacağını vurguladı.
Sudan ve Ukrayna’daki çatışmalara da değinen Guterres, uluslararası hukuka dayalı barışın önemine dikkat çekti ve kalıcı ateşkes ile Orta Doğu’da sürdürülebilir barış için iki devletli çözümden taviz verilmemesi çağrısında bulundu.
BM GÜVENLİK KONSEYİ VE ADALET VURGUSU
Guterres, BM Güvenlik Konseyi’nin daha etkili, şeffaf ve temsili olması gerektiğini belirtti. “Silahları susturmanın en kesin yolu, adaletin sesini yükseltmektir. İnsan hakları barışın süsü değil, temeli olmalıdır” ifadelerini kullandı.
Genel Sekreter, cezasızlığın çağımızın en korkunç çatışmalarını doğurduğunu ve insan haklarının evrensel, bölünemez ve birbirine bağımlı olduğunu hatırlattı.
BM’NİN FİNANSAL VE TEKNOLOJİK ZORLUKLARI
Guterres, BM’ye yapılan ödemelerdeki kesintilerin yardım bekleyen insanlar için ölüm fermanı niteliğinde olduğunu belirtti. “Barışı inşa etme çalışmalarımızı desteklemek için yatırılan her dolara karşılık dünya, savaş silahlarına 750 dolar harcıyor. Bu kriz anında BM, hiç bu kadar önemli olmamıştı” dedi.
Ayrıca yapay zekâ ve teknolojinin insanlığın hizmetinde kullanılması gerektiğini vurgulayan Guterres, evrensel güvenlik önlemleri ve ortak standartlar olmadan hiçbir sistemin devreye alınmaması gerektiğini ifade etti. “Hiçbir şirket kanunun üstünde olmamalı. Kimin yaşayıp kimin öleceğine hiçbir makine karar vermemeli” dedi.
Guterres, konuşmasını, küresel krizlerde adalet, eşitlik ve insan haklarının önemine dikkat çekerek tamamladı. “Dünyanın dört bir yanında insanlar insandan aşağı muamele görüyor. Bunu dile getirmeliyiz. Adaletin sesi yükselmeden gerçek barış sağlanamaz” mesajını verdi.
