Nakit kullanımının hızla azaldığı günümüzde, restoran çalışanlarının en önemli gelir kalemlerinden biri olan bahşişler dijital dünyaya taşınıyor. Türkiye Restoran Yatırımcıları ve Gastronomi İşletmeleri Derneği (TURYİD), sektördeki kayıt dışılığı önleyecek ve çalışan refahını artıracak "Dijital Bahşiş Modeli" önerisini kamuoyuyla paylaştı.
POS CİHAZLARINDA "BAHŞİŞ" BUTONU
Dünya Gazetesi'nin haberine göre, TURYİD Başkanı Kaya Demirer tarafından açıklanan model, ödeme terminallerinde (POS) köklü bir değişikliği öngörüyor. Müşteriler, kartla hesap öderken ekran üzerinde sunulan seçeneklerle tamamen kendi arzularına bağlı olarak bahşiş tutarını belirleyebilecek.
Sistemin temel taşları şu şekilde planlanıyor:
Ayrı Takip: Bahşiş tutarları, işletmenin ana cirosundan bağımsız bir havuzda toplanacak.
Şeffaf Dağıtım: Toplanan paranın adaleti için işveren ve işçilerden oluşan "Ortak Kurullar" kurulacak.
Müşteri Bilgilendirmesi: Bahşişin "gönüllülük" esasına dayalı olduğu müşteriye net bir şekilde beyan edilecek.
"VERGİYİ İŞLETMELER ÜSTLENSİN" ÇAĞRISI
Sistemin önündeki en büyük engel olan vergilendirme konusunda TURYİD’den radikal bir teklif geldi. Kaya Demirer, bahşiş gelirinin çalışanlar için kişisel gelir vergisine tabi olmaması gerektiğini belirterek şunları söyledi:
"Çalışanlarımızın eline geçen tutarın net kalması için %10’luk bahşiş vergisini işletmeler olarak biz ödemeye hazırız. Hazine ve Gelir İdaresi’nin sistemi %10 stopajla desteklemesi, sektördeki 2 milyon emekçi için devrim niteliğinde bir ek gelir potansiyeli yaratacaktır."
SERVİS ÜCRETİ İLE BAHŞİŞ KARIŞMAYACAK
TURYİD, yıllardır süregelen kavram kargaşasına da açıklık getirdi. İşletme tarafından zorunlu tutulan ve çalışanlara paylaştırılan "servis ücreti" ile müşterinin memnuniyetine bağlı "gönüllü bahşiş"in farklı kalemler olarak izlenmesi, hem müşteri memnuniyetini hem de hukuki şeffaflığı sağlayacak.
2026’DA YASALAŞMASI BEKLENİYOR
Hazine ve Maliye Bakanlığı ile yürütülen diyaloglar sonucunda, uygulamanın 2026 yılı başında yasal zemine kavuşması öngörülüyor. Sektör temsilcileri, bu modelin sadece restoranlarda değil, vale hizmetlerinden kuaförlere kadar hizmet sektörünün tamamına örnek olacağını vurguluyor.
