Yeni Zelanda merkezli GNS Science araştırmacıları, yaklaşık iki milyon kilometrekarelik su altı kara kütlesinin kuzey kesimlerinde ayrıntılı incelemeler yaparak Zelandiya’nın eksik kalan bölümlerini de belgeledi. Fairway Ridge’den Coral Denizi’ne uzanan geniş alandan alınan kaya örnekleri, kıtanın jeolojik geçmişini çözmekte kullanıldı.
“KAYBOLMUŞ KITA” ARTIK TAMAMEN HARİTALANDI
Zelandiya uzun süredir Dünya’nın olası sekizinci kıtası olarak gösteriliyordu. Ancak yüzölçümünün yaklaşık yüzde 95’inin su altında olması, kıtanın ayrıntılı biçimde tanımlanmasını zorlaştırmıştı. Yeni çalışma ile birlikte bilim dünyası, Zelandiya'nın kuzey bölümünü de haritalayarak kıtanın artık “tamamlanmış” bir kayıt haline geldiğini duyurdu.
Araştırma ekibinin lideri Nick Mortimer ve ekibi, çakıllı ve iri taneli kumtaşı, ince taneli kumtaşı, marn, biyoklastik kireçtaşı ve bazaltik lav gibi farklı dönemlere ait kaya örnekleri topladı. Bu materyaller, su altındaki kıtanın geçirdiği milyonlarca yıllık süreci anlamada önemli ipuçları sundu.
130 MİLYON YIL ÖNCESİNDEN GÜNÜMÜZE UZANAN İZLER
Toplanan örnekler arasında, 95 milyon yıllık Geç Kretase kumtaşları ile 130 milyon yıl önceye tarihlenen Erken Kretase granit ve volkanik çakıllar yer aldı. Bazalt örneklerinin ise Eosen dönemine, yani yaklaşık 40 milyon yıl öncesine ait olduğu belirlendi.
KITAYI SUYUN ALTINA ÇEKEN SÜREÇ
Araştırma sonuçları, Zelandiya ile Batı Antarktika’da meydana gelen iç deformasyonların kıta kabuğunda genişlemelere yol açtığını gösteriyor. Bu genişleme, kabuğun parçalanarak suyla dolmasına ve kıtanın büyük kısmının okyanus suları altında kalmasına neden olan çatlakların oluştuğunu ortaya koyuyor.
