Komşu ülke İran'daki cumhurbaşkanlığı seçimi, geçen hafta, ülkemiz gündeminde pek de yer almadan gerçekleşti. Mayıs ayında, İran Cumhurbaşkanı Reisî'yi taşıyan helikopter kaza yapmış, Reisî ile aynı helikopterde yolculuk yapan Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan da hayatını kaybetmişti. Yapılan cumhurbaşkanlığı seçiminde Pezeşkiyan, ikinci turda yüzde 53.7 ile en yüksek oyu alarak göreve geldi. Cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turuna katılım oranı ise yüzde 49.8. Katılım oranı, seçimin ilk turunda daha da düşükmüş, yüzde 40'mış.
Çok detaylı rakamlar vermeyeceğim çünkü istatistikî bilgilere kolayca ulaşabilirsiniz arattığınızda. Benim dikkat çekmek istediğim yön daha farklı. Gerçi politika yazmak pek de adetim değildir, dış politikaya ise neredeyse hiç ilgim yoktur ancak konunun dikkat çekmek istediğim yönü bir anlamda hem politikadan bağımsız bir yön hem de politikayla ilgili, net ifade etmek lazım, oranlara değinmek istiyorum. Şunu da biliyorum yazıyı sayısal oranlarla doldurursam, yazdıklarımın içinden ben bile çıkamam muhtemelen, bu sebeple benim gibi sayılardan biraz anlayanların anlayabileceği kadar orandan söz ederek devam edeceğim yazıya.
Üstte belirttiğim gibi İran'daki Cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turundaki katılım oranı yüzde 40. Bu turda, Pezeşkiyan, yüzde 42.5 oy alıyor.
Rakibi Celilî, yüzde 38.6, bir diğer rakip muhafazakâr aday Muhammed Bakır Kalibaf ise yüzde 13.8. Aldığı oy oranı sebebiyle yarış dışı kalan Kalibaf'ın oylarının ikinci turdaki seçim sonuçlarına bakıldığında Pezeşkiyan'a gittiği düşünülüyor.
İlk turda yüzde 40 olan katılım oranının, ikinci turda yüzde 49.8'e çıktığını tekrar hatırlatarak, istatistikî verilere yazının burasında son vereyim.
Bu verilerde benim dikkatimi çeken yönler ise şöyle: Hem ilk turda hem de ikinci turda, halkın seçimlere katılım oranı düşük. Öyle ki Pezeşkiyan'ın cumhurbaşkanı seçildiği ikinci turun katılım oranı, yûzde 50 bile değil, yüzde 49.8.
"Bu ne demek olabilir?" diye düşününce aklıma şu geliyor: Halkın neredeyse yüzde 50'sinin katılmadığı bir seçimle cumhurbaşkanı seçilen Pezeşkiyan çok şanslı diyebilirim çünkü şu an Reformistlerin gerçekleştireceği pek çok güzel icraat sayesinde, kendisine verilen toplumsal desteği, hemen hemen seçimde aldığı toplumsal destek oranı kadar arttırma şansı var, bu nimet her adaya nasip olmaz.
"Çok iyimsersin" diyenlere de "Evet, neden olmayayım ki" demek istiyorum çünkü İran ile yüzlerce yıllık komşuluğumuz var, İran'ın kadim bir devlet yönetimi geleneği var ve güncelde gözlenebilen inişleri çıkışlarıyla gerilimli bir siyaseti var, bunları biliyorken ve biraz olsun ilgiliysek kolayca gözlemleyebiliyorken niye karamsar yaklaşalım oranlara?
Karamsar yaklaşmak da bir şıktır tabi, o da göz önûnde bulundurulabilir ancak bu oranları nasip eylenen lutuf ve nimetlerden görmek ve iyimser bakmak da bir tercihtir.
