Türkiye'de son dönemde uygulanan Katma Değer Vergisi (KDV) artışları, işletmeler ve vatandaşlar arasında önemli tartışmalara neden oluyor. Özellikle düşük KDV oranlarına tabi ürünlerde yapılan fiyat artışları ve kayıt dışı işlemler, vergiden kaçma eğilimini artırıyor.
DÜŞÜK KDV'Lİ ÜRÜNLER ÜZERİNDEN VERGİ KAÇIRILIYOR
Sosyal medyada da yankı bulan konu, vatandaşlar tarafından sıkça paylaşılıyor. Baharatçıların kitap fişi kesmesi, pastanelerin satışlarını ekmek üzerinden gerçekleştirmesi gibi örnekler, vergi kaçırma eğiliminin somut göstergeleri olarak dikkat çekiyor.
10 Temmuz 2023 tarihinden itibaren yürürlüğe giren son KDV artışıyla birlikte, birçok mal ve hizmette KDV oranları yeniden belirlendi. Hijyen ürünlerindeki KDV oranı yüzde 8'den yüzde 20'ye çıkarılırken, benzin, tütün, alkol ve elektronik cihazlarda KDV oranları yüzde 20 olarak sabitlendi. Ancak, gıda gibi ürünlerde uygulanan yüzde 1'lik KDV diliminde bir değişiklik yapılmadı.
Vatandaşlar, KDV artışının etkisini fiyatlarda doğrudan hissederken, işletmeler ise vergiden kaçınma eğiliminde. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, son düzenlemelerin ardından kayıt dışı ekonomik faaliyetlere yönelik denetimleri artırdıklarını ifade etmişti. Ancak, bu açıklamalara rağmen, işletmelerin yanlış KDV uygulamaları vergi kayıplarına neden oluyor.
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mali Hukuk Ana Bilim Dalı'ndan Prof. Dr. Murat Batı, vergi ahlakının Türkiye'de zayıf olduğunu vurgulayarak, vergi kaçakçılığıyla mücadelenin önemine dikkat çekti. Batı, Maliye Bakanlığı'nın denetim personeli eksikliğinin yanlış uygulamalara zemin hazırladığını belirtti.
VERGİ KAYIPLARINI İHBAR EDEN VATANDAŞLARA İKRAMİYE
Öte yandan, vergi kayıplarını bildiren vatandaşlara ödül verildiği bilgisi de dikkat çekiyor. İhbar ikramiyesi, vergi kaçağıyla ilgili sağlanan bilgilerin doğruluğuna bağlı olarak hesaplanıyor ve vergi ziyaı cezasının yüzde 10'u üzerinden tahakkuk ettiriliyor. Bu ödülün bir kısmı peşin olarak ödenirken, geri kalan kısım, vergi kaçağından tahsil edilen tutardan karşılanıyor.
