“Hiç ölmeyecekmiş gibi dünyaya, yarın ölecekmiş gibi ahirete çalışmayı” ön gören bir düstur vardır. Bu düsturda insanların çifte vatandaş olduğu dünya ve ahiret yurdu için dikkatli olmaları, her iki dünyanın ihtiyaçlarını tedarik etmeleri, birisini diğerine feda etmeyecek şekilde bir hayat çizgisini takip etmeleri tavsiye edilmiştir.
İnsanoğlu ruhlar âleminden, anne rahminden, dünya yurdundan, kabir/berzah âleminden haşir/arasat meydanından cennet yurduna uzanan uzun bir yolun yolcusudur. İkamet ettiği dünya ve edeceği cennet yurdu olmak üzere iki vatanı vardır. Dünyada yaşayan ve ahirete namzet olan insanların bu her iki vatanları için de çalışmaları, çaba göstermeleri çifte pasaport kullanmaları elzemdir.
Kur’an-ı hakimde bu çifte vatandaşlık sorumluluğuna yönelik kısa bir formül konulmuştur.
“İnsanlardan öyleleri vardır ki, ‘Ey rabbimiz! Bize bu dünyada ver’ diye dua ederler. Böyle bir kimsenin âhiretten hiç nasibi yoktur. İnsanlardan öyleleri de vardır ki, ‘Ey rabbimiz! Bize bu dünyada da iyilik ver, öteki dünyada da iyilik ver; bizi cehennem azabından koru’ derler. İşte kazandıklarından bir payı olanlar bunlardır. Allah, hesabı çok çabuk görür!” (Bakara, 2/200-202) mealindeki ayette dünya ve ahiret dengesini korumayanların hüsrana uğrayacaklarına, çifte vatandaşlık gereği olan sorumluluklarını yerine getirenlerin pek kazançlı çıkacaklarına vurgu yapılmıştır.
Bu sorumluluğun hem fiili hem sözlü olarak yerine getirilmesi gerekir. Sözlü olarak –her iki dünyasının iyilik ve mutlulukla dolu olması için-Allah’a yalvarıp yakarırken, fiili olarak hal diliyle, fiilleriyle, tutum ve davranış lisanıyla da Allah’ın emir ve yasaklarına boyun eğmek suretiyle ona karşı kulluk görevlerini yerine getirmesi gerekir. Örneğin, Allah’ın bir emaneti olan ruhanî tarafı gibi cismani tarafını da iyi bir zeminde koruma altına almalıdır. “Kendi ellerinizle kendinizi tehlikeye atmayın” (Bakara, 2/195 ) mealindeki ayette bedenlerimizi maddi virüslerden, ruhumuzu da manevi virüslerden korumamızın çok önemli bir kulluk sorumluluğu olduğuna dikkat çekilmiştir.
“Allah’ın sana verdiği servet ile ahiret yurdunu ara; dünyadan da nasibini unutma; Allah sana nasıl iyilik ettiyse sen de öyle iyilik et” (Kasas, 28/77) mealindeki ayette dünya ve ahiret dengesinin iyi muhafaza edilmesinin gereğine işaret edilmiştir.
“Sizin hayırlınız dünyası için ahiretini, ahireti için dünyasını terk etmeyendir” (Kenzu’l-Ummal, hno:6336) manasındaki hadis-i şerifte de iki dünya arasındaki dengenin kurulmasının önemine dikkat çekilmiştir.
“Hiç ölmeyecekmiş gibi dünyaya, yarın ölecekmiş gibi ahirete çalışmayı” ön gören bir düstur vardır. Bu düsturda insanların çifte vatandaş olduğu dünya ve ahiret yurdu için dikkatli olmaları, her iki dünyanın ihtiyaçlarını tedarik etmeleri, birisini diğerine feda etmeyecek şekilde bir hayat çizgisini takip etmeleri tavsiye edilmiştir.
“Onlar, ne ticaret ne de alışverişin kendilerini Allah’ı anmaktan, namaz kılmaktan ve zekât vermekten alıkoyamadığı insanlardır. Onlar, kalplerin ve gözlerin allak bullak olduğu bir günden korkarlar. Çünkü (o günde) Allah, onları yaptıklarının en güzeli ile mükâfatlandıracak ve lütfundan onlara fazlasıyla verecektir. Allah, dilediğini hesapsız rızıklandırır” (Nûr, 24/37) mealindeki ayette ise, dünyanın cam parçası hükmündeki lezzetlerini elmas hükmündeki ahiret mallarıyla değiştirmek, aklı başındaki kulların işi olamayacağına işaret edilmiştir.
“Âhiret ve dünya muvâzenesini muhafaza etmek ve her vakit havf ve recâ(korku-ümit) ortasında bulunmak maslahatı iktiza eder ki, her dakika hem ölmek, hem yaşamak mümkün olsun” (Sözler, 309). Onun içindir ki ecel gizlidir, kıyamet gizlidir. Ta ki her zaman hem yaşama ümidi, hem ölmek korkusu hazır bulunup kişiyi gaflet uykusundan uyandırsın.
