Robot süpürge pazarının ikonik markası Roomba'nın üreticisi iRobot, Çinli rakiplerin baskısı, engellenen satın alma girişimleri ve hızla azalan satış rakamlarının ardından resmen iflas bayrağını çekti. Şirketin çöküşü, teknoloji dünyasında katı rekabet kurallarının ve ticaret politikalarının sektör üzerindeki etkilerine dair büyük bir tartışma başlattı.
FİNANSAL TABLO: BORÇ DAĞI VARLIKLARI ZORLUYOR
iRobot tarafından mahkemeye sunulan resmi belgelere göre, şirketin toplam varlık değerinin 100 milyon ile 500 milyon dolar arasında olduğu, buna karşın borç yükünün yaklaşık 190 milyon dolar seviyesinde bulunduğu bildirildi. Şirketin mali tablosundaki en dikkat çekici detay ise en büyük alacaklının kimliği oldu. iRobot’un, Çin ve Vietnam merkezli üretim yapan Shenzhen Picea Robotics Co. şirketine yaklaşık 100 milyon dolar borcu olduğu açıklandı.
AMAZON ANLAŞMASI VE AVRUPA BİRLİĞİ ENGELİ
Dünya'dan Şeyda Karaca'nın haberine göre; iRobot’un iflasa sürüklenen sürecinde en kritik dönemeç, teknoloji devi Amazon ile yapılan 1,5 milyar dolarlık satın alma girişimi oldu. 2023 yılında gündeme gelen bu dev birleşme, Avrupa Birliği (AB) düzenleyici kurumlarının "rekabet endişelerini" gerekçe göstermesiyle engellendi.
iRobot'un kurucu ortağı ve CEO'su Colin Angle, yaşanan süreci "tam anlamıyla bir trajedi" olarak nitelendirerek şu açıklamalarda bulundu:
"Bu durum önlenebilirdi. Gelinen nokta; tüketiciler, robotik endüstrisi ve Amerika'nın inovasyon ekonomisi için büyük bir hayal kırıklığıdır."
UZMANLARDAN "ANTİTRÖST" UYARISI: DAHA FAZLA İFLAS GELEBİLİR
Ekonomi ve teknoloji uzmanlarına göre iRobot'un iflası, ABD ve Avrupa'daki katı rekabet düzenlemelerinin ters teptiğini gösteren en somut örneklerden biri. Düzenleyicilerin, gelecekteki olası riskleri önlemek adına Amazon’un satın alma teklifini reddetmesi, finansal darboğazdaki şirket için tek çıkış kapısını kapattı. Uzmanlar, birleşme ve devralmaların engellenmesinin şirketlerin yeniden yapılanma süreçlerini sekteye uğrattığını ve benzer baskı altındaki diğer teknoloji şirketlerinin de benzer bir sonla karşılaşabileceğini vurguluyor.
ÇÖKÜŞÜ HIZLANDIRAN FAKTÖRLER: GÜMRÜK VERGİLERİ VE ÜRETİCİ BASKISI
iRobot'un mali yapısının bozulmasında sadece engellenen satış değil, aynı zamanda dış ticaret politikaları da etkili oldu. Özellikle Trump döneminde sertleşen ticaret politikaları ve artan gümrük tarifeleri, şirket üzerinde maliyet şoku yarattı.
Tedarik Zinciri Krizi: Şirketin son 4-5 aydır tedarikçilerine ödemeleri geciktirdiği, bu durumun kredi notunu "çok yüksek risk" seviyesine düşürdüğü belirtildi.
Strateji Değişikliği: Teknoloji devlerinin antitröst engellerini aşmak için artık şirket satın almak yerine kilit çalışanları transfer etme ve fikri mülkiyeti lisanslama yoluna gitmesinin piyasa dengesini bozduğu ifade ediliyor.
