Çalışanları takdir etmek, sadece “iyi hissettirmek” amacı taşıyan bir jest değil, işletmenin verimliliğini, çalışanların bağlılığını ve sürdürülebilir başarısını doğrudan etkileyen stratejik bir yönetim aracıdır.
Araştırmalar, çalışanlar yöneticilerinin ve iş arkadaşlarının kendilerine saygı duyduğunu ve katkılarını takdir ettiğini hissettiklerinde işlerini daha iyi yaptıklarını ortaya koyuyor.
Buna karşılık, birçok yönetici bu duyguyu çalışanlarına aktarmakta zorlanıyor. Özellikle küçük ve orta ölçekli aile şirketlerinde, “takdir” kavramı bazen gereksiz veya zor bir iş gibi algılanabiliyor.
Takdirde algı farkı
Gallup verilerine göre yöneticilerin %67’si çalışanlarını yeterince takdir ettiğini düşünüyor; ancak çalışanların yalnızca %23’ü aynı fikirde. Bu farkın birkaç sebebi var:
Olumsuz geri bildirim azlığı: Çalışanların şikâyet etmemesi, yöneticinin “memnuniyet” varsayımını güçlendiriyor.
İyi niyetin otomatik yansıdığı inancı: Yönetici, kendi niyetinin olumlu olduğunu bildiği için bunun çalışan tarafından da hissedildiğini sanıyor.
Sessizlik = Memnuniyet yanılgısı: Geri bildirim gelmemesi, takdirin yeterli olduğu anlamına gelmiyor.
Sonuç olarak, yöneticiler çalışanların kendileri hakkındaki hislerini olduğundan daha iyimser tahmin edebiliyor.
Küçük ama etkili takdir davranışları
Takdir kültürü oluşturmak için her zaman büyük bütçelere, gösterişli jestlere gerek yok. Samimiyetle yapılan küçük ve düzenli davranışlar hem maliyetsizdir hem de uzun vadeli motivasyon sağlar. İşte bazı uygulanabilir örnekler:
Zamanında ve düzenli iletişim kurun
Günlük bir “merhaba” veya kısa bir hâl-hatır sorma, çalışanların kendini görünür hissetmesini sağlar. Takdir, zamanında yapıldığında etkisi katlanır.
Dengeli geribildirim verin
Sadece eleştiri, çalışanı yıldırır; sadece övgü ise gelişimi engeller. İyi yapılan işleri takdir ederken, geliştirme alanlarını da net ifade edin.
Gelişim fırsatlarını konuşun
Kariyer yolları, yeni görevler ve esnek roller hakkında konuşmak, çalışana değer verildiğini gösterir. Gelişim konuşmalarının ihmal edilmesi, “bana yatırım yapılmıyor” algısına yol açar.
Çalışma koşullarında esneklik sunun
Fazla mesai sonrası geç gelme izni, uzaktan çalışma imkânı veya yıllık izin planında çalışan tercihlerine önem vermek, güven ve takdirin güçlü sinyalleridir.
Samimi ve spesifik olun
Takdir, samimi ve spesifik olmalıdır. “İyi iş çıkardın” demek yerine, “müşteri sunumundaki analiz bölümün çok netti, karar sürecini hızlandırdı” gibi somut ifadeler kullanın.
Çalışanlarla ilgili prosedürleri ihmal etmeyin
Yoğun çalışan birçok yönetici, yıllık değerlendirmeler, üç aylık kontroller ve çalışanları ödüllere aday gösterme gibi prosedürlerin zaman kaybı olduğunu düşünür. Ancak çalışanlar için bunlar, ilerlemeleri ve performansları hakkında ipucu veren önemli kilometre taşlarıdır.
Aleni takdir edin
Toplantıda ismiyle hitap ederek bir çalışanın başarısını paylaşmak, motivasyonu tüm ekibe yayar.
Küçük başarı kutlamaları yapın
Proje bitiminde kısa bir pasta molası veya kahve arası bile moral yükseltir.
Özel günlere küçük dokunuşlar ekleyin
Doğum günleri, evlilik yıldönümleri veya çocuklarının önemli günlerinde tebrik etmek ve küçük hediyeler vermek, bağları güçlendirir.
…
Takdir etmenin en güzel yanı, her zaman maliyetinin olmaması ve fazla zaman almaması.
Esas mesele, bunu bir alışkanlığa dönüştürmek. Çalışanlarınızı hafife almamak, teşekkür etmeyi unutmamak ve gelişimlerine gerçekten ilgi göstermek, kurum kültürünüzün vazgeçilmez parçaları olmalı.
Bugünden başlayın: Küçük şeylerin ne kadar büyük farklara dönüşeceğini görünce siz de şaşıracaksınız.
Kaynak: Kerry Roberts Gibson, Kate O’Leary, Joseph R. Weintraub. Çalışanlara Takdir Edildiklerini Hissettiren Küçük Şeyler. HBR Türkiye, 13.06.2025.
