Ankara seçimden sonra başlattığı ‘köprüleri yeniden kuralım’ diplomasisi çerçevesinde Körfez’le işbirliği anlaşmaları yaptı. İlişkilerin 12 yıldır buzdolabında olduğu Şam’a da ‘Kapı kapalı değil’ sözleriyle mesaj gitti. Ancak Türkiye’nin terörle meşru mücadelesini gerekçe gösterip askerin çekilmesi şartını ileri süren Esad zeytin dalını geri çevirdi: Masaya Erdoğan’ın koşullarıyla oturmam.
İlişkilerin uzun süredir gergin olduğu ülkelerle ‘normalleşme’ sürecini başlatan Ankara, BAE ve Suudi Arabistan’la diplomatik teması tesis etti. Yeni sayfa adımları, lider ziyaretleri ve ikili anlaşmalarla en üst seviyeye çıktı. Geçmişte sert suçlamaların yöneltildiği Mısır ve İsrail’le de önemli aşama kaydedildi. Kahire’yle 10 yıl sonra karşılıklı büyükelçi atandı. Ancak Sisi ve Netanyahu’nun kamuoyuna yansıyan Türkiye ziyareti gerçekleşmedi.
ŞAM YENİ SÜREÇ ÇABALARINI KARŞILIKSIZ BIRAKIYOR
Bu süreçte en dikkat çeken gelişme ise Suriye’ye dönük mesajlarla yaşandı. Cumhurbaşkanı Erdoğan “Kapı açık. Mesele onların yaklaşım tarzı” dedi. Türkiye’nin terörle mücadele operasyonlarını sonlandırmasının mümkün olmadığını da vurguladı. Ancak Ankara’nın diplomasiyle çözüm çabasını Şam karşılıksız bıraktı. TSK’nın çekilmesi şartını işaret eden Esad “Görüşme Erdoğan’ın sunduğu koşullar altında gerçekleşemez” ifadesini kullandı.
Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile olası görüşmesine ilişkin açıklamalarda bulundu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada olası bir görüşmeye ‘kapalı olmadığını’ dile getirmişti. “Biliyorsunuz bizim Suriye ile kapıyı kapama gibi bir durumumuz söz konusu değil, kapı açık” diyen Erdoğan, şu ifadeleri kullanmıştı:
“Görüşürüz. Bütün mesele onların bize yaklaşım tarzı. Şu anda Suriye’de Esed, maalesef Türkiye’nin Kuzey Suriye’den çıkmasını istiyor. Böyle bir şey olamaz. Çünkü biz orada terörle mücadele ediyoruz. Yani, sınırlarımızda bu teröristler varken biz nasıl çıkarız? Aynı ifadeyi farklı ülkelere kullanabiliyor mu? O yüzden de adil yaklaşım arıyoruz. Adil yaklaşım olduğu sürece tüm meseleleri aşarız.”
‘BU ŞARTLARDA GÖRÜŞMEM’
Suudi Arabistan merkezli Sky News Arabia’ya konuşan Esad, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ‘onun sunduğu şartlar altında görüşmeyeceğini’ söyledi. Esad “Görüşme Erdoğan’ın sunduğu koşullar altında gerçekleşemez” ifadelerini kullandı. Suriye Dışişleri Bakanı Faysal Mikdad ise Esad’ın Erdoğan ile görüşmesinin Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyinden tamamen geri çekilmesi şartına bağlı olduğunu yinelemiş “Esad’ın Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşmesi, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Suriye’den çekilmesiyle mümkün olacaktır” açıklamasında bulunmuştu. Mikdad, “Türkiye, Suriye topraklarını işgal ettiği sürece Ankara ile ilişkiler normalleşmez” demişti.
İSTİFAM SÖZ KONUSU DEĞİL
Reuters’in aktardığı habere göre Esad, başkent Şam’da yapılan röportajda Türkiye ve Hamas ile ilişkiler, ABD’ye karşı tutum ve Suriye’de uyuşturucu madde Captagon’un yaygınlaşması gibi birçok konuya değindi. (Eski Libya lideri Muammer) Kaddafi ve ( eski Irak lideri) Saddam Hüseyin’de olduğu gibi Suriye’de terör devleti yaratma senaryoları var” iddiasında bulunan Esad “Uyuşturucu ticaretinden Suriye’de kaos çıkaran ülkeler sorumludur” ifadesini kullandı.
Röportajda “Oğlum Hafız ile benim aramdaki ilişki bir aile ilişkisidir, onunla yönetim konularını tartışmıyorum” diyen Suriye lideri ayrıca “İktidardan istifa etmek hiçbir zaman söz konusu değildi, çünkü bu savaştan kaçış olurdu” ifadelerine de yer verdi.
İLK TEMAS MOSKOVADA SAĞLANMIŞTI
Türkiye ile Suriye arasında 11 yıl sonra başlayan yeni ‘normalleşme’ sürecinde ilk üst düzey buluşma 28 Aralık’ta Milli Savunma Bakanları düzeyinde Rusya’nın başkenti Moskova’da gerçekleşmişti. Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ve dönemin MİT Başkanı yeni Dışişleri Bakanı Hakan Fidan Moskova’da Rus ve Suriyeli mevkidaşlarıyla görüşmüştü. Türkiye, Suriye ve Rusya arasındaki dışişleri bakanları düzeyindeki toplantı ise Mayıs ayında Moskova’da yapılmıştı.
Dışişleri Bakanlığı’nın internet sitesinde konuyla ilgili yer alan açıklamada “Türkiye ile Suriye arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesi hakkında görüş alışverişinde bulunulması, terörle mücadele, siyasi süreç, sığınmacıların gönüllü, güvenli ve onurlu dönüşleri de dahil olmak üzere insani konuların ele alınması planlanmaktadır” denilmişti. Söz konusu görüşmelerden sonra Suriye ile Türkiye arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesi adımları kapsamında Esad ile Erdoğan’ın bir araya gelebileceği belirtiliyordu.
BM: KAPILAR, 6 AY DAHA İNSANİ YARDIMLARA AÇIK
Suriye, 6 Şubat depremlerinin ardından Türkiye’nin iki sınır kapısı üzerinden ülkeye BM insani yardımlarının ulaştırılması için verdiği izni uzattığını duyurdu. Birleşmiş Milletler’den (BM) dün yapılan açıklamada, Cilvegözü Sınır Kapısı’nın Suriye tarafı olan Bab al-Hawa Sınır Kapısı’nın, 6 ay daha açık kalması için Suriye yönetimiyle anlaşıldığını duyuruldu. BM açıklamasında şu ifadelere yer verdi:
“Genel Sekreter, Kuzey Batı Suriye’de ihtiyaç sahibi milyonlarca kişiye hayat kurtaran insani yardım sağlamak için Bab al-Hawa sınır kapısının önümüzdeki altı ay boyunca kullanılmaya devam edilmesi konusunda Birleşmiş Milletler ve Suriye Hükümeti tarafından dün varılan mutabakatı memnuniyetle karşılıyor.”
