Norovirüs, son derece bulaşıcı yapısıyla her yıl dünya genelinde binlerce kişinin hastaneye yatmasına ve ciddi sağlık sorunlarına yol açıyor. ABD’deki Stony Brook Çocuk Hastanesi'nden Dr. Sharon Nachman, vücudun bu virüse karşı uzun süreli bağışıklık geliştiremediğini, bu nedenle her yıl yeniden enfekte olmanın mümkün olduğunu vurguluyor. Özellikle geçen yıl ortaya çıkan yeni bir varyant, bu kış sezonunda daha fazla insanın şiddetli hastalık riskiyle karşı karşıya kalmasına neden oluyor. Uzmanlar; influenza ve RSV gibi solunum yolu virüslerinin de yaygın olduğu bu dönemde, arka arkaya geçirilen enfeksiyonların vücut direncini iyice kırabileceği konusunda uyarıyor.
Her gün tüketiyoruz ama zararını bilmiyoruz! ‘Yılın zehirli sebzesi’ ilan edildi
Kulak çınlamasını hurafeye yormayın! Hastalık belirtisi olabilir: Uzman isim tek tek açıkladı
VİRÜS EN ÇOK GIDALAR VE YÜZEYLER ARACILIĞIYLA BULAŞIYOR
Enfeksiyon hastalıkları uzmanı Dr. Peter Chin-Hong, norovirüsün bir numaralı yayılma yolunun kontamine olmuş gıdalar olduğunu belirtiyor. Virüsün yayılma dinamikleri hakkında şu detaylar öne çıkıyor:
Gıda Yolu: Kirli suyla temas etmiş sebzeler, deniz ürünleri veya hasta birinin hazırladığı yiyecekler en büyük risk kaynağıdır.
Yüzeylerde Yaşam: Norovirüs; kapı kolları, musluklar ve tezgahlar gibi yüzeylerde 2 hafta kadar canlı kalabilir.
Kalabalık Alanlar: Kreşler, okullar ve huzurevleri gibi yakın temasın yoğun olduğu yerler salgınlar için merkez üssü görevi görür.
TEMEL BELİRTİLER VE HAYATİ RİSK: DEHİDRASYON
Virüsle temastan 12 ile 48 saat sonra ortaya çıkan belirtiler genellikle anidir. Uzmanlar, norovirüsün solunum yolu hastalıklarının aksine öksürük veya hapşırma yapmadığını hatırlatıyor. Ana semptomlar şunlardır:
Şiddetli kusma ve sulu ishal.
Karın ağrısı, kramplar ve halsizlik.
Hafif ateş ve kas ağrıları.
En büyük risk ise kontrol edilemeyen sıvı kaybıdır (dehidrasyon). Özellikle 5 yaş altı çocuklar ve 65 yaş üzeri yetişkinler bu konuda çok duyarlıdır. Eğer bir hasta 12 saat boyunca idrar yapmadıysa, gözyaşı olmadan ağlıyorsa veya aşırı baş dönmesi yaşıyorsa acil tıbbi yardım alınmalıdır.
DEZENFEKTANLAR YETERSİZ: SABUN VE ÇAMAŞIR SUYU ŞART
Norovirüse karşı korunmada en yaygın yanlışlardan biri el dezenfektanlarına güvenmektir. Dr. Bernard Camins, alkol bazlı dezenfektanların bu virüsü öldürmediğini belirterek şu önlemleri sıralıyor:
El Yıkama: Ellerinizi en az 20 saniye boyunca sabun ve suyla yıkamak en etkili korunma yöntemidir.
Hijyen: Yüzey temizliğinde seyreltilmiş çamaşır suyu çözeltisi kullanılmalıdır.
Gıda Güvenliği: Sebzeler çok iyi yıkanmalı, kabuklu deniz ürünleri mutlaka pişirilerek tüketilmelidir.
HASTALANANLAR İÇİN İYİLEŞME FORMÜLÜ
Norovirüsün özel bir ilaç tedavisi veya aşısı bulunmuyor. Hastalık süresince vücudun direncini toplamak için uzmanlar şunları öneriyor:
Sıvı Desteği: Su, elektrolit içecekler, berrak et suyu ve meyve suları tüketilmelidir.
Beslenme Düzeni: Mideyi yormayan; muz, pirinç lapası, elma püresi ve tost gibi az yağlı (BRAT diyeti) gıdalar tercih edilmelidir.
İzolasyon: Belirtiler geçtikten sonra bile virüsün bulaşıcılığı devam edebileceğinden, en az 48 saat boyunca başkaları için yemek hazırlanmamalı ve kalabalık ortamlardan uzak durulmalıdır.
