John Kennedy kimdir?

John Kennedy’nin üniversite yıllarında yazdığı tezi ABD’de genelinde büyük sükse yarattı. Hatta o tezi kitap hâline getirildi. Başkan olduktan kısa bir süre sonra 22 Kasım 1963'te Dallas, Teksas'ta bir arabasında suikasta uğrayan Kennedy, kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetti.

JOHN F. KENNEDY KİMDİR?

29 Mayıs 1917 yılında ABD’nin Massachusetts eyaletine bağlı Brookline'da doğan John Kennedy, zengin ve önde gelen İrlandalı Katolik Boston aileleri arasında yer alıyordu. John Kennedy'nin baba tarafından büyükbabası PJ Kennedy, zengin bir bankacı ve likör tüccarıydı ve anne tarafından ‘Honey Fitz' lakaplı büyükbabası John E. Fitzgerald, bir kongre üyesi ve Boston belediye başkanı olarak görev yapmış yetenekli bir politikacıydı.

Kennedy'nin annesi Rose Elizabeth Fitzgerald, Bostonlu bir girişimciydi ve babası Joseph Kennedy Sr. , I. Dünya Savaşı'ndan sonra borsada servet kazanan başarılı bir bankacıydı. Joe Kennedy Sr. başkan olarak hükümet kariyerine devam etti. Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu ve Büyük Britanya'nın bir büyükelçiliğini yaptı.

‘Jack’ lakaplı John Kennedy, dokuz kardeşten oluşan bir ailenin en büyüğüydü. Erkek ve kız kardeşleri arasında Özel Olimpiyatların kurucusu Eunice; Bir ABD Başsavcısı olan Robert ve Amerikan tarihinin en güçlü senatörlerinden biri olan Ted Kennedy, tüm yaşamları boyunca birbirine sıkı sıkıya bağlı oldular.

Joseph ve Rose, çocuklarının eğitimine odaklanmak için doğdukları Boston sosyetesinin dünyasından hep uzak durdu. Joe Sr. özellikle çocuklarının hayatlarının her ayrıntısında onların yanında oldu, o zamanlar bir baba için ender rastlanan bir durumdu bu. Bir aile yakınları, "O günlerdeki çoğu baba, çocuklarının ne yaptığıyla pek ilgilenmiyordu. Ama Joe Kennedy, çocuklarının her zaman ne yaptığını biliyordu." ifadelerini kullanıyordu…

Joe Sr., çocukları için büyük beklentilere sahipti ve onlara şiddetli bir rekabet ateşi aşılamaya ve kazanmanın her şey olduğu inancını aşıladı. Çocuklarını yüzme ve yelken yarışmalarına soktu ve birinci olmadıklarında onlara kızdı. John'un kız kardeşi Eunice daha sonra, "Her gün bir şeyler kazanmam gerekmediğini anlamadan önce 24 yaşındaydım" diye konuştu. John Kennedy, babasının kazanmanın her şey olduğu felsefesini benimsedi.

Babasının sürekli kınamalarına rağmen John Kennedy, fakir bir öğrenci ve yaramaz bir çocuktu. Connecticut'ta Canterbury adında bir Katolik erkek yatılı okuluna gitti, burada hoşlandığı konularda mükemmelleşti, ancak Latince'ye neredeyse hiç ilgisi yoktu. Kötü notlarına rağmen John Kennedy, seçkin bir Connecticut hazırlık okulu olan Choate’ya gitti. Kendisinin başvurduğu ender durumlarda çalışmasının olağanüstü düşünceliliği ve nüansıyla kanıtlandığı gibi açıkça parlak olmasına rağmen, John Kennedy, en iyi ihtimalle vasat bir öğrenci olarak kaldı, sporu, kızları ve pratik şakaları derslere tercih etti.

