Sağlıklı, ucuz ve doğa dostu bir bahar temizliği için bu altı malzeme, bir paspas, bir kova, biraz da bilek gücü ihtiyacınız olan tek şey.
Dışarıdan satın aldığımız çoğu temizlik ürünü, içerdiği kimyasallarla sadece cildimize ya da gözlerimize zarar vermiyor. Bu ürünler; kanser, astım gibi hastalıklara hatta doğum kusurlarına bile sebep olabiliyor. Bunun yanı sıra çocuklar ya da ev hayvanları tarafından yanlışlıkla tüketilme ihtimalini de unutmamak gerek…
Çevre Koruma Ajansı’nın (EPA) görüşüne göre, ev temizlik ürünleri insan sağlığını geniş yelpazede tehdit ediyor. Zira bu ürünler, çevreyi kirleten ve vücutta biriken, vücudun salgı bezlerini etkileyen kanserojen kimyasallar ve uçucu maddeler içerebiliyor.
Fakat bu ürünlerin tehlike yarattığı tek yer evlerimiz değil. Ajansa göre, temizlik ürünleri içindeki uçucu maddeler, buharlaşarak ya da temizlenmiş yüzeylerin yıkanıp durulanması yoluyla çevreye salınıyor. Örneğin; cam temizleyicideki nitrojen tehlikeli nitratları harekete geçirerek yeraltı sularını kirletiyor.
Temizlik ürünleriyle ilgili tek problem kimyasallar da değil. Ambalajlandıkları kutular petrolden yapılıyor ve bu kutular doğaya atıldıklarında kaybolmaları 1,000 yıldan uzun süre alıyor. Bu sürede de daha zararlı kimyasallar salmaya devam ediyorlar. Bu ürünlerin ömür döngülerine baktığımızda, onlara temizlik ürünü demek ne kadar doğru tartışılır.
Oysa doğa bize, kendimizi zehirlemeden, vahşi hayatı öldürmeden evimizi tertemiz tutmamız için gereken her şeyi sağlamış. Bahar temizliği için muhtemelen mutfağınızda her zaman bulunan altı doğal malzemeyi kullanarak hem sağlığınıza, hem de havaya, toprağa, sulara, bitkilere, çevrenizdeki hayvanlara iyilik yapabilirisiniz.
1. Limon
Eğer elinizde limonunuz varsa onunla ya limonata yaparsınız ya da muhteşem bir ev temizleme malzemesi. Doğal bir renk açıcı ve koku giderici olan limon evinize harika ferah bir koku getirirken limon suyu da zor lekeleri, küfleri ve pası çıkarmanıza yardımcı olacak ve doğal parlaklık sağlayacak. Doğrama tahtası üzerinden lekeleri gidermek ve mikropları öldürmek için limon suyuna biraz su katarak seyreltin ve silin. Girintili bölgeleri eski bir diş fırçası yardımıyla temizleyin. Metal ya da krom tavalar için daha etkili bir çözüm isterseniz karışıma biraz tuz ekleyebilirsiniz. Plastik yemek kaplarındaki kokuyu gidermek içinse içine limon suyu koyun ve bir gün bekletin. Yine limon suyunu bir spreye doldurabilir ve mutfağınızın ulaşılması zor köşelerine sıkabilirsiniz, bu hem hijyen hem de güzel bir koku sağlayacak. Kim renkli ve beyaz çamaşırlarını yıkarken bir kâse limon ekleyerek ferah bir koku verebileceği yerde zehirli ve klorlu yumuşatıcılara ihtiyaç duyar ki? Limon ile temizlenebilecek şeylerin listesi ortaya çıktığında sonuç oldukça etkileyici.
Zeytinyağı ve limondaki sitrik asitin birleşimi kararmalara birebir.
2. Zeytinyağı
Zeytinyağı yemeklerde kullanılmasının yanında aynı zamanda doğal bir temizleyici ve parlatıcı. Biraz tuz ilavesiyle, tencere ve tavalarınızı da temizleyebilirsiniz. Çizilmiş yüzeylerde de kullanabilirsiniz. Biraz limon suyu ya da sirke ekleyerek doğal bir ahşap parlatıcısı elde edebilirsiniz. Limondaki sitrik asitle birleştiğinde madeni yüzeylerdeki kararmalara karşı birebir. Paslanmaz çelik yüzeyleri parlatmak için pamuklu bir bez parçasıyla ovalayın, bu korozyonu da önler. Bakır yemek takımlarını parlatmak için yarıya kesilmiş bir limonu tuza batırıp kullanın. Aynı zamanda tüm mutfak aletlerinizi ve hatta gıcırdayan kapıları yağlamak içinde zeytinyağı kullanabilirsiniz. Kirlenmiş bahçe eşyalarınızın üzerine de spreyle sıkarak onları temiz tutabilirsiniz. Tüm bu özelliklerine bakınca (güzellik, lezzet ve sağlıktan bahsetmedik bile) eski zamanlarda Giritlilerde zeytinyağının neden zenginliği ifade ettiğini anlamak çok daha kolay.
