Türk lirasının döviz kuru karşısında değer kaybının önüne geçmek için uygulamaya koyulan Kur Korumalı Mevduat'ın maliyeti hızla artıyor. 2022’nin ilk yarısında KKM’nin bütçeye maliyeti 37.2 milyar lira oldu. Aynı dönemde tarımsal destek ödemesi ise 21,4 milyar lirada kaldı. Yılın ilk yarısında KKM’nin maliyeti çiftçiye verilen mazot desteğinin tam 12 katı.
Türk lirasının döviz kuru karşısında değer kaybının önüne geçmek için uygulamaya koyulan Kur Korumalı Mevduat'ın (KKM) maliyeti hızla artıyor. 2022’nin ilk yarısında KKM’nin bütçeye maliyeti 37,2 milyar lira oldu. Aynı dönemde tarımsal destek ödemesi ise 21,4 milyar lirada kaldı. Yılın ilk yarısında KKM’nin maliyeti çiftçiye verilen mazot desteğinin tam 12 katı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 20 Aralık 2021 tarihinde KKM uygulamasını açıkladığında Dolar kuru Merkez Bankasına göre 17.5 TL idi. Bu açıklamanın ardından Dolar kuru 23 Aralık 2021’de 11,47 liraya kadar düşmüştü. Ancak Türk lirasının döviz karşısındaki değer kaybı sürüyor. 1 dolar 25 Temmuz 2022 itibariyle 17.83 liradan işlem görüyor. Yükselen dolar kuru KKM’nin maliyetinin artacağına işaret ediyor. Hazine ve Maliye Bakanlığının verilerine göre 2022’nin ilk yarısında “Mevduat ve Katılma Hesaplarının Kur Artışlarına Karşı Korunmasına İlişkin Giderler” kapsamında 37 milyar 235 milyon TL ödendi.
ÇİFTÇİYE NE KADAR MAZOT VE GÜBRE DESTEĞİ VERİLDİ?
Peki, aynı dönemde tarımsal destekler ne kadar oldu? Çiftçiye ne kadar mazot ve gübre desteği verildi? Tarımsal destekleri yine Hazine ve Maliye Bakanlığının sitesinden görmek mümkün. Euronews'te yer alan habere göre yılın ilk 6 ayında destek toplamı 21 milyar 409 milyon lira oldu.
Bu desteklerin dağılımı şöyle gerçekleşti: Alan bazlı tarımsal destekler 10,1 milyar lira, hayvancılık destekleri 4,7 milyar dolar, fark ödemesi niteliğindeki tarımsal destekler 4,7 milyar lira, tarım sigortası destekleri 918 milyon lira, kırsal kalkınma amaçlı tarımsal destekler 211 milyon lira, telafi edici önlemler 212 milyon lira ve diğer tarımsal destekler 750 milyon lira.
KKM’NİN MALİYETİ 6 AYDA MAZOT DESTEĞİNİN 12 KATI
Desteklerin ayrıntıları daha net bir fotoğraf ortaya koyuyor. Yılın ilk yarısında mazot desteği olarak çiftçiye 3 milyar 131 milyon lira ödendi. Gübre desteği ise 1 milyar 859 milyon lira oldu.
2022’nin ilk yarısında hayvancılıkla uğraşanlara 1 milyar 183 milyon lira buzağı desteği sağlandı. Çiğ süt desteği 994 milyon lirada kaldı. Islah amaçlı küçükbaş hayvan yetiştirici birlikleri desteği 1 milyar 70 milyon lira olarak gerçekleşti. Büyükbaş hayvan besi desteği 112 milyon lirada kaldı.
Fark ödemesi kapsamında 854 milyon lira buğday desteği verildi. Yağlı Ayçiçek desteği ise 613 milyon lira oldu.
HÜKÜMETİN 2022 YILI İÇİN TARIMSAL DESTEK PLANI 29 MİLYAR TL
Hükümetin 2022 yılı için ilan ettiği tarımsal destek 29 milyar TL idi. Ancak temmuz ayı başında kabul edilen ek bütçe ile Tarım ve Orman Bakanlığının bütçesi de arttı. Bunların başında “Hububat Üretimi Yapan Çiftçilere Ek Girdi Desteği ve TMO’ya Buğday ve Arpa Satışı Yapan Çiftçilere İlave Prim Desteği” geliyor. Bu kapsamda 7,2 milyar lira ek destek yapılacak.
“Çiğ Süt ve Et Regülasyonu Desteği” için de bütçeye 2 milyar 87 milyon TL eklendi. “Tarım Sigortası ve Tarımsal Sulama Elektrik Desteği” için de 4,1 milyar TL ek bütçe tahsis edildi. Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumuna 372 milyon lira ek bütçe sağlandı. Bunlar da eklendiğinde böylece 2022 yılında tarımsal destekler 43 milyar lirayı aşacak.