Babası cesaretlendirerek John Kennedy’e, "Çok fazla şey beklemiyorum ve hayal kırıklığına uğramayacağım. Gerçek bir dahi olmuyorsun ama bence iyi bir muhakeme ve anlayışa sahip gerçekten değerli bir vatandaş olabilirsin. “ demişti…

John Kennedy, aslında lisede çok kitap okuyordu ama öğretmenlerinin verdiği kitapları okumuyordu. Ayrıca çocukluğu ve ergenlik döneminde kronik olarak hastaydı; şiddetli soğuk algınlığı, grip ve hatta daha ciddi, teşhis edilmemiş hastalıklardan muzdaripti, bu da onu bir seferde aylarca okulu kaçırmasına neden oldu ve bazen onu ölümün eşiğine getirdi.

Choate'den mezun olduktan ve Princeton'da bir dönem geçiren John Kennedy, 1936'da Harvard Üniversitesi'ne girdi. Orada, zaman zaman zevk aldığı derslerde iyi işler başardı, ancak ortalama bir öğrenci seviyesinde kaldı. Yakışıklı, çekici ve parlak bir gülümsemeye sahip olan John Kennedy, Harvard'daki sınıf arkadaşları arasında inanılmaz derecede popülerdi.

Arkadaşı Lem Billings, ‘Jack tanıdığım herkesten daha eğlenceliydi ve sanırım onu tanıyan çoğu insan onun hakkında aynı şekilde hissetti. Kennedy aynı zamanda kadınlarla arası iyi olan bir öğrenciydi.’’ dedi.

YAZDIĞI TEZ BÜYÜK YANKI UYANDIRDI

Bununla birlikte, bir üst sınıf olarak, Kennedy sonunda çalışmaları konusunda ciddileşti ve potansiyelini fark etmeye başladı. Babası Büyük Britanya Büyükelçisi olarak atanmıştı ve 1939'da uzun bir ziyarette John Kennedy, İngiltere'nin II.Dünya Savaşı'nda Almanya ile savaşmaya neden bu kadar hazırlıksız olduğu konusunda araştırma yapmaya ve üst düzey bir tez yazmaya karar verdi . İngiltere'nin Nazi meydan okumasını karşılamadaki başarısızlıklarının keskin bir analizi olan makale o kadar iyi karşılandı ki Kennedy'nin 1940'ta mezun olması üzerine 80 binden fazla kopya satan Why England Slept adlı bir kitap olarak yayınlandı.

John Kennedy'nin babası, kitabın yayınlanmasının ardından ona, ”Senin hakkında her zaman akıllı olduğunu ve iyi bir adam olduğunu düşündüm.’’ gibi ifadelerin yer aldığı bir mektup gönderdi.

John Kennedy, Harvard'dan mezun olduktan kısa bir süre sonra ABD Donanması'na katıldı ve Güney Pasifik'te bir devriye torpido botuna komuta etmekle görevlendirildi. 2 Ağustos 1943'te teknesi PT-109, bir Japon savaş gemisi tarafından sıkıştırıldı ve ikiye bölündü. İki denizci öldü ve John Kennedy, sırtından ağır şekilde yaralandı. Kennedy can yeleğinin kayışıyla başka bir yaralı denizciyi çekerek, hayatta kalanları altı gün sonra kurtararak yakındaki bir adaya götürdü. "Aşırı kahramanca davranış”ından dolayı ‘Donanma ve Deniz Piyadeleri Madalyası’ ve maruz kaldığı yaralar için Mor Kalp ödüllerinin sahibi oldu.

Ancak, John Kennedy'nin donanmaya da katılan ağabeyi Joe Jr. o kadar şanslı değildi. Bir pilot, uçağı Ağustos 1944'te patladığında öldü. Yakışıklı, atletik, zeki ve hırslı Joseph Kennedy Jr., babası tarafından bir gün Amerika Birleşik Devletleri başkanı olacak olan çocukları arasında yer almıştı. Joe Jr.'ın ölümünün ardından John Kennedy, ailesinin ağabeyi için umutlarını ve özlemlerini kendi üzerine aldı.

