Zirai don Karadeniz’de fındık rekoltesini vurdu; Ordu’da yüksek rakımlarda hasar yüzde 100’e ulaşırken, fiyatlar serbest piyasada 230 TL’ye kadar yükseldi, sektör 500 bin tonun altındaki rekolte ve pazar kaybı riskine dikkat çekiyor.
Karadeniz Bölgesi’nde Nisan ayı başında yaşanan zirai don, fındık üretiminde büyük kayıplara yol açtı. 13 ilde yapılan hasar tespit çalışmaları, özellikle Ordu ve çevresinde ciddi zararların oluştuğunu ortaya koyarken, sektör temsilcileri hem üretici hem de sanayici açısından zorlu bir sezonun başladığını belirtiyor.
Ekonomim'in haberine göre, özellikle 500 rakımın üzerindeki bölgelerde kayıplar yüzde 50’yi aşarken, 700 metrede ise hasar oranı yüzde 100’e ulaşıyor. Rekoltenin 500 bin tonun altına gerileyebileceği öngörülüyor. Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği’nden Sebahattin Arslantürk, arz-talep dengesindeki bozulmanın fiyatları yukarı çektiğini ve üreticinin rekor seviyelerle karşılaşabileceğini ifade etti.
FİYATLAR 250 TL’Yİ ZORLAYABİLİR
Serbest piyasada fındık fiyatları şu sıralar 210-230 TL bandında işlem görüyor. Sektör temsilcilerine göre, fiyatların 250 TL seviyelerine çıkması olası, hatta daha ileri artışlar da ihtimal dahilinde. Ancak bu durum, ihracatta pazar kayıplarına yol açabileceği için sanayiciler açısından endişe verici.
TMO’NUN ROLÜ KRİTİK
Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) 60 bin tonluk satışının ardından piyasada kısa süreli bir rahatlama yaşansa da, elde kalan 30 bin tonluk ürünün stratejik önemde olduğu belirtiliyor. Sektör yetkilileri, bu ürünün Haziran’dan önce piyasaya sunulmaması gerektiği uyarısında bulunuyor.
EMANET FINDIK KRİZİ KAPIDA
Üreticinin emanet olarak bıraktığı fındıkları geri istemesi, ancak bu ürünlerin çoktan satılmış olması, piyasada yeni bir krizi tetikleyebilir. Üreticilerin 125 TL’den bıraktığı fındığın bugün 200 TL üzerinde piyasada değer kazanması, sanayici ve tüccarı ciddi zarar riskiyle karşı karşıya bırakıyor.
VERİM DÜŞÜŞÜ VE ÇOTANAK KAYBI
Yalnızca yüksek rakımlar değil, düşük kesimlerde de çotanak sayısında ciddi düşüş yaşandığı belirtiliyor. Uzmanlar, bu durumun verimi yüzde 15-20 azaltabileceği uyarısında bulunuyor.
KAHVERENGİ KOKARCA TEHDİDİ
Zirai donla birlikte, fındıkta verim kaybının bir diğer nedeni olarak kahverengi kokarca zararlısı gösteriliyor. Mücadelenin yetersiz kaldığını belirten uzmanlar, bu zararlının kontrol altına alınmaması halinde kayıpların daha da artabileceği uyarısında bulunuyor.
UZUN VADELİ POLİTİKALAR ŞART
Sanayiciler, devletin yalnızca kısa vadeli önlemlerle değil, fındık sektörünün sürdürülebilirliği açısından uzun vadeli fiyatlama ve regülasyon politikaları geliştirmesi gerektiğini vurguluyor. Ayrıca, yüksek fiyatların Avrupa pazarında Türkiye’nin rekabet gücünü zayıflatabileceği ifade ediliyor.
GÖZLER ULUSLARARASI REKOLTE AÇIKLAMASINDA
Tüm sektörün gözü şimdi, 8-10 Mayıs tarihlerinde İspanya’nın Mallorca kentinde düzenlenecek olan Uluslararası Sert Kabuklu Meyveler Kongresi’nde açıklanacak tahmini rekoltede. Fiyatların yönü ve piyasadaki denge açısından bu açıklamanın belirleyici olması bekleniyor.
