ABD Başkanı Donald Trump'ın ev sahipliğinde Beyaz Saray'da bir araya gelen Azerbaycan Devlet Başkanı İlham Aliyev ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, 35 yıllık savaşı sonlandıran tarihi bir barış anlaşmasına imza attı. Ancak zirveye damgasını vuran tek gelişme bu olmadı. Başkan Trump, bölgenin kaderini değiştirecek Zengezur Koridoru'nun ABD öncülüğünde hayata geçirileceğini duyurdu.
ZENGEZUR KORİDORU NEDİR VE NEDEN ÖNEMLİ?
Zengezur Koridoru, Azerbaycan'ı, Ermenistan toprakları üzerinden geçerek Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti'ne ve oradan da doğrudan Türkiye'ye bağlayacak olan stratejik bir ulaşım hattıdır.
- Türkiye-Azerbaycan Bağlantısı: Şu anda Türkiye'den Azerbaycan'a karayolu bağlantısı, Ermenistan sınırı kapalı olduğu için Gürcistan veya İran üzerinden sağlanmaktadır. Zengezur Koridoru, bu güzergahı ciddi ölçüde kısaltarak Türkiye ile Azerbaycan arasında kesintisiz bir kara köprüsü kuracaktır.
- Orta Asya'ya Açılan Kapı: Bu koridor, Türkiye'nin Hazar Denizi üzerinden Kazakistan, Özbekistan, Türkmenistan gibi Orta Asya Türk Cumhuriyetleri'ne erişimini de büyük ölçüde kolaylaştıracaktır.
- Enerji ve Ticaret Hattı: Koridorun sadece karayolu ve demiryolunu değil, aynı zamanda gelecekte doğalgaz ve petrol boru hatlarını da barındırması planlanmaktadır.
ABD'NİN PLANI: 99 YILLIK ANLAŞMA VE "TRUMP YOLU"
Başkan Trump, Zengezur Koridoru ile ilgili ABD'nin planını şu sözlerle açıkladı: "Amerikalı şirketler burayı kalkındıracak ve çok da para harcayacak."
Trump, ABD'nin koridorun inşası ve işletilmesi için Ermenistan ile 99 yıllık bir anlaşma imzaladığını ve bu anlaşmanın daha sonra 99 yıl daha uzatılacağını belirtti. Trump, koridorun yeni adının "Uluslararası Barış ve Refah için Trump Rotası" olacağını ve bundan onur duyduğunu da sözlerine ekledi.
BÖLGESEL DENGELERİ DEĞİŞTİRECEK HAMLE
ABD'nin bu hamlesi, Rusya'nın Ukrayna ile meşgul olduğu bir dönemde, Kafkasya'da Batı'nın artan etkisinin bir göstergesi olarak yorumlanıyor. Zengezur Koridoru, sadece Türkiye ve Azerbaycan için değil, Rus gazına alternatif arayan Avrupa Birliği'nin Orta Asya'daki enerji kaynaklarına ulaşması için de hayati bir önem taşıyor.
Anlaşmanın bir parçası olarak, ABD'nin Azerbaycan'a yönelik askeri yaptırımları da kaldırdığı duyuruldu. Bu tarihi gelişme, Kafkasya'da yeni bir dönemin başlangıcı olarak kabul ediliyor.
