Ağaç niçin yaşken eğiliyor?
Geçen hafta, farklı milletlerin yabancı lisanlardaki bazı sesleri işitmediklerini anlatmıştım. Sonra, her zamanki gibi, “Niçin?” diye sordum....
Başka dil öğretilir ama başka dille öğretim yapılamaz
Geçen ay Paris sokaklarında yine Fransa’daki azınlık dillerine uygulanan sınırlamaları protesto edenler vardı. Yine diyorum, çünkü bu dil...
Diller, milletler, beyinler
İlk gençliğimde kendimi lisanlarla uğraşır buldum. Öğrenmek için, hâkim olmak için ve dillerin karmaşık yapılarını anlamak için. Farklı...
Kurallar, kurumlar, muhafaza ve değişim
Geçen yazımda, toplumun kural koyması ve bu kurallara uyulması, insanın fıtratında, yani genetiğinde var demiştim. Bakınız, ünlü siyaset bilimci...
Medenileştiren fıtrat, vahşileştiren menfaat
Bir kuyrukta sıra bekliyorsunuz. Belli ki sıranın size gelmesi uzun sürecek. Ve birisi sıraya aldırmadan önünüze geçiyor. Ne hissedersiniz? ...
Yalanı sezip doğruyu anlamak Güven ve itibar
Deha ile aptallık arasındaki fark: Dehanın sınırı vardır; aptallığın ise yoktur. Bu söz Einstein’a atfediliyor. Bir önceki yazımın sonunda...
Yalan mı gerçek mi? Nerden anlarsınız?
Bir zamanlar sadece hükümet konuşur, halk dinlerdi. Bir zamanlar dediysem bin yıl öncesinden bahsediyorum. Halk ancak ozanlarla ve dedikodu ile hükümetten...
Irkçılık Turancılık
Irkçılıktan ve Turancılıktan söz etmek istiyorum. Bir kere bu iki kavramın birbiriyle öyle pek bir bağı yoktur. Yegâne bağ, 1944’te İsmet...
Sorumlusunuz!
Sorumluluk nerede başlar, nerede biter? Herhalde hukukun temel sorularından biridir bu. Bu soruya anekdotlarla cevap veremezsiniz. Hemen söylenir: Fırat...
Tahakküm ve saygınlık- iki tarzı riyaset
Mafya işlerinin, parti içi ve dışı demokrasinin bol bol tartışıldığı şu günlerde insan toplumlarındaki hiyerarşi biçimlerine bir göz atalım;...
Sedat Peker’siz bir yazı: Altmış yılda İngilizce kitaplar
Hayır, Sedat Peker’den bahsetmeyeceğim. Önemsiz mi? Aksine; çok önemli. Fakat konuya benden çok daha hâkim ve güçlü klavyeler onu anlatacaktır....
Vaaz verenlerle soru soranlar
Bizim mahalleden bazı insanlarla konuşuyorum. Canım sıkılıyor. Fikirleri benimkilere benziyor. Yine de sıkılıyorum. Başka mahallelerden aynı...
Ben ne kastederim sen ne anlarsın?
Sokağa çıkma kısıtlaması uygulanacak süre ve günlerde üretim, imalat, tedarik ve lojistik zincirlerinin aksamaması, sağlık, tarım ve orman...
Kenya ve biz
Öyle kötülükler var ki artçı sarsıntıları, ilk darbeden daha yıkıcıdır. Hani virüs gibi. Virüs vücuda girer. Hissetmezsiniz bile. Fakat...
Lider olmak için nefret şart mıdır?
Bir gençle konuşuyordum. Birisinin liderliğinden bahsediyorduk. “Yok, o olmaz”, dedi. Niye olmaz diye sordum. Anlaşıldı ki onun kanaatince liderde...
Işınsu: Aşk imiş her ne var âlemde
Size eşim Emine Işınsu’dan bahsedeceğim. Dört gün önce kaybettiğim eşim Işınsu’dan.Yarım asırlık beraberliğimizden sonra ilk kez ayrıldık....
