Çalışanların esenlik düzeyini inceleyen araştırmaya göre, Y ve Z kuşağı iş yerinde en mutsuz hisseden gruplar arasında yer alıyor. Karar alma sürecine dahil olmak ve fikirlerinin sorulması, çalışanların esenlik seviyesini artırıyor. Öte yandan, çalışanların ücret dışında en çok yan hak beklentisi olduğu ortaya çıktı.
Çalışan esenliği platformu Wellbees ve Kariyer.net iş birliğiyle, çalışanların esenlik düzeylerini etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla kapsamlı bir Esenlik Araştırması gerçekleştirildi. Sabancı Üniversitesi Yönetim Bilimleri Fakültesi'nden akademisyenlerin danışmanlığında yürütülen araştırmaya, 26 sektörden bin çalışan katıldı. Çalışmada genel esenlik, tükenmişlik ve işten duygusal memnuniyet gibi üç temel başlık ele alındı.
ÇALIŞMA HAYATINDA ÖZERKLİK, GENEL ESENLİĞİ GÜÇLENDİRİYOR
Araştırmaya göre, bireylerin fiziksel ve ruhsal anlamda iyi hissetmesiyle tanımlanan genel esenliği en çok etkileyen faktörler şunlar:
Çalışanların karar alma süreçlerine dahil olması ve iş ortamında fikirlerinin sorulması,
Sosyal ilişkilerde memnuniyet düzeyi,
Mevcut sosyo-ekonomik statü.
Özerklik ve sosyal ilişkilerden memnuniyetin yüksek olduğu durumlarda çalışanların tükenmişlik hissinin azaldığı görüldü. Araştırma, tükenmişliğin en büyük sebeplerinden birinin çalışanların kendilerinden ne beklendiğini bilmemesi ve görev tanımlarının belirsizliği olduğunu ortaya koydu.
İKLİM KRİZİ ÇALIŞANLARI ETKİLİYOR: “EKO-ANKSİYETE” ARTIYOR
Araştırmada, iklim krizinin çalışanlar üzerinde yarattığı psikolojik etkiler de ele alındı. Şahit olunan çevresel felaketlerin kaygı ve korku yaratması olarak tanımlanan eko-anksiyete, çalışanların genel esenliğini ve tükenmişlik düzeyini orta seviyede etkileyen faktörler arasında yer aldı. Çalışmada, birçok firmanın çevreye duyarlılık konusundaki çalışmalarının, bu farkındalığı artırarak kaygıyı da tetiklemiş olabileceği belirtildi.
Y VE Z KUŞAKLARININ ESENLİK SEVİYESİ DÜŞÜK
Araştırmaya katılanların %73,7’sini oluşturan Y ve X kuşakları, en düşük esenlik seviyesine sahip gruplar olarak öne çıktı. Y kuşağı, genel esenlikte en düşük skoru alırken, Z kuşağı da benzer bir tablo çizdi. Buna karşılık X ve Baby Boomer kuşağı, daha yüksek esenlik seviyelerine sahip çıktı.
OFİSTEN ÇALIŞANLAR ARASINDA İŞTEN AYRILMA NİYETİNİN DAHA YÜKSEK
Araştırmaya göre çalışanların %80,5’i ofisten, kalanları ise hibrit veya uzaktan çalışma modeliyle çalışıyor. Ofisten çalışanlar arasında işten ayrılma niyetinin daha yüksek olduğu gözlemlendi.
Çalışma saatleri açısından ise:
✔ Haftada 40 saat ve altında çalışanlar → %13
✔ 40-50 saat çalışanlar → %64
✔ 50 saatten fazla çalışanlar → %23
ÇALIŞANLARIN ÜCRET DIŞINDAKİ ÖNCELİKLİ BEKLENTİLERİ
Araştırmaya katılanlara, ücret dışında iş hayatında en çok önem verdikleri konular soruldu. Yan haklar, çalışanlar için en öncelikli beklenti olarak öne çıktı. Onu şu faktörler takip etti:
İşin anlamlı olması ve kişisel değerlerle örtüşmesi,
Kişisel gelişime katkı sağlaması,
Topluma fayda sunması,
Esnek çalışma olanakları.
En az öncelik verilen beklentiler ise sertifika ve diploma programları ile özel gün izinleri oldu.
Z KUŞAĞI İÇİN ESNEKLİK VE ANLAMLI İŞ ÖN PLANDA
Araştırmaya göre Z kuşağı, işin anlam bulma, esneklik ve özel izinler gibi faktörlere daha fazla önem veriyor. Öte yandan, uzun vadeli eğitim, sertifika ve diploma programları, Z kuşağı için öncelikli beklentiler arasında yer almadı.
KADIN ÇALIŞANLAR ESNEKLİK BEKLİYOR
Araştırmada kadın çalışanların, esneklik konusuna erkeklere göre daha fazla önem verdiği, ancak anlamlı iş beklentisinin erkeklere göre daha düşük olduğu görüldü.
Ayrıca:
✔ Eğitim seviyesi arttıkça → Topluma fayda sağlama ve kişisel gelişim beklentileri azalıyor, esneklik talebi artıyor.
✔ Sosyo-ekonomik seviye yükseldikçe → İşin anlamlı olması daha fazla önem kazanıyor.
✔ Deneyim arttıkça → Eğitim beklentisi azalırken, kişisel değerlere uyum ve topluma fayda sağlama beklentileri yükseliyor.
PSİKOLOJİK DESTEK VE ESENLİK UYGULAMALARINA BAKIŞ
Araştırmada psikolojik destek almaya en sıcak bakan gruplar, kadın çalışanlar, evliler ve varlıklı ailelerden gelen bireyler oldu.
✔ Katılımcıların %90’ı esenlik uygulamalarının zihinsel ve bedensel sağlıklarını iyileştirdiğini ve stres yönetimine katkı sağladığını düşündüğünü belirtti.
✔ En yaygın kullanılan esenlik uygulamaları:
Esnek çalışma olanakları
Esenlik ve stres yönetimi eğitimleri
Uzman destekleri
