Ankara, İzmir ve İstanbul'da bulunan büyük kamu hastanelerinde görev yapan ve isimlerinin kullanılmasını istemeyen 3 yoğun bakım doktoru, koronavirüs vakasının ilk görüldüğü tarih olarak açıklanan 11 Mart'tan bu yana yoğun bakım servislerinde yaşananları anlattı: Koruyucu ekipman sorununun büyük bir kısmını aştık ama işler çığırından çıkmaya başlamış durumda. Dün hayatımda geçirdiğim en kötü günlerden biriydi. Çok fazla hasta geldi, içlerinde genç hastalar da vardı, durumu kötü olan, yaşlı hastalar da... Yoğun bakım doldu, taştı.
Ankara, İzmir ve İstanbul'da bulunan büyük kamu hastanelerinde görev yapan ve isimlerinin kullanılmasını istemeyen 3 yoğun bakım doktoru, koronavirüs vakasının ilk görüldüğü tarih olarak açıklanan 11 Mart'tan bu yana yoğun bakım servislerinde yaşananları anlattı.
BBC Türkçe'ye konuşan doktorların açıklamaları şöyle:
"İstanbul'da köklü üniversite hastanelerinden birinde yoğun bakım biriminde çalışan ve sadece koronavirüs hastalarına bakan hekim, 22 Mart'tan bu yana yoğun bakımdaki hastaların sayısında 10 kat artış olduğunu söylüyor.
Yoğun bakım olarak kullanmak üzere, ameliyathane koridorlarına dahi yatak koyduklarını belirten hekim, hasta sayısı artarken yoğun bakımda çalışan doktor sayısının azaldığını söylüyor:
"HAYATIMDA GEÇİRDİĞİM EN KÖTÜ GÜNLERDEN BİRİYDİ"
"Koruyucu ekipman sorununun büyük bir kısmını aştık ama işler çığırından çıkmaya başlamış durumda. Dün hayatımda geçirdiğim en kötü günlerden biriydi. Çok fazla hasta geldi, içlerinde genç hastalar da vardı, durumu kötü olan, yaşlı hastalar da... Yoğun bakım doldu, taştı."
"10-15 yıl önce kullanıp depoya kaldırdığımız eski yoğun bakım cihazlarını depodan çıkarıp tekrar kullanmaya başladık. Yoğun bakım çalışan hekimler olarak sayımız az, ayrıca aramızdan COVID-19 bulaşıp hasta olanlar var. Yani hasta sayısı artıyor, doktor sayısı azalıyor. Böyle bir kısır döngünün içine girdik."
"3 ARKADAŞIMIZA KORONAVİRÜS BULAŞTI"
Hekim, aynı yoğun bakımda birlikte görev yaptığı üç doktor arkadaşına koronavirüs bulaştığı için karantinaya alındıklarını söylüyor.
Çalışma arkadaşlarını yoğun bakıma almaya ve kaybetmeye başladıkça motivasyonunu kaybettiğini söyleyen hekim "Bu salt bir korku değil, çaresizlik içindeyiz aslında. Çünkü elimizde kesinleşmiş bir tedavi protokolü yok. Hala deneysel çalışıyoruz ama deney yapmak için de çok vaktimiz yok" diyor.
"TÜRKİYE SALGINA HAZIRLIKTA GECİKDİ"
Salgının Türkiye'den önce çeşitli ülkelerdeki seyrinin ve olası risklerin çok belirgin olduğunu ifade eden hekim, Türkiye'nin bu salgına hazırlık yapmakta geciktiğini savunuyor.
Çalıştığı hastanede afet tatbikatı yapılmadığını ve hatta yoğun bakım servislerine dair ön planlama dahi yapılmadığını ifade ediyor:
"ŞİMDİ DE HASTALARIN EKSİKLERİ MEVCUT"
"Biz şu an hala, 'burası da dolunca nereyi yoğun bakım yapacağız' diye tartışıyoruz. Solunum cihazı bulabilecek miyiz diye endişeleniyoruz. Kişisel koruyucu ekipmanlarımızın çoğu kamuoyu baskısıyla karşılandı ama şimdi de hastaların eksikleri mevcut."
Örneğin infüzyon pompası olmadığı için tedaviye başlayamadığım koronavirüs pozitif hastalar var. Bunun dışında elimizde sadece birkaç adet son teknoloji solunum cihazı bulunuyor. Hasta sayımız artınca depodan 1980, 1985, 1990 yapım, ekranı bile olmayan, manuel çevirmeli vantilatörler (solunum cihazları) çıkardık, hangileri çalışıyorsa onları kullanıyoruz."
