Yazar, besteci, yönetmen ve siyasetçi kimliğiyle çok yönlü bir kişi olan Zülfü Livaneli, ulusal ve uluslararası pek çok ödüle layık görülmüş, eserleri yerli ve yabancı sanatçılar tarafından yorumlanmıştır.
Zülfü Livaneli, Serenad, Kardeşimin Hikayesi ve Harem gibi popüler kitaplara imza atarken, 1989 yılında yönettiği uzun metrajlı filmi Sis ile Montpelier Film Festivali’nde “Altın Antigone” ve Valencia Film Festivali’nde “Altın Palmiye” ödülüne layık görüldü…
ZÜLFÜ LİVANELİ KİMDİR?
20 Haziran 1946 yılında Konya Ilgın’da dünyaya gelen Zülfü Livaneli, çok yönlü bir sanatçı ve siyasetçidir. Tam Adı Ömer Zülfü Livaneli’dir. 93 Harbi’nde Artvin’in Rus ve Ermeni işgaline uğraması Büyük dedesi Ömer Efendi, Erzurum’a gelmiş ve Ahmet Muhtar Paşa’nın ordusuna katılmıştır.
Harput Redif Taburu’na mülazım rütbesiyle atanan Ömer Efendi bir süre sonar yaşanan çatışmada şehit düşmüştür. Şehit düşen Ömer Efendi’nin tek oğlu olan Zülfü Efendi ise, Türkiye’nin farklı şehirlerinde sorgu hakimi olarak görev yapmıştır. Soyadı Kanunu’nun ilan edilmesiyle şehit babasının geldiği Artvin/Yusufeli/Livane Sancağı'na atıf yaparak Livanelioğlu soyismini almıştır. 3 oğlu bulunan Zülfü Efendi’nin çocuklarının hepsi de hakimlik mesleğini edinmişlerdir. Zülfü Livanelinin babası Mustafa Sabri Livaneli, Zülfü Efendi’nin en büyük oğludur ve Yargıtay Başkanvekili olarak görev yapmıştır.
SANAT HAYATI
Bağlama çalmayı Ilgın’da yaşadığı yıllarda ve yaz tatillerinde teyzesi Nazmiye (Türeli) Yücel’in eşi olan eniştesi Turhan Yücel’den, öğrenen Zülfü Livaneli, ABD Fairfax Konservatuarı’nı bitirdi.
Birçok uluslararası ve ulusal ödülün sahibi olan Livaneli müzikleri aralarında Maria del Mar Bonet, Joan Baez, Leman Sam ve Maria Farantouri’nin de bulunduğu yerli ve yabancı sanatçılar tarafından yorumlandı. Siyaset, kültür ve sanat adına ülkenin en değerli simlerinden biri olan Zülfü Livaneli sanat hayatı boyunca 30 film müziği ve 300’e yakın besteye imza attı.
Sürgün edilerek Türkiye’den İsveç’e giden Zülfü Livaneli, o yıllarda bulaşıkçılık da olmak üzere pek çok farklı işte çalıştı.
“Sis”, “Yer Demir Gök Bakır”, “Veda” ve “Şahmaran” olmak üzere dört uzun metrajlı filmin yönetmen koltuğunda oturdu. Sis filmi ile 1989 yılında Montpelier Film Festivali’nde “Altın Antigone” ve Valencia Film Festivali’nde “Altın Palmiye” ödülüne layık görüldü ve bu film “En iyi Avrupa Film Ödülü”ne aday gösterildi.
Livaneli’nin filmleri ABD, Türkiye, Almanya, Fransa, Japonya ve İsviçre de gösterime girdi, bunula birlikte, WDR, BBC, Kanada, Japon ve İspanya, televizyonları gibi birçok TV şirketine satıldı.
Cengiz Aytmatov’un 1986 yılının Ekim ayındaki daveti ile Yaşar Kemal, Federico Major, Arthur Miller ve diğer ünlü düşünür ve sanatçıların yer aldığı Kırgızistan ve ardından Granada, Wengen ve Mexico City’de toplanan Issyk-Kul Forumu’nda bulundu.