Yeniden Avrupa'nın Hasta Adamı mı?
Bizim yumuşak gücümüz ne? Pek yüksek değil anlaşılan. Geçen yazımda otuz ülke arasında sondan ikinci olduğumuzu yazmıştım. Yumuşak gücü...
Yumuşak güç ve Avrupa’nın hasta adamı
Bizim haklı olmamız, gerçekten yana olmamız iyi bir şey. Fakat Biden’in veya Macron’un veya diğerlerinin bu hakkı teslim etmeleri için gerçekler...
Virüsün akşamdan sabaha evrimi
Bitsin şu COVID diyoruz. Bu satırları okurken ev hapsinizin üçüncü günündesiniz. Fakat virüs bizi bırakmıyor. Aslında biz onu bırakmıyoruz....
Vakalar niye artıyor: Soyut önlem, somut ölüm
Gençliğimde okuduğum bir nükleer kaza haberinden çok etkilenmiştim. 1958 yılında, Belgrad’daki Vinca Araştırma Enstitüsündeki kaza. Ben onun...
Yarınları çalmak
Cuma yazımda, gelecek nesilleri yükümlülük altına sokan icraatın, kanunen mümkün olsa da vicdanın ve bilgeliğin bunu reddedeceğini yazmıştım....
Çocuklarımız, torunlarımız da size oy verdi mi?
Bize, hürriyeti, dilediğini yapmak diye anlatmışlardı. Ancak dilediğini yapmanın bir sınırı vardı. O da başkalarının hürriyetine tecavüzdü....
Akıl, mantık, fizik ve EBA
Geçen yazımda akıl ve mantığın bazen yanılttığını anlatmıştım. Sırf akıl ve mantığa dayanan felsefenin de…Ancak verdiğim örnekler...
Tehlikeli bir yazı: Akıl ve bilim
Bu yazının tehlikesi şu: Genelde, akıl, mantık, felsefe ve bilim aynı cephedeymiş gibi düşünülür. Bu cephe aydınlık cephedir. Onun karşısında...
Bu seçim anketi değil, EBA anketi
Kötü haberlerden, kötü ekonomiden, patlayan salgından bunaldığımız şu günlerde iyi haber arıyorum. Galiba buldum! Millî Eğitim Bakanlığı’nın...
Sağlıkta topluma karşı suç!
Hiç zamanı ve sırası değil ama… Fikir hürriyetine bazı ek sınırlamalar getirmek gerekebilir. Dikkatle ve amacı tartışılmayacak şekilde...
Baba ve simit yönetimi
Geçen yazımda organizasyon modellerini anlatmış ve kitapta olmayan bir tipe, ortada babanın oturduğu ve herkese emir verdiği simit tipine gelmiştim....
Tek adam yönetiminde simit organizasyonu
ORDU, DEVLET VE PİRAMİT Yönetim derslerinde, örgütlenme çeşitleri anlatılır. Şirket yöneticileri de bu dersleri alır, kitaplarını okur....
Diktatörlük nesillerin akıl sağlığını bozar
Diktatörlükler yıkılınca insanlar demokrasiye mi döner? Tecrübe bunu göstermiyor. Yıllar boyu diktatörlükte yaşamış, diktatörlükte doğup...
Andımız ve emperyalist kozmopolitlik
Andımızın asıl rahatsız olunan kısmı ilk cümlesi, ilk cümlenin de ilk kelimesidir: Türk’üm! Yoksa kimse yükselmek ve ileri gitmekten, büyüklerini...
ZAMBAK: Herkese eşit verimli belediye
Söz verdiğim gibi bugün uzaktan belediye yönetimi, hizmeti sistemini, Yalova Belediyesi’nin Zambak sistemini anlatacağım. Proje değil, sistem....
Global köyde elektronik kulübe
Evden Çalışmak Kalıcı mı? yazıma çok değerli yorum ve katkılar geldi! Sayıca değil, değerce çok. Üniversitede yöneticilik şapkası da...
