Kazakistan, Kırgızistan, Azerbaycan ve Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlarının imzalarıyla, Türk Dünyası için tarihi bir anlaşma olan Nahçıvan Antlaşmasının imzalandığı gün olan 3 Ekim günü, ‘Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Günü’ olarak kutlanıyor.
2009 yılında Türk devletleri arasındaki işbirliğinin kurumsallaşması için imzalanan Nahçıvan Anlaşmasının ardından ilan edilen ‘Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Günü’ ile halklar arasındaki işbirliği ve dayanışmanın daha da artması temenni ediliyor.
TÜRK DİLİ KONUŞAN ÜLKELER İŞBİRLİĞİ GÜNÜ NEDİR?
3 Ekim 2009 tarihinde Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan ve Kırgızistan arasında “Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi'nin Kurulmasına İlişkin Nahçıvan Anlaşması” imzalanmıştır. Anlaşmanın yıldönümü her yıl Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Günü olarak kutlanmaktadır.
TÜRK KONSEYİ NEDİR?
Nahçıvan Anlaşmasının Önsözü, Üye Devletlerin Birleşmiş Milletler Şartı'nda yer alan amaç ve ilkelere bağlı kalma iradesini yeniden teyit etmekte ve Türk Konseyi'nin ana amacını Türk Dili Konuşan Ülkeler arasında kapsamlı işbirliğini daha da derinleştirmek olarak tanımlamaktadır. Bölgede ve dünyada barış ve istikrara ortak katkılarda bulunmak. Üye Devletler, demokratik değerlere, insan haklarına, hukukun üstünlüğüne ve iyi yönetişim ilkelerine bağlılıklarını teyit etmişlerdir.
Nahçıvan Anlaşması, Teşkilatın temel amaç ve görevlerini şu şekilde ortaya koymaktadır:
• Taraflar arasında karşılıklı güven ve dostluğun güçlendirilmesi;
• Dış politika konularında ortak görüşler geliştirmek;
• Uluslararası terörizm, ayrılıkçılık, aşırıcılık ve sınır ötesi suçlarla mücadele için eylemleri koordine etmek;
• Tüm ortak ilgi alanlarında etkili bölgesel ve ikili işbirliğini teşvik etmek;
• Ticaret ve yatırım için uygun koşullar yaratmak;
• Kapsamlı ve dengeli ekonomik büyümeyi, sosyal ve kültürel gelişmeyi hedefleyen;
• Bilim, teknoloji, eğitim, sağlık, kültür, spor ve turizm alanlarında etkileşimi genişletmek;
• Kitle iletişim araçları ve diğer iletişim araçlarının etkileşimini teşvik etmek;
• İlgili hukuki bilgi alışverişini teşvik etmek ve hukuki işbirliğini geliştirmek.
TÜRK KONSEYİNİN PROJELERİ
Kuruluş anlaşması, Türk devletleri arasında kapsamlı işbirliğini örgütün ana hedefi ve varoluş nedeni olarak tanımladığından, Türk Konseyi çeşitli projeler üzerinde çalışmaktadır. Projeler, ekonomi, kültür, eğitim, ulaştırma, gümrükler ve diaspora olmak üzere altı işbirliği süreci altında gruplandırılmıştır. Projelere örnek olarak Türk Üniversiteler Birliği'nin kurulması ve ortak bir tarih ders kitabı yazmak.
Türk Konseyi, Üye Devletlerin az gelişmiş bölgelerinde ekonomik kalkınmayı artırmanın yolları üzerinde de çalışmaktadır. Sekreterya, ilgili alanlarda işbirliğini teşvik etme yolları üzerinde çalışmak için Ekonomi Bakanlarını, Eğitim Bakanlarını, Ulaştırma Bakanlarını, Gümrük İdareleri Başkanlarını ve farklı bakanlıklardan ve kurumlardan diğer üst düzey yetkilileri bir araya getirir.
Bakanların ve idare başkanlarının önüne çıkarılmadan önce, projeler ve işbirliği konuları çalışma grupları tarafından detaylandırılır. Yakın zamanda başlatılan bir proje, tüm dünyadaki Türk diasporaları arasında daha yakın işbirliği için bir mekanizmanın kurulmasıdır.
