Günlük rutinimizde farkında bile olmadan kullandığımız birçok eşya, uzun vadede sağlığımız üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir. Mobilyalarımızdan temizlik ürünlerimize, mutfak gereçlerimizden kişisel bakım eşyalarımıza kadar birçok alanda gizli riskler barınıyor olabilir.
EVDEKİ GİZLİ TEHLİKELER VE SAĞLIĞIMIZA ETKİLERİ
İşte evinizde farkında olmadan bulundurduğunuz ve dikkat etmeniz gereken bazı eşyalar ve potansiyel etkileri:
1. Yapışmaz Tavalar ve Pişirme Gereçleri
Teflon gibi yapışmaz yüzeyli tavalar, çizildiğinde veya yüksek ısıya maruz kaldığında PFOA (perflorooktanoik asit) gibi zararlı kimyasallar yayabilir. Bu kimyasalların tiroid sorunları, böbrek hastalıkları ve hatta bazı kanser türleriyle ilişkilendirildiği belirtiliyor.
Çözüm: Çizilmiş yapışmaz tavalarınızı derhal değiştirin. Dökme demir, paslanmaz çelik veya seramik kaplama tencere ve tavaları tercih edin. Yüksek ısıda pişirme yaparken yapışmaz yüzeyli gereçleri kullanmaktan kaçının.
2. Hava Temizleyiciler ve Kokulu Mumlar
Evimizin havasını güzelleştirmek için kullandığımız oda spreyleri, kokulu mumlar ve hava temizleyiciler, içerdikleri sentetik kokular ve uçucu organik bileşikler (VOC'ler) nedeniyle solunum yolu tahrişine, alerjilere ve hatta baş ağrılarına neden olabilir. Ftalatlar gibi bazı kimyasallar hormonal dengesizliklere yol açabilir.
Çözüm: Evinizi düzenli olarak havalandırın. Sentetik koku yerine doğal esansiyel yağları difüzörlerde kullanın veya bitki yetiştirerek havayı doğal yoldan temizleyin. Mum tercih ediyorsanız, soya veya balmumu bazlı, doğal kokulu olanları seçin.
3. Eski Mobilyalar ve Halılar
Özellikle 2000'li yıllardan önce üretilmiş eski mobilyalarda ve halılarda, alev geciktiriciler adı verilen kimyasallar (bromlu alev geciktiriciler gibi) bulunabilir. Bu kimyasallar zamanla havaya karışarak solunum yoluyla vücuda girebilir ve hormon sistemini, sinir sistemini etkileyebilir, hatta bazı kanser risklerini artırabilir.
Çözüm: Evinizde eski mobilyalar ve halılar varsa, onları temiz tutmaya özen gösterin ve düzenli havalandırma yapın. Yeni ürün alırken, "alev geciktirici içermeyen" veya "çevre dostu" sertifikalı ürünleri tercih edin.
4. Plastik Saklama Kapları ve Su Şişeleri
Yiyecek ve içeceklerinizi sakladığınız plastik kaplar, özellikle ısıtıldığında veya çizildiğinde BPA (Bisfenol A) ve ftalatlar gibi kimyasalları yiyeceklere sızdırabilir. Bu kimyasallar hormon bozucu olarak bilinir ve üreme sağlığından metabolizmaya kadar birçok alanda olumsuz etkiler gösterebilir.
Çözüm: Plastik kaplar yerine cam, paslanmaz çelik veya seramik saklama kaplarını tercih edin. Plastik su şişelerini tekrar tekrar kullanmaktan kaçının ve cam veya çelik şişeleri tercih edin. Mikrodalgada plastik kap kullanmaktan kesinlikle kaçının.
5. Eski Elektronik Cihazlar
Eski televizyonlar, bilgisayarlar ve diğer elektronik cihazlar, kurşun, cıva ve kadmiyum gibi ağır metaller içerebilir. Bu cihazların hasar görmesi veya yanlış şekilde imha edilmesi durumunda bu maddeler çevreye ve dolayısıyla ev ortamına yayılabilir.
Çözüm: Eski elektronik cihazlarınızı atmak yerine, elektronik atık toplama merkezlerine teslim edin. Cihazlarınızla dikkatli bir şekilde temas edin ve kırık ekranlı veya hasarlı cihazları kullanmaktan kaçının.