John Kennedy, Deniz Kuvvetinden terhis olduktan sonra kısa bir süre Hearst Gazeteleri için muhabir olarak çalıştı. Daha sonra 1946'da, 29 yaşındayken, ABD Temsilciler Meclisi için Boston'un bir işçi sınıfı bölgesinden aday olmaya karar verdi, bir koltuk Demokrat James Michael Curly tarafından boşaltıldı. Savaş kahramanı statüsü, aile bağları ve babasının parasıyla desteklenen John Kennedy, seçimi kolayca kazandı. Ancak, ilk kitabını yayınlamanın ve II.Dünya Savaşı'nda hizmet vermenin ihtişamı ve heyecanı sonrasında, John Kennedy, çalışmalarını Kongre'de inanılmaz derecede sıkıcı buldu.

John Kennedy, 1946'dan 1952'ye kadar üç dönem hizmet etmesine rağmen, genç, deneyimsiz bir temsilcinin bir etki yaratmasını engelleyen boğucu kurallar ve prosedürler olarak gördüğü şeylerden hüsrana uğradı.

KONGRE ÜYESİ VE SENATÖRLÜĞÜ

1952'de daha fazla etki ve daha geniş bir platform arayan John Kennedy, ABD Senatosu'ndaki koltuğu için Cumhuriyetçi görevdeki Henry Cabot Lodge'a meydan okudu. Bir kez daha babasının geniş mali kaynaklarıyla desteklenen John Kennedy, küçük kardeşi Robert'ı kampanya yöneticisi olarak işe aldı. Cumhuriyetçilerin her iki Kongre Meclisinin de kontrolünü ele geçirdiği bir seçim yılında John Kennedy, yine de dar bir zafer kazandı ve ona Demokrat Parti içinde önemli bir nüfuz kazandırdı. Yardımcılarından birine göre, Kennedy'nin zaferindeki belirleyici faktör kişiliğiydi…

John Kennedy, seçilmesinden kısa bir süre sonra bir akşam yemeğinde Jacqueline Bouvier adında güzel bir genç kadınla tanıştı. 12 Eylül 1953'te evlendiler. John ve Jackie'nin üç çocuğu oldu: Caroline, John Jr. ve Patrick Kennedy…

John Kennedy, Senato'daki kariyeri boyunca sık sık hastalıklarla boğuştu. Bir ameliyattan sonra iyileşirken, cesur ama popüler olmayan duruşlar sergileyen sekiz senatörün profilini çıkaran başka bir kitap yazdı. Cesaret Profilleri kitabı, biyografi dalında 1957 Pulitzer Ödülü'nü getirdi ve John Kennedy, Pulitzer Ödülü'nü kazanan tek Amerikan başkan olarak tarihe adını yazdırmayı başardı.

BAŞKANLIĞI

John Kennedy'nin 8 senelik Senato kariyeri oldu. Zamanının çoğunu harcamak zorunda kaldığı Massachusetts'e özgü meselelerden sıkılan John Kennedy, Sovyetler Birliği'nin büyüyen nükleer cephaneliğinin ve 3. Dünya uluslarının kalpleri ve zihinleri için Soğuk Savaşın ortaya çıkardığı uluslararası zorluklara daha çok merak sardı. 1956'da John Kennedy, Demokrat başkan adayı Adlai Stevenson'un aday arkadaşı olarak neredeyse seçildi, ancak sonunda Tennessee'den Estes Kefauver'e kaybetti.

