Türkiye'de 13.5 milyon emekli vatandaş bulunuyor. EYT yasasının yürürlüğe girmesinin ardından da 2.2 milyon vatandaşa daha emeklilik hakkı verildi. Her geçen yıl emekli sayısı artarken çalışan sayısında istenen artış yaşanmaması nedeniyle emeklilik sisteminde değişikliğe gidiliyor. İşte, yeni emeklilik sistemi...
Emeklilikte yaşa takılan (EYT) yaklaşık 5 milyon çalışan için yapılan kanun düzenlemesi, 3 Mart 2023 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Düzenleme sonrasında 2 milyon 250 bin kişi emeklilik hakkı elde ederken EYT kapsamına girmeyen 2000 sonrası sigorta girişi olanları da kapsayacak düzenlemede değişikliğe gidiliyor. Masada seçim öncesinde SSK ve BAĞ-KUR arası 1800 gün prim farkı kaldırması yer alıyor.
EYT düzenlemesi sonrasında emekliler için yeni gelişmeler paylaşılmaya devam ederken bu süreçte Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'dan peş peşe müjdeler geldi. 2000 sonrası da işe girenleri kapsayan düzenlemede kadınlara büyük esneklik sağlanacak.
EYT DÜZENLEMESİ YASALAŞTI
EYT'liler bu süreçte yaşadıkları mağduriyeti sonunda hükümet kanadına duyururken, EYT gibi büyük bir düzenleme hayata da geçti. Yaklaşık 10 milyon kişiyi kapsayacak olan bu kritik düzenleme sonrasında da Recep Tayyip Erdoğan yaptığı açıklamada, "Vatandaşın çözülmedik sorunu kalmayacak" sözüyle sosyal devlet anlayışı çerçevesinde ilgili Bakanlıklara talimatını verdi.
YENİ EMEKLİLİK SİSTEMİ NASIL OLACAK?
Ülke geneli emeklilikte yaşa takılanlar ile ilgili düzenlemeler çıkarken 23 yıllık düğüm de resmen çözülmüş oldu. Bu yasa sonrasında da milyonlarca vatandaş için de emeklilik hakkına kavuşulurken yeni emeklilik reformunun da ilk haberleri geldi.
İlk etapta ev hanımlarına prim desteği gelirken emeklilik yolunun da açıldığı belirtildi. Anne olma ve çocuk sayılarına göre de emeklilik yaşının geri çekileceği ifade edilirken; BAĞ-KUR, SSK arasında ki 1800 prim günü de küçük esnaflar için eşitlenerek EYT kapsamına da girmeyenler 8 Eylül 1999 tarihi sonrası sigortalı olanlar için de kademeli emeklilik gelecek.
Teknik çalışmaları Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın yürütmesi planlanırken; dev emeklilik reformunda da bütçe çalışmaları Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yürütülecek.
EV KADININA EMEKLİLİK HAKKI
Türkiye'de çalışma imkanı olmayan ev kadınları için de şimdiye kadar isteğe bağlı sigorta sistemleri ele alınacak iken bu süreçte de ev kadınlarına daha kolay ve erken emeklilik hakkı da tanınacak. Bugün isteğe bağlı sigorta ile 15 yıl prim ödemesi gereken ev kadınlarının bu primlerinin üçte birini devlet üstlenecek.
İsteğe bağlı sigorta için BAĞ-KUR kapsamının da bulunduğu belirtilirken; reform sisteminin içinde BAĞ-KUR, SSK prim eşitlemesi de bulunduğu için burada 5400 yerine 4500 gün ya da 3600 gün ile emeklilik de mümkün olabilecek.
Böylece ev kadınları 15 yıl yerine 12.5 yıl ya da 10 yıl prim ödeyerek emekli olabilecek.
Asgari isteğe bağlı sigorta primleri güncel:
Asgari ücret: 10.008 TL
Bir aylık prim: 10.008 X % 32 = 3.202,56 TL
Devlet katkısı: 1.067,52 TL
Ödenecek tutar: 2.135,04
Yıllık katkı: 12.810, 24 TL
ANNE OLMA VE ÇOCUK SAYISINA GÖRE EMEKLİLİK YAŞI
Türkiye'de ev kadınlarına yapılacak olan bu destek dışında da annelik varsa ikinci erken emeklilik imkanı gelecek.
EMEKLİLİK İÇİN YAŞ SINIRI
Yeni emeklilik reformu ile prim miktarları düşerken emeklilik yaşı geriye çekilecek. Yıpranma düzenlemesinde olduğu gibi de çocuk sayısına göre de belirli miktarda primin yıllık çalışmaya ekleneceği belirtildi.
Örneğin yılda 90 gün prim eklenen bir sigortalı anne 4 yıl çalışmasına rağmen 5 yıl çalışmış gibi olacak.
2000 SONRASI İŞE GİRENLER
Yeni emeklilik reform çalışmasında da EYT kapsamında yer almayan ve 8 Eylül 1999 tarihi sonrasında da sigortalı olan kişiler içinden de avantajlar yer alıyor. Bu süreçte erken sigortalı olan 7000 gün prim şartını tamamlayanların da kademeli emeklilik sistemleri üzerinde çalıştığı belirtildi.
