EYT'ye başvurup emekli olmak isteyen ve çalıştıkları işyerlerinden ayrılan kişiler için önemli bir açıklama yapıldı. Bazı kişiler hala emekli olamadığından dolayı devletin sağlık hizmetlerinden yararlanamama endişesi yaşıyorlar. 100 günlük yasal sürenin dolmasıyla birlikte bu vatandaşlar sağlık hizmetlerine erişememe durumuyla karşı karşıya kalacaklar.
Sosyal güvenlik uzmanı Noyan Doğan Hürriyet gazetesinde kaleme aldığı köşesinde çarpıcı detaylara dikkat çekti:
Bu sorun, EYT'ye başvurup da çalıştığı işyerlerinden ayrılan kişileri kapsamaktadır. EYT'ye başvurup çalışmaya devam edenler için ise böyle bir sorun bulunmamaktadır. Endişe duymakta olan vatandaşlar haklıdır çünkü 100 günlük süre dolmak üzeredir ve hatta bazıları için süre dolmuş bile olabilir. Sorunun kaynağına gelecek olursak, şu şekilde açıklayabilirim.
Nüfusun tamamı zorunlu Genel Sağlık Sigortası (GSS) kapsamında sağlık hizmeti almaktadır. Çalışanlar ve emekliler SGK'ya bağlı olduklarından dolayı, kendilerine ve bakmakla yükümlü oldukları kişilere devletin sunduğu sağlık hizmetlerinden yararlanmaktadır.
Herhangi bir sosyal güvenlik kapsamında olmayan ve sigortalı bir işte çalışmayan kişiler ise GSS primlerini kendileri ödeyerek, kendileri ve aileleri için sağlık hizmeti alabilmektedir. Emeklilik için gerekli şartları taşıyarak emekliliğe başvuranlar, emekli aylığı bağlandıktan sonra herhangi bir şart aranmaksızın genel sağlık sigortası kapsamına girmekte ve aileleri de dahil olmak üzere devletin sunduğu sağlık hizmetlerinden yararlanabilmektedir.
İŞTEN AYRILANLARIN DURUMU NASIL OLACAK?
Peki, işten ayrılan veya işten çıkarılan kişilerin durumu nasıl oluyor? Çalışanın, işten ayrılmadan önceki SGK'ya yatırılan prim gün sayısına göre GSS'den yararlanma şartları değişmektedir. Şimdi madde madde açıklayayım:
Çalışan işten ayrıldıktan sonra, yani işyerinden çıkışı verildikten sonra, ayrılış tarihinden itibaren 10 gün boyunca sigortalılığı geçerli sayılmakta ve devletin sunduğu sağlık hizmetlerinden ailesiyle birlikte yararlanabilmektedir. 10. günden itibaren sigortalılık durumu sona ermektedir.
Eğer sigortalının son bir yıl içerisinde 90 gün sigortalılığı bulunuyorsa, yani bir yıl içerisinde 90 gün prim ödemesi yapılmışsa; işten ayrıldığı tarihten itibaren 100 gün boyunca GSS sisteminde olmakta ve hem kendisi hem de ailesi devletin sunduğu sağlık hizmetlerinden yararlanabilmektedir.
Son bir yıl içerisinde 90 gün prim ödemesi bulunan ve işten ayrıldıktan sonra 100 gün boyunca GSS sisteminde olan kişiler, 100 günün sonunda; geçmiş bir yıl içerisinde 90 gün prim ödemesi olmayan ve 10 gün süresince sağlık hizmetlerinden yararlanan kişiler ise 10. günün sonunda SGK tarafından genel sağlık sigortası sisteminde bulunmaya devam etmektedirler, ancak adlarına prim borcu işlemeye başlamaktadır.
100. VE 10. GÜN DETAYI
Daha net bir açıklama yapacak olursak; 100. ve 10. günün sonunda kişiler artık her ay prim ödeyerek devletin sunduğu sağlık hizmetlerinden yararlanmak zorunda kalmaktadır. GSS zorunlu olduğundan dolayı primler ödenmezse, kişinin SGK'ya prim borcu ortaya çıkmaktadır.
EYT'ye başvurup emekli olamayan ve halen devletin sağlık hizmetlerinden yararlanamayan kişiler şu anda büyük bir riskle karşı karşıyadır. Çünkü 100 günlük süre ya dolmuş ya da dolmak üzeredir. Örneğin, 3 Mart tarihinde EYT'ye başvuran ve aynı tarihte işten ayrılan veya işten çıkarılan kişiler için geçerli olan 100 günlük süre 13 Haziran tarihinde dolmuştur. Aynı şekilde 11 Mart tarihinde başvuranlar için de süre dolmak üzeredir.
Bu kişiler şu anda kendi primlerini ödeyerek GSS sistemine girmek zorundadırlar. Mart ayında EYT'ye başvuranlar halen devletin sağlık hizmetlerinden yararlanabilmektedirler. Ancak, mart ayında başvurup emekli olamayan birçok kişi bulunmaktadır.
Sonuç olarak, EYT'ye başvuran kişilerin emeklilik işlemlerinin bir an önce tamamlanması gerekmektedir, böylece daha fazla sorun ortaya çıkmamış olur. Ayrıca belirtmek isterim ki, GSS prim borcu SSK'lılar için emeklilik engeli teşkil etmemektedir, ancak Bağ-Kur kapsamındakiler için bir engeldir; prim borcu bulunanlar emekli olamazlar.
