KPSS lise/ortaöğretim 2020 sınavında, "Gökbelitepe hangi şehirdedir?" sorusunun doğru cevabı, Şanlıurfa olmalıdır. Dünya üzerinde ilk insanların burada hayat sürdüğü kabul edilmektedir. Göbeklitepe 12 bin yıl önce inşa edilmiştir. İşte detaylar...
Lise mezunu vatandaşların, devlet kurumlarında kadrolu memur personel olmak için katılım sağladığı Kamu Personel Seçme Sınavı'nda (KPSS) 120 soru yer aldı. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından hazırlanan sorular içzerisinde, "Göbeklitepe nerede, hangi şehirdedir?" sorusunun yanıtı ilgi odağı oldu. Netflix'te 'Atiye' adlı dizi dolayısıyla son dönemde popüler olan Göbeklitepe, Türkiye'nin önemli kültür ve turizm merkezlerinden biridir.
GÖBEKLİTEPE NEREDE?
Şanlıurfa kent merkezinin 15 kilometre kuzeydoğusunda bulunur. Şanlıurfa merkezinden taksi ya da minibüslerle kentin kuzeydoğusunda yer alan Göbeklitepe'ye kısa sürede ulaşmak mümkün. Şanlıurfa il merkezinin Örencik köyü yakınlarındadır. Göbeklitepe 12.000 yıl önce inşa edilmiş. Kazılar sonucunda elde edilen verilere göre bu yapılar yerleşim amaçlı kullanılmamışlar.
GÖBEKLİTEPE HANGİ ŞEHİRDE?
Şanlıurfa il sınırları içerisinde yer alan Göbeklitepe'de toplam 20 adet olduğu belirlenen bu üzeri açık yapıların dini amaçlı yapılmış olduğu biliniyor, dünyanın ilk tapınakları. Taş devrinden kalma bu tapınakların yapılış biçiminde ortak bir özellik göze çarpıyor; T biçiminde sütunlar ile çevrilmiş bu tapınakların merkezinde iki T biçiminde sütun karşılıklı olarak yer alıyorlar. Boyları 3 ila 6 metre arasında değişen bu sütunların stilize edilmiş insan tasvirleri olduğunu düşünülüyor. Bunun sebebi sütunlarda görülen kol ve el tasvirleri. Ayrıca sütunlar üzerinde hayvan tasvirleri ve semboller var.
GÖBEKLİTEPE HAKKINDA BİLGİLER
Alman arkeolog Klaus Schmidt'in öncülüğünde 1995 yılında başlanan kazılar sonucu ortaya çıkartılan Göbeklitepe, UNESCO tarafından Dünya Mirası Listesi'ne alınmıştı. Schmidt, Göbeklitepe ile ilgili "Kendi gücünün farkına varan insanoğlunun, doğanın parçası olmaktan çıkıp, ona hükmetmeye giden yolu açtığı yerdir" tanımını yapmıştı.
12 bin yıl önce inşa edildiği ortaya çıkarılan ve yerleşik yaşama geçiş tarihinin yeniden yazılmasına yol açan Göbeklitepe, çok sayıda yuvarlak yapıdan oluşuyor. Bu yapılardan sadece 6 tanesi gün ışığına çıkarıldı. Yapılardan 20 tane olduğu tahmin ediliyor. Diğerlerinin gün yüzüne çıkartılması için de çalışmalar sürüyor.
EN ESKİ İNSAN YAŞAMI GÖBEKLİTEPE'DEYDİ
Türkiye'nin en önemli turizm merkezlerinden de olan Göbeklitepe'de T biçiminde sütunların üzerinde yer alan figürlerle de sanat tarihi açısından büyük bi döneme sahip. 3 boyutlu kabartmalar görenleri hayran bırakıyor.
Göbeklitepe'de yapılan kazılarda bugüne kadar çeşitli kafatası parçaları da bulunmuştu. Bir çalışma sonucunda çıkartılan üç kafatası parçası ise dünyanın en erken oyulmuş kafatasları olarak değerlendirilmişti.
