Halk arasında sıklıkla kullanılan, "Senin yaptığını Çorumlu yapmaz" sözünün gerçek hikayesi, Çorumlular tarafından bir hakaret olarak kabul görüyor.
Sosyal medyada Çorumlu yapmaz sözü kimin lafı ve Çorumlu yapmaz sözü hangi olayla ilgili konuları zaman zaman tartışma konusu oluyor.
Leblebisiyle ünlü ve köklü medeniyetlere ev sahipliği yapmış Çorum'un itibarını zedelediği düşünülen bu olumsuz algıyı kırmak için İstanbul merkezli Çorumlu Eğitimci Sanayici İş Adamları Derneği (ÇESİAD) harekete geçti.
ÇESİAD Onursal Başkanı Mehmet Yıldırım, sözün gerçekle ilgisi olmadığını ve dernek olarak hazırladıkları kısa filmlerle kamuoyunu bilgilendirmeye çalıştıklarını belirtti.
"SENİN YAPTIĞINI ÇORUMLU YAPMAZ" SÖZÜNÜN HİKAYESİ NEDİR?
Çorumluların tepki gösterdiği, kimin ve ne zaman söylediği bilinmeyen bu sözün kökenine dair dolaşan rivayet, Osmanlı dönemine ait bir hayvan vergisi olayı.
İddiaya göre, vergi memuru Çorum'da bir köye giderek hayvan vergisi toplar.
Vergi vermek istemeyen bir köylü, koyununu yatağa yatırır ve üstünü yorganla örter.
Memurun sorusu üzerine köylü, yatakta babasının yattığını söyler.
Ancak yorgan altından gelen sesler üzerine memur yorganı açar ve koyunla karşılaşır.
Vergiyi tahsil ettikten sonra Kayseri'de bir köyde aynı memur, bu kez yorgan altına saklanmış bir eşek görür.
Memur, eşeğe de, "Babam" diyen Kayseriliye dönerek, "Senin yaptığını Çorumlu yapmaz, o koyuna babam demişti; sen eşeğe babam diyorsun" der.
Zamanla bu ifade, yapılan bir yanlışı veya aşırı kurnazlığı vurgulamak amacıyla kullanılır hale geldi.
Mehmet Yıldırım
GERÇEK SÖZ "ÇORUMLUNUN YAPTIĞINI HERKES YAPAMAZ"
2005 yılında kurulan ve İstanbul'daki Çorumlu öğrencilere burs sağlama, iş insanları arasında iş birliğini geliştirme gibi amaçlarla faaliyet gösteren Çorumlu Eğitimci Sanayici İş Adamları Derneği (ÇESİAD), bu sözün hakaret olduğu görüşünü savunuyor.
Dernek, hazırladığı kısa filmlerle yaygın inanışın aksine sözün aslının, "Çorumlunun yaptığı herkes yapamaz" olduğunu öne sürüyor.
ÇESİAD'ın bu iddiayı desteklemek için anlattığı hikayelerden biri, 19. yüzyıl Osmanlı dönemine dayanıyor.
Kafkasya'daki soykırımdan kaçan Çerkeslerin bir kısmının Çorum sancağına yerleştirilmesi üzerine, Çorum eşrafı onlara ev, hayvan ve tohum yardımı yapar.
32. Padişah Sultan Abdülaziz, Çorum halkına bu cömertlikleri için para gönderir ancak Çorumlular, "Onlar bizim kardeşimiz. Kardeşe ev açmanın masrafı mı olur?" diyerek parayı hazineye iade eder.
Bu davranış karşısında Padişah Abdülaziz'in, "Çorumlunun yaptığı herkes yapamaz" dediği ve dönemin Ceride-i Havadis gazetesinde (27 Kasım 1865) bir teşekkürname yayınlattığı belirtilir.
Başka bir kısa filmde ise Sultan 2. Abdülhamid'e yönelik darbe girişiminin ardından Çorumlu bir paşanın gösterdiği kahramanlık anlatılıyor.
MEHMET YILDIRIM'DAN KESİN RET: "HAKARET KABUL EDİYORUZ"
ÇESİAD kurucusu ve Onursal Başkanı Mehmet Yıldırım, halk arasında yerleşen, "Senin yaptığını Çorumlu yapmaz" ifadesini kesinlikle kabul etmediklerini ve bunu Çorumlulara hakaret olarak gördüklerini vurguluyor.
Mehmet Yıldırım, sözün gerçek kaynağının ve manasının, "Çorumlunun yaptığını herkes yapamaz" olduğunu tarihi kanıtlarla ispatladıklarını belirtiyor.
Hazırlanan ve sosyal medyada yayınlanmaya başlayan iki kısa film aracılığıyla, bu yanlış algının düzeltilmesi ve sözün gerçek, onurlu anlamının toplum tarafından benimsenmesi hedefleniyor.
Çorum'un yıldızı parlıyor: Ray ve vagon üretiminin merkezi olacak! Bölgesel kalkınma sağlayacak
