Ekonomistler TÜİK verilerini değerlendirdi: Enflasyonu 30'un altına düşürme çabası devam ediyor

Ekonomistler TÜİK verilerini değerlendirdi: Enflasyonu 30'un altına düşürme çabası devam ediyor

Kasım enflasyonu yüzde 0,87 ile beklentilerin altında kaldı. Gıdadaki yüzde 0,69’luk düşüşle desteklenen düşük veri, Merkez Bankası’na faiz indirimi alanı mı yaratılıyor tartışmasını başlattı. ENAG verisiyle fark yüzde 25’i aşarken, “resmi veri ile hissedilen arasında uçurum büyüyor” eleştirileri yükseldi. Açıklanan düşük oran, maaş zamlarının sınırlı kalabileceği endişesini de beraberinde getirdi.

TÜİK’in açıkladığı Kasım ayı enflasyon verileri, ekonomik analiz kadar kurumsal güven tartışmalarını da yeniden alevlendirdi. Aylık enflasyonun yüzde 0,87, yıllık TÜFE’nin ise yüzde 31,07 olarak ilan edilmesi, hem beklentilerin altında kalması hem de dikkat çekici alt kalem hareketleri nedeniyle çok sayıda ekonomistin tepkisine yol açtı.

Kasım ayında en yüksek ağırlığa sahip üç harcama grubundan biri olan gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 0,69 oranında gerileme yaşandı. TÜİK, bu kalemdeki düşüşle birlikte manşet aylık enflasyonun da sınırlı arttığını belirtti. Konut harcamaları yüzde 1,70, ulaştırma ise yüzde 1,78 oranında artış gösterdi. Bu görünüm, piyasa ortalamasına göre oldukça yavaşlayan bir eğilime işaret etti.

Açıklanan yüzde 0,87’lik aylık TÜFE oranının inandırıcılığını sorgulayan Prof. Dr. Mahfi Eğilmez, “Enflasyonu 30’un altına düşürme çabası devam ediyor” dedi. Ardından Çinli düşünür Sun Tzu’dan şu alıntıyı yaptı:

“Beni ilk kez aldattığında sana, ikinci kez aldattığında bana yazıklar olsun.”

'ARALIK'TA 200 PUAN FAİZ İNDİRİMİNE KAPI AÇILDI'

Finansal Piyasalar Uzmanı İris Cibre, veri setine ilişkin değerlendirmesinde “Gıda yüzde 0,69 , taze meyve sebze de yüzde 6 geriledi. Kira yüzde 2,49’a yavaşladı” diyerek, Aralık ayında “200bps faiz indiriminin kapısının açıldığını” söyledi. Cibre, ayrıca “Yılı yüzde 31 seviyesinde kapatacağımız ve SGK emekli zammının da yüzde 12 civarında olacağı muhtemel” öngörüsünde bulundu. Çekirdek enflasyon göstergesi olan C endeksine de dikkat çeken Cibre, “C endeksi 3 aylık ortalamanın 12 ay sonrasına ima ettiği seviye yüzde 31. Fakat asıl önemli olan yarın gelecek mevsim etkisinden arındırılmış verinin ima ettiği nokta olacak” dedi.


Cibre, “2025’i yüzde 31 seviyesinde bir enflasyonla kapatacağız” diyerek yıl sonu görünümünü özetledi. Ancak asgari ücretliye yüzde 25 zam yapılması halinde bile “yıla doğrudan yüzde 8,3’lük bir kayıpla başlanacağını” vurguladı. SGK emeklisinin en düşük maaşının 18 bin 412 TL olduğunu hatırlatan Cibre, yüzde 12 zam gelirse bu tutarın 20.620 TL’ye çıkacağını ve bunun da “muhtemel açlık sınırının yüzde 33 altında kalacağını” söyledi. Cibre, “Emeklilerin insan onuruna yaraşır biçimde yaşamasını sağlamak zorundasınız” diyerek kamu otoritelerine çağrı yaptı ve “Bu para ile, ev sahibi emekli de geçinemez” sözleriyle tabloyu özetledi.

"TÜİK BİZE ‘ASLINDA ENFLASYON YOK, SİZ ÖYLE SANIYORSUNUZ’ DEDİ"

Açıklanan verinin piyasa beklentisinin altında kalması, başka yorumlara da kapı araladı. Ekonomist Emre Alkin, “TÜİK Kasım ayı TÜFE açıklaması ile Merkez Bankasına ‘elini korkak alıştırma, faizi indir, ben arkandayım’ mesajını verdi” derken, başka bir paylaşımda bu tutumu daha ironik biçimde eleştirdi: “TÜİK bize ‘aslında enflasyon yok, siz öyle sanıyorsunuz’ dedi.”