John Kennedy, 4 yıl sonra başkanlığa aday olmaya karar verdi. 1960 Demokratik ön seçimlerinde üstün organizasyon ve mali kaynaklarla ana rakibi Hubert Humphrey'i geride bırakan John Kennedy, Senato Çoğunluk Lideri Lyndon B. Johnson'ı aday arkadaşı olarak seçti. Genel seçimlerde Başkan Yardımcısı Richard Nixon ile karşılaşan John Kennedy, seçimlerde büyük ölçüde soluk ve gergin rakibinin aksine rahat, sağlıklı ve güçlü görünerek deneyimli ve yetenekli bir tartışmacı olan Nixon'u mağlup etti. 8 Kasım 1960’da, Nixon'u çok ince bir farkla mağlup ederek Amerika Birleşik Devletleri'nin 35. başkanı oldu.

John Kennedy'nin seçimi birçok açıdan tarihseldi. 43 yaşında, tarihteki en genç 2. Amerikan başkanıydı ve 42 yaşında göreve gelen Theodore Roosevelt'ten sonra ikinci oldu. Aynı zamanda ilk Katolik başkan ve 20. yüzyılda doğan ilk başkandı. 20 Ocak 1961'de efsanevi açılış konuşmasını yapan John Kennedy, tüm Amerikalılara daha aktif vatandaşlık için ilham vermeye çalıştı. John Kennedy, "Ülkenizin sizin için neler yapabileceğini sormayın. Ülken için ne yapabileceğini sor.” ifadelerini kullandı.

Kennedy'nin kısa başkanlık görev süresi boyunca en büyük başarıları dış ilişkiler arenasına geldi. Aktivizm ruhundan yararlanan Kennedy , 1961'de yürütme emriyle Barış Gönüllüleri'ni kurdu. Yüzyılın sonunda, 135 ülkede 170 binden fazla Barış Gönüllüsü görev yapacaktı. Yine 1961'de John Kennedy, yoksulluğu azaltmak ve bölgede komünizmin yayılmasını engellemek umuduyla Latin Amerika ile daha büyük ekonomik bağları geliştirmek için İlerleme İttifakı'nı kurdu.

FİDEL CASTRO’YU DEVİRMEK İSTEDİ

John Kennedy, ayrıca bir dizi uluslararası krize başkanlık etti. 15 Nisan 1961'de, Kübalı solcu lider Fidel Castro'yu CIA tarafından eğitilmiş bin 500 Kübalı mülteciden oluşan bir grupla devirmek için gizli bir göreve izin verdi. Domuzlar Körfezi İstilası olarak bilinen görev, tam anlamıyla başarısız oldu ve John Kennedy'nin büyük bir utanç duymasına neden oldu.

Nikita Kruşçev, Ağustos 1961'de Sovyet hâkimiyetindeki Doğu Almanya'dan bölünmüş Berlin şehri üzerinden Amerikan müttefiki Batı Almanya'ya büyük göç dalgalarını durdurmak için, Soğuk Savaş'ın en önemli sembolü haline gelen Berlin Duvarı'nın inşasını emretti.

KÜBA KRİZİ

Bununla birlikte John Kennedy yönetiminin en büyük krizi Ekim 1962'deki Küba Füze Krizi oldu. Sovyetler Birliği'nin Küba'ya balistik nükleer füzeler gönderdiğini öğrenen John Kennedy, ABD'yi ne pahasına olursa olsun savunacağına söz verdi.

Dünyanın nükleer imhanın eşiğinde göründüğü tarihin en gergin birkaç gününden sonra, Sovyetler Birliği, John Kennedy'nin Küba'yı işgal etmeme ve Amerikan füzelerini Türkiye'den kaldırma sözü karşılığında füzeleri kaldırmayı kabul etti.

Sekiz ay sonra, Haziran 1963'te John Kennedy, Soğuk Savaş gerilimini hafifletmeye yardımcı olarak Büyük Britanya ve Sovyetler Birliği ile Nükleer Test-Yasaklama Anlaşmasını başarıyla müzakere etti. En gurur verici başarılarından biriydi.

