Hükümetin beklentileri yükselten mesajları sonrası açıklanan 8.506 TL’lik asgari ücret memnuniyetsizlik yarattı. Milyonlar sırtında ‘hayat pahalılığı küfesini’ taşırken açlık sınırında rakam çıkınca ‘Bekar bir çalışan bile aylık 10 bin TL’ye geçiremezken bir aile nasıl yaşayacak?’ tepkileri geldi. Ekonomistler ise enflasyonu besleyen nedenler çözülmedikçe hanelerdeki yangının söndürülemeyeceğini belirtti.
Milyonlarca çalışanı yakından ilgilendiren asgari ücrette sona gelindi. Yaklaşık 1 aydır görüşmeler devam ederken, bir rakam telaffuz edilmemişti. Fakat TÜRK-İŞ Başkanı Ergün Atalay ilk toplantı öncesinde kırmızı çizginin açlık sınırı olduğunu belirterek en az 7 bin 785 lirayı işaret etmiş, geçen Salı günü yapılan toplantı sonrasında 9 bin liranın altı olursa ‘masaya oturmayacağız’ demişti. Dün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, asgari ücrette son noktayı koydu. Erdoğan, 2023 yılı asgari ücretinin 8 bin 506 lira olduğunu açıkladı.
Erdoğan Beştepe’deki basın toplantısında “Toplantılar sonunda çalışan ve işveren tarafları maalesef ortak bir rakam üzerinde anlaşamamışlardır. Hükûmet olarak biz tüm tarafların tekliflerini ve gerekçelerini saygıyla karşılıyoruz. Elbette her kesim kendi öncelikleri hassasiyetleri kendi çıkarları doğrultusunda bir tutum ortaya koyacaktır” diye konuştu. Erdoğan şöyle devam etti: “Bize düşen görev ülkemiz ve milletimiz için en doğru, hakkaniyetli, sürdürülebilir sonucun ortaya çıkmasını sağlamaktır. Ne emekçilerimizin hakkının yenmesine ne de işverenlerimizin üzerine altından kalkamayacakları bir yükün bindirilerek istihdamın zarar görmesine rıza gösteririz.”
Açıklanan rakamın ülkenin genel ekonomik ve sosyal görünümüyle uyumlu olduğunu söyleyen Erdoğan “Beklenmedik bir tabloyla karşılaşırsak geçen yıl olduğu gibi bir ara düzenleme yapmaktan da kaçınmayız” dedi. Çalışan ve işveren ortak rakamda uzlaşamadığı asgari ücret toplantısına TÜRK-İŞ temsilcileri katılmadı. Daha şimdiden asgari ücret açlık sınırının altında kaldı. Kasım ayında TÜRK-İŞ’in açlık sınırı önceki aya göre yüzde 4,8 oranında artarak 7 bin 785 liraya çıktı. Yoksulluk sınırı da 25 bin 365 lira oldu. Son iki aylık dönemde yüzde 4+4 artış olduğunda bile Ocak 2023’te açlık sınırı 8 bin 420 lira olacak. Böylece daha ilk aydan asgari ücret açlık ücreti haline gelecek.
KASIMDA AÇLIK EŞİĞİ 7 BİN YOKSULLUK EŞİĞİ 25 BİN LİRAYDI
Asgari ücrete dönük 9 bin TL üstünde beklenti varken rakam 8 bin 506 TL olarak açıklandı. Temmuza göre yüzde 54.66’lık artış yapıldı. “Sırtımızda küfe var” vurgusu yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan “Ara düzenlemeden kaçınmayız” dedi. Ancak Türk-İş’in kasımdaki açlık sınırının 7 bin 785 TL, yoksulluk sınırının 25 bin TL olduğu hatırlatıldı. Aylık ortalama artışla asgari ücretlinin ocak maaşının açlık sınırı olacağı belirtildi.
