Son dönemde yaşanan yüksek enflasyon, artan konut fiyatları ve yaşam maliyetleri, özellikle büyükşehirlerde kiralık ev arayan vatandaşları mali açıdan büyük bir baskı altına aldı.
İstanbul, Ankara ve İzmir gibi metropollerde yeni bir daireye geçiş yapmak isteyenler, sadece kira bedeliyle değil, aynı zamanda ev sahiplerinin fahiş depozito ve teminat şartlarıyla da mücadele etmek zorunda kalıyor.
Bu zorlu süreçte, iki depozito, bir aylık peşin kira ve emlakçı komisyonu gibi kalemler toplandığında, yeni bir evin başlangıç maliyeti ortalama 200 bin TL'yi aştı.
Bu durum, sosyal medyada kira fiyatları ne kadar oldu ve kiralık ev bulmak zor mu gibi konuları tartışmaya açtı.
Kiracılar, bu yüksek maliyeti karşılayabilmek için bankaların kira kredisi adı altında sunduğu finansman paketlerine yöneliyor.
YÜKSEK ARZ-TALEP DENGESİZLİĞİ FAHİŞ ŞARTLARI GETİRDİ
Turkiyegazetesi'nde yer alan habere göre, emlak temsilcisi Mehmet Korkmaz, kiralık daire piyasasında yaşanan sıkıntıları aktardı.
Mehmet Korkmaz, şunları söyledi:
"Son iki yılda kiralık daire bulma konusunda ciddi sorunlar yaşanıyor.
Talep çok yüksek, arz ise kısıtlı kalınca, ev sahipleri kendi lehlerine ağır şartlar öne sürüyor.
Bazı mülk sahipleri üç depozito talep ederken, bazıları da altı aylık peşin ödeme şartı koşuyor.
Emlakçılar olarak biz bile artık iki taraf arasındaki güven probleminden dolayı ara bulucu rolünde çalışıyoruz."
Bu arz-talep dengesizliği, piyasada fahiş fiyatlamaların ve sıra dışı taleplerin önünü açtı.
Fahiş kira krizine son verecek formül: TOKİ'den kiralık konut!
SIRA DIŞI GÜVENCE TALEPLERİ VE BÜROKRASİ
Bazı ev sahipleri, yüksek kira beklentilerinin ötesinde, sıra dışı güvence yöntemlerine başvuruyor.
Piyasadaki bu güvensizlik ortamı nedeniyle, kirayı döviz (dolar veya euro) üzerinden isteyen ya da depozitoyu gram altın karşılığında talep eden ev sahipleri ortaya çıktı.
Daha da ileri giden bazı mülk sahipleri, adli sicil kaydı, kefil ve tahliye taahhütnamesi gibi resmi ve hukuki belgeler olmadan kiralama yapmayı reddediyor.
Örneğin Beşiktaş'ta evini kiraya vermek isteyen Ayşe Erdem, bu durumu şöyle gerekçelendirdi:
"Ben kötü niyetli kiracılarla uğraşmak istemediğim için bu önlemleri alıyorum.
Geçmişte ödeme aksaklıkları ve evde hasara neden olan kiracılar yüzünden mağduriyet yaşadım.
Bu yüzden daha tedbirli davranıyorum."
KİRACILARIN ÇÖZÜMÜ: BANKA KREDİLERİ
Yeni bir eve geçişin getirdiği 200 bin TL'yi bulan yüksek başlangıç maliyetleri, kiracıları bankacılık sektörüne yönlendirdi.
Son dönemde birçok banka, müşterilerinin bu nakit ihtiyacını karşılamak üzere 'kira kredisi' veya 'taşınma kredisi' adı altında yeni finansman ürünleri sunmaya başladı.
Genellikle 20 bin TL ile 200 bin TL aralığında değişen bu krediler, kiracılar için kısa vadede bir çözüm sunsa da, uzun vadede hane bütçelerine ek bir yük getiriyor.
Yeni bir ev arayışında olan Serkan Yıldız, yaşadığı zorluğu şu sözlerle ifade etti:
"Beğendiğimiz bir daire için önce üç farklı belge istediler; kefil, maaş bordrosu ve tahliye taahhütnamesi.
Buna ek olarak iki depozito ve bir aylık peşin kira ödememiz gerekti.
Toplam maliyet neredeyse 180 bin TL tutuyordu.
Başka çarem kalmadığı için mecburen bankadan kira kredisi çektim."
Bu durum, kiracılar ne kadar kredi çekiyor sorusunun da gündeme getirdi.
Depozito kabusu sona erdi: Milyonlarca kiracının yüzünü güldüren karar!
