Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne ait Bizans mirası Myrelaion Rotundası için internette kiralık ilanı verildi. Mimar Selahattin Tüysüz, ilanın ekran görüntülerini sosyal medyadan paylaşarak İstanbul Büyükşehir ve Fatih belediyelerine yapıya sahip çıkma çağrısında bulundu. Yapının takipçisi olduklarını söyleyen İBB Genel Sekreter Yardımcısı Mahir Polat da, “Bakanlık kiracısından alıp iBB’ye tahsis etse hem restore eder hem de halka kazandırırız” dedi.
SALİHA SULTAN
Yapımı sanat tarihçiler tarafından MS 4’üncü yüzyıla tarihlendirilen, Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne ait Myrelaion Rotundası için ‘sahibinden.com’ internet sitesinde kiralık ilanı verildi. Yaklaşık 1.600 yıllık tarihi yapının ilana çıktığını Mimar Selahattin Tüysüz, sosyal medya hesabından ekran görüntüsü eşliğinde, “Dünya’nın en büyük ikinci rotundası olan Myrelaion 32 yıllığına kiralanacakmış. Laleli bölgesinde müze ve kamusal alan eksiği giderebilecek tek nokta burası. Umarım @FatihBelediye @IbbMiras bu alanı kente geri kazandırabilir” ifadeleriyle duyurdu.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Genel Sekreter Yardımcısı Mahir Polat, ise mimar Tüysüz’ün paylaşımını alıntılayarak “Burası zaten kamunun, hem de Kültür Bakanlığı’na bağlı Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün mülkü. Biz yıllardır takipçisiyiz yapının. Kiralama sitelerinde dolaşmasına çok üzülüyoruz. Bakanlık kiracısından alıp iBB’ye tahsis etse hem restore eder hem de halka kazandırırız” dedi. Vakıflara ait yapının kiralık ilanına çıkması sosyal medyada tarihseverlerin tepkisini toplarken, birçok kişi ‘ben utandım’ yorumu yaptı.
Tarihi önemi, İstanbul’un önemli tarihi turizm merkezlerine yakınlığına rağmen günümüzde bilinirliği az olan Myrelaion Rotundası’nın, 1994 yılında restore edilerek, çarşı olarak düzenlendiği biliniyor. Sanat tarihçilerinin yapının tarihsel ve fiziki nitelikleri göz önüne alarak bir ticaret mekanı olarak işlevlendirilmesine itiraz ettiği yapı, tarihsel kimliği ve görsel niteliği ile İstanbul’un en önemli yapılarından biri olmasına rağmen 2019 yılında kapatıldı. Yapının yeniden kiralık ilanına çıkmasına gelen tepkilerin ardından Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün Myrelaion Rotundası’nı Yerebatan Sarnıcı, Şerefiye Sarnıcı gibi örneklerde olduğu gibi başlı başına önemli bir ziyaret mekanı olarak turizme kazandırıp kazandırmayacağı merak konusu.
Dairesel planlı olan ve bir kubbe ile örtülerek inşa edilen tüm Roma yapılarının genel adına rotonda veya rotunda olarak tanımlanıyor.
1964 TARİHLİ KARARLA KORUMA ALTINA ALINDI
İstanbul’un günümüze ulaşan en önemli antik yapılarından biri Myrelaion Rotundası, İstanbul’un Fatih İlçesinin Laleli Semtinde, Mesihpaşa Mahallesi, Sait Efendi Sokakta yer alıyor. Bazı bilimsel yayınlarda ‘Myrelaion’ kelimesinin terminolojisi ‘Myre’ (Mür) yağı ile ilişkilendirilerek, ‘Kutsal Mürrüsafi Yeri’ anlamı taşıdığı ifade ediliyor. İstanbul’un en önemli forumlarından Forum Tauri ve Forum Bovis’in arasında, Amastarium Meydanı olarak isimlendirilen alanda yer alan rotunda, Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu’nun 22.11.1964 tarihli kararıyla korunması gerekli kültür varlığı olarak tescil edildi.
İlanda, yapımı 10’uncu yüzyıla ait olduğu belirtilen yapının bu tarihte inşa edildiği ise tarihçiler tarafından kesinleştirilmiş değil. 74 devşirme sütun üzerinde olan yapının 10’uncu yüzyılda kullanılamaz hale geldiği için yenilendiği düşünülüyor.
Rotunda, Semavi Eyice, Feridun Akozan, Ekrem Akurgal gibi bilim insanlarının imzalarının bulunduğu Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu’nun 30.04.1965 tarih ve 2761 sayılı kararında; İmparator Konstantin dönemine 327-337 (Saltuk 1993: 240) yıllarına tarihlendiriliyor. 1965-66 yıllarında yapılan kazı çalışmalarında elde edilen, İstanbul Arkeoloji Müzeleri’nin deposunda yer alan plaster başlık, tuğla damga ve benzer buluntuların incelenmesi sonucu yapılan tarihlendirmede ise yapının MS 400 yılına uygunluk gösterdiği ifade ediliyor.
