ABD Başkanı Trump, İran'ın nükleer tesislerinin vurulduğunu açıklarken, saldırıda daha önce hiç kullanılmamış olan 13,6 tonluk GBU-57 MOP 'Sığınak Delici' bombasının kullanıldığı ortaya çıktı. Bu devasa bomba, İran'ın dağların içine oyulmuş Fordo nükleer tesisi gibi ultra korunaklı hedefleri yok etmek için tasarlandı.
ABD Başkanı Donald Trump'ın, İran'ın Fordo, Natanz ve İsfahan'daki nükleer tesislerinin vurulduğunu açıklamasıyla, gözler operasyonda kullanılan ve ilk kez bir savaşta sahneye çıkan süper silaha çevrildi. ABD Savunma Bakanlığı yetkilileri, BBC'nin ortağı CBS kanalına, saldırıda "sığınak delici" olarak bilinen GBU-57A/B Massive Ordnance Penetrator (MOP) bombasının kullanıldığını doğruladı.
Peki, bu bomba nedir ve neden bu kadar önemli?
GBU-57 MOP: DAĞLARI DELMEK İÇİN TASARLANDI
Boeing tarafından üretilen GBU-57, ABD envanterindeki en güçlü konvansiyonel (nükleer olmayan) bombalardan biri. Onun görevi, basit bir patlama yaratmak değil, yerin onlarca metre altındaki hedefleri yok etmek.
Ağırlık: 13.600 kilogram (13,6 ton).
Nüfuz Kabiliyeti: Yaklaşık 61 metre derinliğindeki toprak ve kayayı delebilme yeteneğine sahip. Ardışık atışlarla daha da derine ulaşabiliyor.
Güç Karşılaştırması: 2017'de Afganistan'da kullanılan ve "Tüm Bombaların Anası" (MOAB) olarak bilinen 9.800 kilogramlık bombadan bile daha güçlü ve delici bir etkiye sahip.
Bradford Üniversitesi'nden Onursal Profesör Paul Rogers'a göre bu silah, MOAB benzeri bir patlayıcı yükün, son derece sert bir metal gövde içine yerleştirilmesiyle ortaya çıktı ve bugüne kadar hiç savaşta kullanılmamıştı.
SADECE B-2 HAYALET UÇAĞI TAŞIYABİLİYOR
Bu devasa bombayı taşıma ve hedefe bırakma görevi, ABD Hava Kuvvetleri'nin en gelişmiş ve en pahalı uçaklarından birine ait: B-2 Spirit hayalet bombardıman uçağı. Radara yakalanmama özelliğiyle bilinen bir B-2, her biri 13,6 ton olan bu bombalardan iki adet taşıyabiliyor. Yakıt ikmali yapmadan 11.000 km uçabilen bu uçak, dünyanın herhangi bir noktasındaki hedefi saatler içinde vurma kapasitesine sahip.
HEDEF NEDEN FORDO'YDU?
İran'ın Kum kenti yakınlarında, bir dağın yaklaşık 80 metre altına oyularak inşa edilen Fordo tesisi, Batı için en büyük tehditlerden biri olarak görülüyordu. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA), Mart 2023'te bu tesiste yüzde 83,7 saflıkta, yani neredeyse nükleer silah yapımına uygun uranyum izleri tespit etmişti. İsrail, bu tesisi kendisi için "varoluşsal bir tehdit" olarak tanımlıyordu.
BAŞARI GARANTİ Mİ?
Ancak Prof. Rogers, GBU-57 kullanılsa bile başarının garanti olmadığını vurguluyor. "İran'daki tesislerin ne kadar derinde ve nasıl korunduğu tam bilinmiyor. Bu özel silah, şu anda dünyada İran'ın derin yer altı nükleer tesislerine zarar verme konusunda en yüksek potansiyele sahip. Ama gerçekten işe yarar mı, kim bilebilir?" diyerek durumun belirsizliğine dikkat çekiyor.
ABD'nin elinde bu bombalardan sadece 10 ila 20 adet arasında bulunduğu tahmin ediliyor. Bu nedenle, bu silahın kullanılması, savaşın seyrini tamamen değiştiren, son derece kritik ve stratejik bir hamle olarak kabul ediliyor.