John Kennedy'nin iç politika konusundaki sicili oldukça karışıktı. Bir durgunluğun ortasında göreve başlayarak, kapsamlı gelir vergisi kesintileri, asgari ücreti artırma ve eğitimi, sağlığı ve toplu taşımayı iyileştirmek için yeni sosyal programlar başlatmayı önerdi. Bununla birlikte, Kongre ile ılımlı ilişkiler nedeniyle engellenen John Kennedy, gündeminin yalnızca bir bölümünü başardı: Asgari ücrete mütevazı bir artış ve vergi kesintileri…

John Kennedy'nin başkanlığının en tartışmalı iç meselesi medeni haklardı. Siyah vatandaşların sivil haklarına şiddetle karşı çıkan Kongre'deki Güney Demokratlar tarafından kısıtlanan John Kennedy, döneminin başlarında sivil haklar reformları için yalnızca ılımlı bir destek sundu.

Bununla birlikte, Eylül 1962'de Kennedy, Ekim ayında Mississippi Üniversitesi'ne kaydolan ilk Siyah öğrenciyi, sivil haklar aktivisti James Meredith'e eşlik etmek ve onu savunmak için kardeşi Başsavcı Robert Kennedy’yi, Ulusal Muhafızları ve federal polisleri Mississippi'ye gönderdi. 1963'ün sonlarına doğru, Mart ayının ardından Washington ve Martin Luther King Jr.'ın "Bir Hayal Gördüm" konuşmasının ardından, John Kennedy, nihayet Kongre'ye bir sivil haklar tasarısı gönderdi.

Başkanlığının ve hayatının son eylemlerinden biri olan John Kennedy'nin tasarısı sonunda 1964'te dönüm noktası olan Sivil Haklar Yasası olarak kabul edildi.

JOHN KENNEDY NASIL ÖLDÜ?

21 Kasım 1963'te Başkan John Kennedy, bir kampanya için Fort Worth, Texas'a uçtu. Ertesi gün, 22 Kasım, Kennedy, karısı ve Teksas valisi John Connally ile birlikte, üstü açık bir Lincoln Continental ile Dallas şehir merkezindeki kalabalığın içinden geçti. Teksas Okul Kitap Deposu binasının üst kattaki penceresinden, Sovyet sempatisine sahip eski bir denizci olan Lee Harvey Oswald adlı 24 yaşındaki bir depo işçisi arabaya ateş ederek başkanı iki kez vurdu. Kennedy kısa bir süre sonra 46 yaşında Parkland Memorial Hastanesinde öldü.

Jack Ruby adlı bir Dallas gece kulübü sahibi, Oswald'a hapishaneler arasında nakledilirken suikast düzenledi. Başkan Kennedy'nin ölümü tarif edilemez bir ulusal trajediydi ve bu tarihe kadar birçok insan, onun ölümünü öğrendikleri anı gözyaşları içerisinde hatırlıyor. John Kennedy'nin suikastından bu yana komplo teorileri dönüp dolaşsa da olayların resmî versiyonu en makul olanı: Oswald tek başına hareket etti…

26 Ekim 2017'de Başkan Donald Trump , Kennedy suikastıyla ilgili 2 bin 800 kaydın serbest bırakılmasını emretti. Hareket, 1992 yılında yasayla imzalanan ve istihbarat, askeri operasyonlar veya dış ilişkilere zarar vermemek kaydıyla belgelerin gizliliğinin kaldırılmasına izin veren 25 yıllık bekleme süresinin sona ermesiyle geldi.

Trump'ın belgeleri serbest bırakması, yasal olarak izin verildiği son gün geldi. Ancak, FBI, CIA ve diğer kurumlardan yetkililer, özellikle hassas materyalleri 180 gün daha gözden geçirme şansı için başarılı bir şekilde lobi yaptığından, tüm belgeleri yayınlamadı.

Bob Dylan 8 yıl sonra şarkı yayınladı, Kennedy suikastını 17 dakikaya sığdırdı