Apartheid ne demek, merak konusu oldu. Güney Afrika Cumhuriyeti ile bu devlete bağlı Güneybatı Afrika'da (bugünkü Namibya) 1948-1994 yılları arasında resmi devlet politikası olarak iktidarda bulunan Ulusal Parti hükümeti tarafından uygulanan ve bu doğrultuda yasalar çıkartarak ırksal ayrımcılığı savunan sistemdir. Beyazlar en üst kademede yer alırken, bu grubu Asyalılar ve siyahiler takip ederdi. İşte, Apartheid sistemi hakkında bilgiler...
1948-1994 yılları arasında Adolf Hitler'in Almanya'sına özenen ve bu doğrultuda ırkların ayrımını savunan sağcı bir parti olan Nasionale Party'nin (Ulusal Parti) iktidarında, kamu kurumlarında öncelikli olarak beyazların görevlendirilmesini sağlayan 'Apartheid' sistemi, devlet politikası olarak uygulandı. bu nedenle ülkede sistematik olarak iki sınıflı, birçok kişinin haklarını kısıtlayan bir toplum yapısı oluşturuldu. Bu uygulamaların en somut adımları yaşam alanlarında atıldı ve yerleşim yerlerinde Avrupa kökenli beyazlar ile diğer ırklar arasında yapay sınırlar çizilerek birçok diğer grup üyesi beyazlardan ayrıştırıldı.
APARTHEID NE DEMEK?
Apartheid kelimesi Afrikaanca 'ayrılık' anlamına geliyor. Bu süreç Avrupa kökenli beyazlar tarafından, 'Baasskap' adı da verilen ve beyaz ırkın diğer ırklardan üstün olduğunu savunan bir ideolojiyle yürütüldü.
Uzun yıllar boyunca beyaz ırkın yönetiminde olan Güney Afrika ülkesinde siyahilere ve diğer beyaz olmayan etnik gruplara karşı uygulanan ayrımcılık, 1948 yılı genel seçimlerinden sonra resmileşerek devam etti. 1958 yılından itibaren yasalarla da desteklenen Apartheid sistemi, insanların kökenlerine göre sınıflandırılmaları sonucu, beyaz azınlık dışında kalanların vatandaşlık hizmetlerinden daha az yararlanmaları, devletin sağladığı sağlık ve eğitim hizmetleri gibi sosyal hizmetlerden daha az yararlanmaları gibi ırkçı uygulamalara zemin oluşturdu.
Güney Afrika'da Apartheid sistemine karşı Anti-Apartheid Hareketi oluşturuldu, ülkenin ilk siyahi devlet başkanı olarak bu makama gelen Nelson Mandela iktidarıyla ırkçı-ayrımcı uygulamalar durdurulunca Apartheid yönetiminin ortadan kalkmasıyla bu hareket de son buldu.
APARTHEID NE ZAMAN SONA ERDİ?
1990'lı yıllarda artan isyanlar, gösteriler, grevler ve zaman zaman Anti-Apartheid hareketleri tarafından gerçekleştirilen terör olayları sonucunda iktidardaki Nasionale Party kendi iktidarını yetkisizleştirilmesi konusunda ilk adımları atarak o güne kadar yasadışı olarak kabul edilen başta Afrika Ulusal Konseyi (ANC) olmak üzere birçok muhalif partilerin yasağını kaldırdı, Nelson Mandela gibi 27 yıldır cezaevinde bulunan direnişçi önderini serbest bırakma kararı alındı.
Apartheid politikalarını belirleyen yasa maddeleri zaman içerisinde yasadan kaldırılmış, tüm toplumun ilk defa özgürce oy kullanabileceği 1994 seçimleri gerçekleştirildi. 27 Nisan 1994 tarihinde yapılan seçimler neticesinde ANC oyların yüzde 62 ile büyük çoğunluğunu elde etti. 400 sandalyeli mecliste 252 sandalye kazandı. Bu seçimler ile birlikte iktidarı ele alan ANC, bu iktidarını günümüzde de korumaktadır.
Nelson Mandela, Güney Afrika Cumhuriyeti'nin ilk siyahi başkanı olarak devlet başkanı makamına seçilmiş, bunun yanı sıra Nasionale Party'nin son devlet başkanı olan Frederik Willem de Klerk ile birlikte Apartheid politikalarının sona erdirilmesi konusunda attıkları adımlar nedeniyle Nobel Barış Ödülü'ne layık görüldü.
1999 yılına kadar bu görevde kalan Mandela, 1999 yılında görevi Thabo Mbeki'ye devretti.
