Rusya ile Ukrayna'nın Ukrayna'da yaptığı müzakerelerin ardından, Moskova yönetiminin 'Geri adım' gibi görünen Kiev ve Çernihiv'deki askeri hareketliliği azaltma kararı alması, Batı'da tartışmalara yol açtı. New York Times'a konuşan uzmanlar, genel olarak Rusya'nın zaman kazanmak istediği görüşünde birleşti.
Rusya ile Ukrayna arasında başlayan savaş bütün hızıyla devam ederken, iki ülke arasındaki müzakere girişimleri de devam ediyor. Görüşmelerin ilk etabı Ukrayna-Belarus sınırında gerçekleştirilirken, devamı Antalya Diplomasi Forumu kapsamında Türkiye'de, Dışişleri Bakanları düzeyinde yapıldı. Barış görüşmelerinin üçüncüsü de dün İstanbul'da gerçekleştirildi.
İstanbul’da yapılan Rusya-Ukrayna barış görüşmelerinde yaşanan en önemli gelişmelerden biri, Rusya’nın Kiev ve Çernihiv’deki askeri hareketliliğini azaltma kararı almasıydı. Daha önce barış görüşmelerine rağmen savaşta hiç hız kesmeyen Rusya’nın bu sefer çatışmaları sınırlaması çeşitli yorumlara neden oldu.
Bir yandan, bazı askeri uzmanlar Rusya’nın zaten Kiev ve çevresiyle Çernihiv’de uzun süredir ilerleyemediğini, Ukrayna ordusunun buralarda Rus askerlerini geriletmeye başladığını hatırlatıyor. Bir yandan da bu Rusya’nın kazanamayacağını anladığı bir savaştan “onurlu bir çıkış” aradığı anlamına da gelebilir.
The New York Times farklı uzman görüşlerinden oluşan kapsamlı bir haber analiz yayınladı. Bu arada Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu da dün savaşa ilişkin bilgi verirken bundan sonra Donbas bölgesine yoğunlaşacaklarını söyledi.
"GERİ ÇEKİLME KANDIRMACADAN İBARET"
King's College London'da Savaş Çalışmaları profesörü Lawrence Freedman, “Geri çekilme bir kandırmacadan ibaret” dedi.
"Rusya hedeflerini sahanın şartlarına göre ayarlıyor, çünkü savaş oldukça ampirik" ifadesinde bulunan Freedman, "Donbas'a konsantre olduklarını söylemek bir taktik değil çünkü gerçekte yapabilecekleri tek şey bu" diye konuştu.
Freedman, Rusya'nın geri çekilmesinin teslim olma anlamına gelmediğini söyleyerek, dünkü müzakerelerde kaydedilen ilerlemenin Kremlin'in savaşı sona erdirme konusunda ciddi tartışmalara hazır olduğu anlamına gelmediği konusunda uyardı.
Freedman'a göre, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in evde bir zafer olarak satış yapması için daha iyi bir sonuç gerekiyor.
KIRIM'IN STATÜSÜ TARTIŞMAYA AÇILDI
Dün yapılan müzakerelerde, Ukrayna tarafı Kırım'ın statüsü hakkında 15 yıllık bir müzakere sürecinin ana hatlarını çizdi ve Donbas Bölgesi'nin kontrolünün Putin ile Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelensky arasındaki görüşmelerde tartışılabileceğini söyledi.
Rusya, ancak bir barış anlaşması taslağı hazır olduğunda iki cumhurbaşkanı arasında bir görüşme ayarlayacağını söyledi.
Bazı analistler, böyle bir anlaşmanın en azından Rusya'ya, Rusya'nın işgal ettiği iki bölge (Kırım ve Donbass) arasında güvenli bir kara yolu oluşturmak için Ukrayna'nın kuşatma altındaki liman kenti Mariupol'un kontrolünü vermesi gerektiğini söylüyor.
Ayrıca, Putin'in bağımsız cumhuriyetler olarak ilan ettiği Donbas, Luhansk ve Donetsk'teki iki idari bölgenin kontrolünü de bırakması gerektiğini söylüyorlar.
"RUSYA, MÜZAKERE EDECEK BİR YERDE DEĞİL"
Stratejik Araştırma Vakfı'ndan Fransız savunma analisti François Heisbourg, "Rusya, savaşta daha iyisini yapmak zorunda olduğu için ciddi şekilde müzakere edecek bir yerde değil" dedi.
Heisbourg, "Bu, Rusların konsolidasyon, yeniden gruplaşma, lojistik olarak ulaşamayacakları, zaten yiyecek ve mühimmatlarının tükendiği yerlerden uzaklaşmaları için bir şans" diye konuştu.
"ORDUSUNU YENİDEN İNŞA EDECEK VE DEVAM EDECEK"
Bazı üst düzey Batılı yetkililer, Rusların top mermisi ve diğer mühimmattan çok azının olduğunu ve yeniden ikmali yapmaları gerektiğini söyleyerek, Rusların zaman kazanmak istediği konusunda aynı görüşü paylaşıyor.
Heisbourg, Putin'in savaşı kolayca sona erdirmeyeceğini de söyledi. Buna göre Putin, Dinyeper'ın doğusundaki bölgeyi alırsa, şimdilik bunu yeterli görüp ordusunu yeniden inşa etmeye koyulacak, ardından işgale devam edecek.
"PUTİN KİEV'DEN VAZGEÇMEDİ"
Londra araştırma kurumu Chatham House'un yöneticisi Robin Niblett, her iki taraf için de, "Müzakereler ciddi değil, şu anda her iki taraf için müzakereler bir çözüm değil" dedi.
Rusya'nın doğuya konsantre olabileceğini ve Ukrayna'nın çevik savunmasından ciddi karşı saldırılara geçmeyi zor bulacağını söyleyen Niblett, "Putin de Kiev'i unutmadı" diye konuştu. .
Niblett, Putin Ukrayna'nın doğusunda yerleşmesi durumunda, Ukrayna'nın müzakerelerde bunu kabul etmek zorunda kalması halinde bile yaptırımları kaldıracaklarını düşünmediklerini kaydetti.
