TÜİK’in açıkladığı sinema, tiyatro, opera istatistikleri pandemi sürecinde yeterli desteği görmeyen kültür sanat sektörünün yaşadığı vahim tabloyu ortaya koydu. Verilere göre, sinema seyircisi salgında yüzde 69,5 azaldı, salonların yüzde 4,5’i kapandı. Yüzde 40 daha az oyun sahneleyen tiyatrolarda ise kapananlar da hesaplandığında Türkiye’deki her dört tiyatro koltuğundan biri artık yerinde yok.
SALİHA SULTAN | KARAR
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) sinema, tiyatro, opera, bale, orkestra, koro ve toplulukların salgın sürecindeki istatistiklerini açıkladı. TÜİK verileri, pandeminin başından bu yana seyircisiz kalan ve hükümetten bekledikleri destekleri alamayan sahne sanatları işletmelerinin geldiği hazin tabloyu ortaya koydu.
TÜİK verilerine göre, son sekiz yılda salon sayısında yüzde 50, ziyaretçi sayısında yüzde 90 artış yaşayan sinemalar Kovid sürecinde büyük yara aldı. Sinema seyircisi sayısı salgın sürecinde yüzde 69,5 azalarak neredeyse 10 yıl geriye giderken, sinema salonlarının yüzde 4,5’i de bu süreçte kapandı.
TÜİK verilerine göre, sinema seyirci sayısı 2020’de 2019’a göre yüzde 69,5 azalarak 17 milyon 226 bin 952 kişi oldu. Yerli film seyirci sayısı yüzde 59,0 azalarak 13 milyon 255 bin 849 kişi olurken, yabancı film seyirci sayısı yüzde 83,6 azalarak 3 milyon 971 bin 103 kişi oldu. Sinemalarda gösterilen film sayısı 2020’de 2019’a göre yüzde 62,0 azalarak 25 bin 960 kişiyle sınırlı kaldı.
Son yıllarda atağa geçen yerli filmlerin gösterimleri ise yüzde 62,2 azalarak 10 bin 978 olurken, gösterilen yabancı film sayısı yüzde 61,9 azalarak 14 bin 982 oldu. Opera ve bale seyirci sayısı 2019-2020 sezonunda, bir önceki sezona göre yüzde 20,5 azalarak 256 bin 63 oldu. Orkestra, koro ve topluluklarda seyirci sayısı 2019-2020 sezonunda, bir önceki sezona göre yüzde 41,9 azalarak 159 bin 969 oldu.
Orkestra seyirci sayısı geçen sezona göre yüzde 29,5 azalarak 100 bin 260’a, koro seyirci sayısı yüzde 48,5 azalarak 26 bin 96’ya, topluluk seyirci sayısı ise yüzde 59,3 azalarak 33 bin 613’e düştü. Opera ve bale salonlarında oynanan eser sayısı ise aynı dönemde yüzde 7,8 azalarak 165 oldu. Bu eserlerin 89’unu yerli 76’sını ise yabancı eserler oluşturdu.
Yerli eserler 246 kez sergilenirken, yabancı eserler 255 kez sergilendi. Yabancı eserleri 134 bin 405 kişi, yerli eserleri ise 121 bin 658 kişi izledi. Veriler, Kovid sürecinde en büyük mağduriyeti yaşayan sektörün havacılık sektöründen sonra kültür sanat sektörü olduğunu ortaya koydu.
YÜZDE 40 DAHA AZ OYUN SAHNELENDİ
Tiyatro dünyasında Kovid öncesi ve sonrası karşılaştırıldığında ise çok daha vahim bir tablo ortaya çıkıyor. Salgının gölgesinde geçen 2019-2020 sezonunda, 2018/2019’a göre salonlarda yapılan gösteri sayısı yüzde 40,4 azalarak 20 bin 175 oldu. Bunların arasında yerli/telif eser gösteri sayısı geçen sezona göre yüzde 41,9 azalırken, yabancı/çeviri eser gösteri sayısı yüzde 35,0 azaldı.
Salonlarda oynanan eser sayısı 2019-2020 sezonunda, 2018-2019’a göre yüzde 36,3 azalarak 6 bin 236 oldu. Yerli/telif eser sayısı geçen sezona göre yüzde 35,7 azalırken, yabancı/çeviri eser sayısı ise yüzde 39,8 azaldı. Tiyatro seyirci sayısı 2019-2020 sezonunda, 2018-2019’a göre yüzde 43,1 azalarak 4 milyon 492 bin 293 oldu.
Tiyatroda yerli/telif eser seyirci sayısı geçen sezona göre yüzde 44,1 azalırken, yabancı/çeviri eser seyirci sayısı yüzde 40,3 düştü. Özel tiyatrolardaki tabloya, yaşanan mali krize dayanamayarak sahnesi kapanan tiyatrolarla birlikte değerlendirildiğinde Türkiye’deki tiyatro koltuk sayısında 4’te bir oranında düşüş yaşandı.