3. Beyaz Sirke
Beyaz sirkedeki doğal asit, sirkeye anti bakteriyel ve küf önleyici özelliğini verir. Toksik içermeyen yağ çözücü özelliği yanında, sabun lekelerini de bertaraf eder. Pamuk bez yardımıyla, yarı yarıya sıcak su ve sirkeyle dolu kovaya bezi sokun daha sonra jaluzilerinizi ve piyano tuşlarınızı temizleyin ve aradaki farkı görün. Pamuk bir kumaşı yarı yarıya beyaz sirke ve zeytinyağı karışımı olan kaba batırın ve masalardaki bardaklardan kalan su halkalarını hafifçe ovalayın. Hiçbir leke kalmadığını göreceksiniz. Halıları ve kilimleri hem temizleyip hem de parlatmak için, bir kova içerisine dökeceğiniz bir bardak beyaz sirke yeterli. Tuğla duvarlarda da aynı yöntemi kullanabilirsiniz. Sigara kokusu gibi ağır kokulardan kurtulmak için, bir şişe sirkeyi odada tüm gece boyunca ağzı açık bırakın. Gördüğünüz gibi, beyaz sirkeyi evinizde kullanabileceğiniz yüzlerce yöntem bulunuyor.
4. Karbonat
Muhtemelen ağızı açık bir kutuda buzdolabına koyacağınız bir kutu karbonatın bütün kokuları emeceğini biliyorsunuz. Güçlü bir koku giderici olmanın yanı sıra yüzeydeki mikropları kırarak yağlanma ve kirlenmeyi de engelliyor. Mutfak tezgâhınızı, lavaboyu, tuvalet zeminini ve ızgaraları ovarak temizlemek için de kullanılabilir. Tıkanmış boruları açmak için biraz karbonata beyaz sirke ekleyin ve köpürene kadar bekleyin. Ardından sıcak suyla yıkayın ve bunu tıkanıklık tamamen çözülene kadar yapın. Halı ve kilimleri temiz tutmak için üzerine karbonat serpin ve 15 dakika bekledikten sonra süpürgeyle temizleyin. Taraklarınızı ve saç fırçalarınızı bir çay kaşığı karbonat attığınız su ile temizleyebilirsiniz. Seramik döşemelerinizin parlamasını isterseniz de bir kova sıcak suya yarım bardak karbonat ekleyin ve yerleri onunla paspaslayın. Evinizde karbonatı kullanabileceğiniz o kadar çok alan var ki, her an elinizin altına olması sizin için çok iyi olur.
5. Soda
Güvenli ve etkili bir cam temizleyici olan sodayı küçük bir sprey şişesine doldurun ve yumuşak bir pamuklu bezle (temiz bir t-shirt harikalar yaratır) kullanın. Yağlanmayı engellemek isterseniz biraz da limon suyu ekleyebilirsiniz. Ayrıca soda iyi bir leke çıkarıcı ve parlatıcıdır. Evdeki ve bahçenizdeki bitkileri haftada bir soda ile sulayabilirsiniz, içindeki mineraller iyi gelir ve büyümelerine yardımcı olur. Değerli mücevherlerinizin parlaklığını korumak için de onları bir gece boyunca soda içinde tutabilirsiniz. Bunlara artı olarak içindeki karbonat miktarı onu ideal bir pas çıkarıcı yapar. Demir pişirme tavalarına biraz soda dökerseniz pişirdiğiniz yemeklerin parçalarının tavaya yapışmadığını görürsünüz. Evde bu ve benzeri şekilde kullanımıyla sodanın sadece mideyi rahatlatmak için olmadığı ortada.
6. Tuz
Evet, tuz yaraya basılmaz; fakat onu kullanabileceğimiz çok yer var. Mesela koku gideren güçlü bir temizleyiciye sahip olmak isterseniz beyaz sirkeye bir tutam tuz dökebilirsiniz. Tuz ve soda sayesinde buzdolabınızın içini hem temizler hem de kokuların karışmasını önlersiniz. Örneğin, keten ya da pamuk kumaşa şarap döküldüğünde, lekenin üzerine biraz tuz döküp silin. Daha sonra makineye atmadan önce, soğuk suda bekletin. Lekeden eser kalmayaca. Küf ya da pası silmek için limonsuyu içine bir miktar tuz atın. Yıkanılabilen halı ya da perdeleri parlatmak için de tuzlu suda yıkayabilirsiniz. Tuz lekeyi yumuşatmada ve çıkarmada etkili bir uzmandır. 14 bin farklı yerde kullanılmasıyla tuz muhtemelen dünyanın en çok yönlü minerali.
Bunların dışında zeytinyağı sabunu gibi muhteşem temizleyiciler de mevcut; fakat şimdilik bu altısı yeterli. Sadece çevre dostu ve sağlıklı değiller aynı zamanda çok kolay temin edebilirler. Eğer işi biraz gösterişli hale getirmek isterseniz lavanta ya da sandal ağacı gibi doğal yağları da ekleyerek muhteşem kokan antimikrobiyal çözümler geliştirebilirsiniz.
