Farklı disiplinler aynı şeye baktığı zaman farklı yaklaşır fakat gördükleri çok da farklı olmaz.

Bu, dünyanın en doğal durumudur, en sıradan şeylerde bile gözlemlenebilir.

Mesela evde bile babanın çocuklarına bakışı ile annenin çocuklarına bakışı aynı değildir.

Hatta babanın kız çocuklarına bakışı ile annenin kız çocuklarına bakışı bile farklıdır, tıpkı annenin erkek çocuklarına bakışı ile kız çocuklarına bakışının farklı olduğu gibi.

Örnekler çoğaltılabilir ancak tek örnek üzerinden bile en az beş altı farklı görünüm mümkün olduğu için konu çok dağılmasın.

Yine çocuklar sayıca birden fazlaysa kızlar ve erkekler diye sınıflandırılabilir fakat her çocuğun bireysel özellikleri farklı farklı olacağı için anlama kolaylığı olsun diye bir kız ve bir erkek çocuk varsayalım.

Çevre ve zaman faktörünü de hesaba katmak gerekir.

Çok matematiksel oldu ifadeler sanki, ancak dil bu, yapacak bir şey yok, cümleler yerine sayı yazılsa, artı yazılsa, eksi yazılsa da farklı farklı işlemlerle ifade edilse de çok bir şey değişmez sanıyorum çünkü hiç matematik bilmeyen de bu dünyada yaşıyor, evleniyor, çoluk çocuk sahibi oluyor, onları yetiştiriyor falan, bunlar sıradan şeyler.

Konu dağılmasın, bir baba, oğlunu nasıl yetiştirmek ister pek bilmem çünkü bunu baba olanlar bilir, ben bu konuda okuduklarımdan yola çıkabilirim ancak, mesela İbrahim aleyhisselamın örnekliğinden, bugün üç büyük dine inananlar, onun tabir yerindeyse bir büyükbaba olduğunu kabul ediyorlar, içine düştüğü ateşlerin içinde bile Rabbine olan güvenini övüyorlar ve İbrahim aleyhisselam bir oğlu ile çok büyük imtihan ediliyor.

Hangi oğul, neden öyle olmuş vb soruları ilahiyatçıların konusu, benim dikkatimi çeken kısım İbrahim aleyhisselamın oğlunu kurban etmeye götürmesinden sonraki kısım, bu kısım o kadar ilginç ki Cenab-ı Rabb'ül alemin nebisinin kendi emrini uygulamasına razı olmuyor, razı olmadığını apaçık okuyoruz kitapta, hatta her yıl bayramla kutluyoruz, adına kim ne derse desin bu razı olmama halini ben tabir yerindeyse 'kapak gibi bir ders' diye anlıyorum, 'Rabbiniz için bile olsa insan canı daha hürmetlidir, yaklaşmayın.' demek bir anlamda, bir anlamda İbrahim aleyhisselamın yasak ağacı gibi, 'Bu dinde insan adamak yok.' demek, bu dinde yok.

Dil böyle anlıyor bu kıssayı.

Bir kadın üzerinden de Meryem validemizin oğlu İsa aleyhisselam örnekliği var, İsa aleyhisselamdan çok önce başlıyor konu, hatta Meryem validemizden önce, Meryem validemizin annesiyle başlıyor, Meryem validemizin annesinin hamileyken daha doğmamış çocuğunu mabede adadığını okuyoruz.

(Ah güzel yurdum insanı, 'doğmamış çocuğa don biçilmez' diyen büyüklerim, bu ne güzel cümle.)

Kız çocukların mabede adanması diye bir şey yok halbuki ve çocuk kız doğunca Meryem validemizin annesinin şaşkınlık ifadeleriyle birlikte din adamlarının ne yapacaklarını bilemez halleri de yazılı kitapta, itiraz edememiş din adamları, usul hatası olur diyememişler, iyi niyetle Meryem'i mabette bir çiçek gibi güzel şekilde yetiştirmişler fakat bir kadının yaradılışı gereği içinde çocuk sevgisi vardır, bu Meryem olsa bile, Cenab-ı Rabb'ül alemin de belki de böyle bir sebeple Meryem'in çocuksuz haline razı olmamış ve ona bir erkek eli bile değmeden nebi olacak bir oğul vermiştir.

Bu kıssayı da böyle anlıyor dil.

Biri, bir babanın bir oğulu yetiştirirken haşyetinden dolayı düşmek üzere olduğu hatadan Rahman tarafından korunması.

Biri, bir annenin babasını kaybetmiş çocuğu için çaresizliğinden dolayı mabetten destek istemesi üzerine, mabetteki din adamlarının merhametlerinden dolayı usul dışına çıkarak o kızı yetiştirmesi ve Rahman'ın o kıza bir kadının fıtratında çocuk sahibi olmak bulunduğu için mabetteki usullerin dışında bir şekilde babasız bir çocuk bağışlaması.

İki durum da adeta şu ifade ile özetlenebilir: Yanlış hesap Bağdat'tan döner.

Dil böyle anlıyor.