ENAG VE TÜİK ARASINDAKİ FARK

Murat Sağman ise verinin teknik yönüne odaklandı. “TÜİK beklenenden daha düşük bir enflasyon açıkladı. TÜFE Kasım ayında aylık +0.87 % (beklenti: +1.25%), yıllık +31.07 % (beklenti: +31.51) açıklandı” diyen Sağman, ENAG’ın aynı dönemde %2,13 aylık, %56,82 yıllık artış açıkladığını hatırlattı.

Bu fark, Şenol Babuşcu’nun da gündemindeydi. Babuşcu, “ENAG ile TÜİK arasında enflasyon hesaplamalarında fark yıllıkta 25,75 puan. Bir çok ülkede fark kadar bile enflasyon yok” dedi. Ayrıca “2025 yılı 11 aylık kümülatif enflasyonda ENAG ve TÜİK arasındaki fark 17,52 seviyesinde gerçekleşti” notunu da paylaştı.

"ENFLASYONU BASKILAMAK İŞÇİNİN VE EMEKLİNİN DAHA DÜŞÜK ZAM ALMASI DEMEK"

Veriye yönelik en sert eleştirilerden biri Aziz Çelik’ten geldi. TÜİK’in açıkladığı aylık yüzde 0,87’lik artış için “Enflasyon Kasım ayında 0,87 artmışmış! Ne tesadüf! Tam da Ocak 2026 öncesinde” ifadesini kullanan Çelik, “Enflasyonu baskılamak ocak ayında işçinin, memurun ve emeklinin daha düşük zam alması demek!” yorumunu yaptı. TÜİK’e yönelik eleştirisinde, “Senin görevin enflasyonla mücadele ve enflasyon hedefini tutturmak değil. O Hükümetin işi. Senin görevin enflasyonu doğru ölçüp doğru şekilde kamuoyuna açıklamak” diyerek, detaylı madde fiyat listesinin açıklanması çağrısını tekrarladı: “Kesinleşmiş yargı kararlarına uy! Enflasyona esas madde fiyat listesini açıkla!”

"COŞKUYLA’ MI YOKSA TEMKİNLE Mİ FAİZ İNDİRECEK?"

Ekonomi yazarı Uğur Gürses de TÜFE verisini gıda fiyatlarındaki gerilemeyle ilişkilendirerek “Kasım ayı enflasyonu gıda fiyatlarındaki gerileme ile yüzde 0.87 geldi. Yıllık yüzde 31.07” notunu paylaştı. Gürses, Merkez Bankası’nın bundan sonraki süreçte “sırat köprüsüne girdiğini” belirterek, “Son 12 aylık enflasyon yüzde 31, enflasyon eğilimi yüzde 25, hedef yüzde 16” hatırlatmasını yaptı. 12 ay sonrası beklentilerini sıralarken “Piyasa katılımcıları yüzde 23.5, reel kesim yüzde 35.7, hane halkı ise yüzde 52.2 bekliyor” diyerek, karar vericilerin temkinli olmasını önerdi:

“‘Coşkuyla’ mı yoksa temkinle mi faiz indirecek? Güvensizlik ortamında, ara hedef ilan eden otoritenin temkinli olması tercih edilir.”

“KASIM ENFLASYONU ŞAŞIRTICI SONUÇLAR İÇERİYOR”

Gıda fiyatlarındaki düşüş ise verinin teknik olarak nasıl mümkün olduğu yönünde yeni sorular doğurdu. Burcu Aydın, “Kasım enflasyonu gıda fiyatlarındaki düşüş(‽) kaynaklı yavaşladı” diyerek veriye şüpheyle yaklaştı. “Ulaştırma ve konut grubundaki artışlar da eğilimin oldukça altında… Öte yandan indirim sezonuna rağmen, giyim ve ayakkabı grubunda aylık enflasyon arttı” dedi. Aydın’a göre “Kasım enflasyonu şaşırtıcı sonuçlar içeriyor.”

YORUMLAR (4)
4 Yorum
YORUM YAZ
İÇERİK VE ONAY KURALLARI: KARAR Gazetesi yorum sütunları ifade hürriyetinin kullanımı için vardır. Sayfalarımız, temel insan haklarına, hukuka, inanca ve farklı fikirlere saygı temelinde ve demokratik değerler çerçevesinde yazılan yorumlara açıktır. Yorumların içerik ve imla kalitesi gazete kadar okurların da sorumluluğundadır. Hakaret, küfür, rencide edici cümleler veya imalar, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar içeriğine bakılmaksızın onaylanmamaktadır. Özensizce belirlenmiş kullanıcı adlarıyla gönderilen veya haber ve yazının bağlamının dışında yazılan yorumlar da içeriğine bakılmaksızın onaylanmamaktadır.
Diğer Haberler
Son Dakika Haberleri
KARAR.COM’DAN