"NORMAL KAPASİTESİNİN ÜZERİNDE ÇALIŞIYOR"
İzmir'in en büyük kamu hastanelerinden birinin yoğun bakım servisinde görev yapan başka bir hekim de kalabalık bir doktor kadrosuna sahip olmanın avantajlarını yaşadıklarını söylüyor.
Hekim, yoğun bakımda tedavisi süren pek çok COVID-19 tanılı hasta olduğunu ve yoğun bakım servislerinin normal kapasitesinin çok üzerinde çalıştığını kaydediyor.
Yoğun bakım servislerinin doluluğu açısından 'Tabii ki bir İtalya durumunda değiliz, en azından hastane koridorlarında hasta bakmıyoruz' diyen hekim, hastanede salgın başladığı andan itibaren çok iyi işleyen bir sistem kurduklarını ve sağlık çalışanlarının koordine içerisinde olduğunu aktarıyor:
"YAPILABİLECEK HER ŞEYİ YAPIYORUZ"
"Yoğun bakımda tedavisi sonucu iyileşen hastayı hemen servislere aktarıyoruz. Yoğun bakımda 8 uzman hekim olarak çalışıyoruz, bunun yanı sıra anestezi ekibinden ve asistanlardan da destek alıyoruz. Kalabalık bir ekip olmanın gücü var. Bu yüzden daha iyi yürütüyoruz sistemi.
Zaten üst düzey bir yoğun bakım servisine sahip olduğumuz için elimizde her türlü olanağımız var. Yapılabilecek her şeyi yapıyoruz. Büyük bir hastane ve çok yerleşik bir yoğun bakımı var. Uzun süredir oturmuş ve dünya algoritmalarını takip eden bir yoğun bakımımız var."
"ŞİMDİLİK İYİ YÜRÜTÜYORUZ ANCAK..."
Hekim, önümüzdeki günlerde yaşanabilecek sorunlar için tedbir almaya başladıklarını ifade ediyor:
"Şimdilik iyi yürütüyoruz ancak hastalar artmaya devam ederse işin boyutu nereye varır kestirmek zor. Biz bununla ilgili önlem olarak merkez yoğun bakım birimimizi büyütmeye başladık. Farklı birimlerin yoğun bakım birimlerini de kendi sistemimize uygun biçimde hastaları karşılamaya hazır hale getiriyoruz.
Yoğun bakım olarak kullanılabilecek yerleri mümkün olduğunca erkenden, hasta talebi artmadan yatak ve teknik donanımı ile birlikte hazırlamaya çalışıyoruz. Tabii solunum cihazları sıkıntıya girecek. Şimdi değil ama yakın vadede solunum cihazlarıyla ilgili sorun yaşayacağımızı bekliyoruz."
"ODALARI NEGANİF BASINÇLI HALE GETİRDİK"
Ankara'nın en büyük kamu hastanelerinden birinde çalışan bir başka hekim ise hastanenin yoğun bakım biriminde yönetici olarak görev yapıyor.
Hekim, salgının Türkiye'de yayılmasıyla birlikte ilk önce yoğun bakım olarak kullanacakları büyük bir alanı izole ettiklerini ve buradaki odaları negatif basınçlı hale getirdiklerini ifade ediyor. Bunun ardından yoğun bakım biriminde çalışacak gerek yoğun bakım gerek diğer branşlardan uzmanları organize ettiklerini ifade ediyor.
Hekim hastanedeki enfeksiyon hastalıkları birimlerine ait servis sayısını artırdıklarını, böylelikle enfeksiyon uzmanlarının hastaları ilk olarak o birimlere yatırabildiğini söylüyor.
"KORUYUCU EKİPMAN SORUNU BÜYÜK ÖLÇÜDE ÇÖZÜLDÜ"
Ayrıca servisteki hastaların genel durumu bozulursa yoğun bakıma alındığını, acilden giriş yapan ancak durumu kötü olan hastanın ise direkt yoğun bakıma alındığını söylüyor.
Sağlık çalışanlarına koruyucu ekipman sorunun da büyük ölçüde çözüldüğünü söyleyen hekim, yoğun bakıma ihtiyaç duyan hasta sayısı artmadığı sürece hastanenin bu kapasiteyle baş edebildiğini ifade ediyor:
"Yoğun bakımda kullandığımız cihazlar şu an mevcut hastamıza yetiyor, tedavi ettiklerimizin ayrılması ve yerlerine yeni hastaların gelmesi sistemini şimdiki yoğunlukla döndürebiliriz ancak önümüzdeki birkaç ayın da böyle devam edebilmesi için hastalığın yayılma hızının azalması gerekiyor."