Zülfü Livaneli’ye merkezi Paris'te bulunan UNESCO (Birleşmiş Milletlerin Eğitim Kültür Bilim Kurulu) tarafından 1996 yılında büyükelçilik verildi. 1978 yılında hazırladığı “Nazım Türküsü” adlı albüm için Nazım Hikmet’in şiirleri bestelediği şarkıları bu albümde topladı.
Livaneli, 19 Mayıs 1997’de Ankara Hipodrom meydanında gerçekleştirdiği konsere 500 bin kişi katıldı ve Türkiye’nin en büyük konserini gerçekleştiren sanatçı unvanını aldı.
Ülker Hanım’la evli olan Ömer Zülfü Livaneli’nin bir kızı vardır.
SİYASİ HAYATI
Zülfü Livaneli, 1994 yılında gerçekleşen yerel seçimlerde, Sosyaldemokrat Halkçı Parti'den İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı için aday oldu. O dönemde siyasi rakipleri Refah Partisi'nin adayı olan Recep Tayyip Erdoğan, Doğru Yol Partisi'nin adayı olan Bedrettin Dalan ve Anavatan Partisi'nin adayı İlhan Kesici idi. Oldukça çekişmeli geçen seçimlerin sonunda Zülfü Livaneli yüzde 20,30 oy oranıyla üçüncü en çok oy alan isim oldu. Yüzde 25,19'luk oy oranıyla belediye başkanı seçilen isim ise Recep Tayyip Erdoğan oldu.
2002 genel seçimlerine Cumhuriyet Halk Partisi’nden aday olarak giren Zülfü Livaneli, İstanbul’dan milletvekili seçildi. Partinin genel başkanı olabilmek için 13. Olağanüstü Kurultayı'nda imza topladı. Ancak yeter sayıda oya ulaşamadığı için genel başkanlığına adaylığını koyamadı. İstifa etmeden önce de parti yönetimini ağır şekilde suçladı.
ZÜLFÜ LİVANELİ'NİN KİTAPLARI
- Arafat´ta Bir Çocuk
- Geçmişten Geleceğe Türküler
- Dünya Değişirken
- Sis
- Türkiye Orta Zekalılar Cenneti
- Diktatör ile Palyaço
- Sosyalizm Öldü Mü?
- Engereğin Gözündeki Kamaşma
- Livaneli Besteleri
- Bir Kedi, Bir Adam, Bir Ölüm
- Mutluluk (2002)
- Gorbaçov´la Devrim Üstüne Konuşmalar
- Leyla'nın Evi
- Sevdalım Hayat
- Son Ada (2008)
- Sanat Uzun Hayat Kısa (2010)
- Serenad (2011)
- Harem (2012)
- Edebiyat Mutluluktur (2012)
- Kardeşimin Hikayesi (2013)
- Konstantiniyye Oteli (2015)
- Huzursuzluk (2017)
ZÜLFÜ LİVANELİ’NİN CHP’DEN İSTİFA EDERKEN SARF ETTİĞİ SÖZLER
CHP yönetiminin, Atatürk'ün çağdaş laik, halkçı, devrimci ve reformcu çizgisini 21’inci yüzyıla taşıyamadığı için ülkemizi içinden çıkılması güç bir siyasi karmaşaya sürüklediğini ifade eden Livaneli, bu büyük tarihsel ve siyasi kaymayı engelleyebilmek ve CHP'yi özündeki devrimci, reformcu ilkelere tekrar kavuşturabilmek adına, parti içinde her seviyede büyük çaba harcadığını belirtti. Ama ne yazık ki bu çabaların da diğerleri gibi sonuçsuz kaldığını ve partideki muhalif kişi ve fikirleri yok etme alışkanlığının, yapılan kurultaydan sonra da bir kıyıma dönüşerek devam ettiğinin aktardı. CHP’nin içinde kalarak mücadele etme yollarının artık tükendiğini söyleyen Zülfü Livaneli, CHP’nin örneği görülmemiş bir şekilde oligarşik ve antidemokratik bir yapıya dönüştürüldüğünü vurguladı.