Evden çalışma kalıcı mı?
Ya hastalanarak yahut aşılanarak pandemiyi bitireceğe benzeriz. Hastalanmak da bir nevi aşı. Ne zaman bitireceğiz? Belli değil. Tamamen mi? Belli...
Eskiye ne zaman döneceğiz? Hiçbir zaman!
14 Nisan 2020 tarihli Covid-19 Neleri Değiştiriyor başlıklı yazımındaki hükümler epey eskimiş. Gelişmeleri tekrar bir toparlayayım dedim. Temel...
Aşılar ne kadar etkili?
Aşıların korona virüsünü durdurmadaki etkinliğine dair ilk haberleri 14 Şubat yazımda vermiştim. Vatandaşlarının büyük kısmını kısa...
Üretimde ne önemli?
Ta eskilerden beri üretimin dört unsuru şöyle sayılır: Toprak, sermaye, emek, girişim. Maddelendirmeyi ilk kim yapmışsa iyi yapmış. Tek tek...
Sorularınız yoksa cevapları anlayamazsınız
Üçüncü okuyuşumda Milliyet Duygusunun Sosyolojik Esasları’na yeniden tutuldum, demiştim. Bunu biraz açayım. İlk okuyuşum 1960’lı yılların...
Kıymeti bilinmedik bir dâhi: Sadri Maksudi Arsal
Yarın, bir dehâmızın, Sadri Maksudi Arsal’ın ölüm yıldönümü. Onu, 20 Şubat 1957’de kaybetmiştik. Turgay Tüfekçioğlu Bey, televizyon...
Virüs mutasyonları ve aşı
Bir ara şöyle hüsnüniyetli bir öngörü vardı: Virüs mutasyon geçirip zararsız hâle gelecek. Virüs kendi kopyasını yaparak çoğalırken...
Gerçeklik ötesi Türkiye’de!
Gerçeklik ötesi veya alternatif gerçeklik çağında doğru söyleyenin kovulduğunu anlattım… ABD’de alternatif gerçek lafı edilir edilmez,...
Gerçek devalüe oldu
Eskiden bir metni yazmak ve okuyucusuna ulaştırmak zor bir işti. Arada sermaye gibi bir baraj vardı. Onu da aşsanız, sayfa sayısı, sayfanın boyu...
Habercilikte nesneye bağımlılığın sonu
Chris Stirewalt, ABD’de çalıştığı haber kanalından kovulmuş bir gazeteci. Suçu, doğru haber yapmak! Geçen hafta, Los Angeles Times’da Stirewalt’ın...
Okuyucu ne ister ne istemez?
Müşterinizin eğilimlerini, sizden ne istediğini öğrenmek her satıcının arzusudur. Biz yazar-çizer takımının müşterisi de okuyucularımızdır...
Demokratız ama Cumhuriyet fakat
Bugün herhalde tembelliğime geldi, köşemi başkalarına yazdıracağım. O kadar ki, sonda soracağım soru hâriç, kendi yorumlarımı asgaride tutacağım....
Tekeller kâr eder
Yazının başlığını, “Ancak tekeller kâr eder” de yapabilirdim. Hemen kızmayın. Bakın açıklayayım. Tekel olmanın iki yolu vardır. Adaletsiz...
Dünyayı zenginler mi yönetiyor?
Geçtiğimiz günlerde üst üste haberler geliyordu: Elon Musk, Jeff Bezos’u geride bırakarak dünyanın en zengin adamı oldu… Sonra, Jeff Bezos...
Karanlık kuyularda mıyız?
Boğaziçi Üniversitesi konulu yazımda, “Gösteri yapanlar teröristtir, falancalar terör partisi HDP ile iltisaklıdır, dirsek temasındadır.”...
Birleşmiş Ümmetler binası New York’ta mı?
Biri yeni, biri eski iki hikâye anlatmak istiyorum. Yenisi henüz birkaç haftalık. Ancak bu “yeni” haberi biraz araştırınca, o kadar yeni olmadığı,...