Beklenen İstanbul depremine dair her gün yeni bir uzman görüşü öne sürülüyor. "İstanbul'daki fayları çizsek haritada yer kalmaz" diyen Jeolog Prof. Dr. Hüseyin Öztürk, İstanbul'un önemli fay hatlarını tek tek sıraladı. En tehlikelisi ise bakın hangisi...
İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Jeoloji Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Hüseyin Öztürk, İstanbul'un ölü ve diri fay hatlarını anlattı.
İstanbul'da 10 milyon yıl önceye ait ölü fayların da halen zaman zaman harekete geçtiğini belirten Öztürk, "Burada fay hattı mı vardı?" denilen depremlerin bu faylar olduğunu aktardı.
5 Şubat saat 03.15'te İstanbul Kağıthane'de 3,1 büyüklüğünde yaşanan depremin böyle bir eski fay olduğunu ifade eden Prof. Dr. Hüseyin Öztürk, "O faylar ara sıra 'tamamen de ölmedik' diye ses veriyorlar. Üçlük, ikilik, depremlerle ses veriyorlar. 'Burada deprem nereden çıktı' dediğimiz depremler, bunlarla ilgili depremler" şeklinde konuştu.
"BİZİ KORKUTAN DİRİ HATLAR"
İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Jeoloji Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Hüseyin Öztürk, 10 milyon yıl önce kırılan fay hatlarının bugün hala küçük depremler üretebildiğini söyleyerek İstanbul'un ölü fayları hakkında bilgi verdi.
Prof. Dr. Öztürk, şunları söyledi: "Bizi korkutan faylar bizim diri fay dediğimiz faylar. Bunlar son on bin yıldan beri çalışan faylar. Peki on bin yıl önceden başka faylar yok muydu? Ya da on milyon yıl önce de yok muydu? İstanbul faysız mıydı? Hayır değil. İstanbul'da hep faylar vardı. Onların çoğu çoktan öldü. Onlar hareketini bıraktılar, onlar sustular. Başka faylar girdi buraya çünkü bölge başka stresler altına girince başka faylar gelişiyor. Başka faylar oluşuyor."
"İSTANBUL'A ŞEKLİNİ VEREN FAYLAR BUNLAR"
"İstanbul'un çizgiselliğini oluşturan, İstanbul'a şekil veren büyük fayın bir tanesi Tuzla'dan başlayıp Haliç'e kadar devam eden fay. Bu fay, kıyıyı dümdüz çizer. Haliç'in içine girer ve devam eder. Bu kuzeybatı, güneydoğu doğrultulu bir fay. Bu fayın bir paralel fayı ise Beykoz'dan Tuzla'ya yetişen bir fay. Yine onun paralelleri var. Marmara içinde ölmüş faylardan bir tanesi. Yine işte Babaeski Fayı diye bilinen Trakya havzası içindeki faylar."
"STRES ALTINDA KÜÇÜK KIRILMALAR GÖRÜLEBİLİYOR"
"Bu faylar ölmüşler evet, bunlar beş, on milyon yıl önce varlıklarını sürdürmüşlerdi. Ama ara sıra stres gelince buralarda küçük kırılmalar gerçekleşiyor. Dolayısıyla bu faylar birkaç nedenle bizim için önemli.
"ARA SIRA 'TAMAMEN ÖLMEDİK' DİYORLAR"
"Bir tanesi bu faylar sismik hareketi zayıf zonlardır. Yeraltında sular çalışır, bu fay zonları ölse bile. Dolayısıyla bu bizim altımızdaki maddeyi harekete geçirir, göçmelere neden olur. Bu fay öldü ama oradaki su çalışması devam ediyor. Dolayısıyla biz bu fayları da hesaba katarak İstanbul'daki bütün yerleşime uygunluk çalışmalarını yaptık. Çünkü o faylar ara sıra 'tamamen de ölmedik' diye ses veriyorlar. Üçlük, ikilik, depremlerle ses veriyorlar. 'Deprem burada nereden çıktı?' dediğimiz depremler, bunlarla ilgili depremler"
"MARMARA DENİZİ BÖYLE OLUŞTU"
"Şimdi bu eski faylar Marmara Denizi'nin çöküntüsünü oluşturan faylar. Düşmeli faylar bunlar. Bunlar hem Uludağ tarafından; güneyden çöktü, kuzey çöktü ve Marmara Denizi oluştu. Fakat bir zaman sonra bu çökmeler durdu. İşte bu beş milyon, on milyon yıldan başlayıp son üç milyona kadar gelen bu faylar diriydiler, bölgeye şekil verdiler. O zaman deprem oluşturdular. İnsanın olmadığı dönemdi."
"AFET ÜRETEN FAY MARMARA DENİZİ'NDE"
"Kuzey Anadolu fayının Marmara Denizi'ne girişini dört yüz bin yıl önce gibi düşünüyoruz. Şu an yırtıcı, afet üretici fay, bu fay."
ESKİ FAYLARDAN ŞİFALI SU ÇIKIYOR
"Bu eski faylar ise şöyleydi, mesela Tuzla fayı. Tuzla'dan geçen fay. Bu fay boyunca su çıkışları var değil mi? İçmeler'deki su var. Şifalı su var. Mideye iyi gelen karbonatlı bir su var. Bu çizgi devam edip gidiyor. Haliç'e kadar devam ediyor. Buralarda ara ara sismik aktiviteyi o yüzden görebiliyoruz."
"HARİTADA YER BULAMAYIZ"
"Dünyamızın 4,5 milyar yıl yaşı var. Dünyamızın kabuğu katılaştıktan beri kabuk kırıla kırıla bugüne kadar geldi. O günden bugüne kabuk kırılıyor. Biz fayları koymaya kalksak İstanbul'da haritada yer bulamayız. Ama eski faylar da ara ara biz buradayız. Biz de varız diyorlar. Yani bizim gördüğümüz bunlar."
