Teknolojinin hayatın her alanına nüfuz etmesiyle birlikte, yapay zeka (YZ) tabanlı uygulamalar, bilgiye erişimi kökten değiştiriyor.
Bu dönüşümden en çok etkilenen mesleklerden biri de rehberlik.
Artık gezginler, bir tarihi eserin fotoğrafını çekerek veya adını girerek tüm detaylı bilgilere anında ulaşabiliyor.
Sesli ve yazılı olarak sunulan bu bilgiler, geleneksel rehberlerin sunduğu temel bilgiyi sağlama rolünü zayıflatıyor.
Bilişim Teknolojileri Uzmanı Prof. Dr. Ali Murat Kırık'a göre, bu durum rehberlik hizmetine olan talebi bilgi aktarımı açısından azaltabilir.
Zira kullanıcılar daha hızlı, pratik ve düşük maliyetli alternatifler arıyor.
İNSAN DOKUNUŞUNUN EŞSİZ GÜCÜ
Ancak uzmanlar, bu dijitalleşmenin mesleği tamamen ortadan kaldırmayacağını, aksine yeni bir boyuta taşıyacağını belirtiyor.
Haber Global'den Sibel Gülersöyler'in haberine göre, Prof. Dr. Ali Murat Kırık, yapay zekanın sadece 'bilgi veren' bir araç olduğunu, bir mekanın ruhunu hissettirme, kültürel bağlamı yaşatma ve ziyaretçilere kişiselleştirilmiş bir deneyim sunma yeteneğinin hala insana özgü olduğunu vurguluyor.
Rehberlerin gelecekteki rolü, salt bilgi aktarıcılığından çok, bilgiyi yorumlayan, hikayeleştiren ve duygusal bir bağ kuran 'deneyim tasarımcısı' olmaya doğru evriliyor.
Bu yeni yaklaşım, rehberlerin mesleğine benzersiz bir değer katıyor.
YENİ FIRSATLAR VE YENİ ROLLER
İstanbul Rehberler Odası Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Şakir Karadibek de benzer bir görüşü savunarak, Türk rehberlerin dünya standartlarında üstün bir kalitede hizmet verdiğini belirtiyor.
Mehmet Şakir Karadibek, rehberlerin sadece tarihi bilgi sunan kişiler olmadığını, aynı zamanda bir 'turizm elçisi' olarak misafirlerin tüm ihtiyaçlarıyla ilgilendiklerini söylüyor.
Uçuş saatinden yemek alerjilerine, acil durumlardan kültürel uyum sağlamaya kadar her konuda misafirlerin en büyük destekçisi rehberlerdir.
Bu nedenle, yapay zeka veya benzeri yazılımlar hiçbir zaman bir rehberin yerini tutamaz.
Yapay zeka, rehberlerin temel bilgi aktarımı yükünü hafifleterek, onlara kültürel mirası koruma ve interaktif turlar düzenleme gibi daha yaratıcı alanlarda gelişme imkanı sunabilir.
Bu süreç, meslek için bir tehditten çok, bir dönüşüm ve gelişim fırsatı olarak değerlendiriliyor.
KADİM BİR MESLEK, GÜÇLÜ BİR GELECEK
Prof. Dr. Ali Murat Kırık, yapay zeka verinin ötesine geçemezken, rehberlerin kişisel yorumlar, anlık atmosferi yaşatma ve dinleyicinin ilgisine göre şekillenen anlatılarla çok daha derin ve unutulmaz bir deneyim sunduğunu örneklerle açıklıyor.
Tarihi Ayasofya'yı ziyaret eden bir turistin, yapay zekadan yapının mimarisini öğrenebileceğini ancak rehberin, yapının kültürel hafızadaki yerini ve sembolik önemini canlı bir anlatımla aktarabileceğini belirtiyor.
Bu benzersiz insani dokunuş, rehberlik mesleğinin gelecekte de var olmasını ve değerini korumasını sağlayacak en önemli unsur.
Turizm var oldukça, insan rehberlere olan ihtiyaç da devam edecek.