GIDA, GAZ DURMUYOR BU RAKAM DA ZAMLARLA ERİYİP GİDECEK
Muhalefet ve ekonomistler de sıkıntılı tabloya dikkat çekti:
Hükümet küfe edebiyatını bırakıp enflasyon tsunamisiyle belini kırdıkları emekçinin haline baksın. TÜİK’e göre bir yılda gaz yüzde 132, elektrik yüzde 101 artmış. İşçi hâlâ alacaklı. Gıda enflasyonu yüzde 102 arttı. Bu rakam sofradaki kaybı telafi etmeyecek. Türkiye’nin yüzde 70’i şubat itibarıyla zamlarla tekrar açlık sınırının altında kalacak. Bu zam da eriyip gidecek.
MASADA İŞÇİ YOK
Yaklaşık 7 milyon çalışanı temsil eden Türk-İş’in işçi ücretinin açıklandığı masada olmaması dikkat çekti. Türk-İş Genel Başkanı Ergün Atalay daha önce “Teklifimiz 9 bin lira. Vermezlerse meselenin içinde olmayız” ifadesini kullanırken rakamın belli olmasının ardından sendikadan yapılan açıklamada ‘Bu ücret geçim şartlarını karşılamıyor’ denildi. Muhalefet vekilleri de “Masada emekçi olmaması ibretlik bir fotoğraf. İktidar işçiyi yok saydı” tepkisini gösterdi.
‘TÜRK-İŞ TOPLANTIYA KATILMADI’
Cumhurbaşkanı Erdoğan işçi tarafıyla ilgili ise şunları söyledi:
“Meseleyi bu açıdan ele alarak taraflar arasında makul noktada uzlaşma sağlanması için samimi gayret sarf ettik. Gönlümüz çalışan temsilcilerinin de aramızda olmasını isterdi ancak taraflardan herhangi biri katılmadığı için çalışanların alacakları en az maaş düzeyini ve buna endeksli pek çok geliri belirleyen asgari ücreti ortada bırakamazdık. Geçtiğimiz yıllarda da hükümetçe sonuçlandırılan asgari ücret müzakeresi vardır. Bu defa da öyle yaptık.”
‘EKONOMİK ŞARTLARA GÖRE GAYET UYGUN’
Asgari ücretin gayet makul olduğunu paylaşan Cumhurbaşkanı Erdoğan “Açıklayacağımız asgari ücret rakamı ülkemizin genel ekonomik ve sosyal görünümüyle uyumludur. Yatırım, istihdam, üretim, ihracat, cari fazla yoluyla büyüme gayretlerimizin en somut sonuçlarını çalışma hayatında aldık. 37.6 milyonluk istihdamla tarihin en yüksek çalışan rakamına ulaşılmıştır. Üstelik bu seviye kadınlarımızın iş gücüne katılımının rekor kırdığı bir dönemde yakalanmıştır” diye konuştu.
‘MEMUR VE EMEKLİ MAAŞLARI BUNA GÖRE ŞEKİLLENECEK’
Cumhurbaşkanı Erdoğan sözlerini şöyle sürdürdü:
“Geçtiğimiz haftalarda kamu görevlilerinin ek göstergeden sözleşmelilerin kadroya geçirilmesine kadar bu anlayışla çözüme kavuşturduk. 2023 asgari ücret rakamını belirlerken aynı yaklaşımla hareket ettiğimizden kimsenin şüphesi bulunmasın. Memur ve emekli maaşlarında yapılacak artış oranlarını da bu şekilde tespit edeceğiz. Adeta akrebin kıskancında yoğrularak gelişen, büyüyen, güçlenen Türkiye’nin çok büyük fedakarlıklar kazandığı imkânları her bir insanımızın emrine vermeyi sürdüreceğiz.”
‘BEKLENMEDİK BİR TABLODA ARA DÜZELTME YAPILIR’
“Beklenmedik bir tabloyla karşılaşırsak geçen yıl olduğu gibi bir ara düzenleme yapmaktan da kaçınmayız” diyen Erdoğan “İşçi, emekçilerimizin gelir ve refah seviyesini artırmış yönetim olarak hiç kimsenin hakkının zayi olmasına meydan vermeyiz. Milletimiz için varız. Net asgari ücret 2023 yılında inşallah 8500 lira olarak aramızda mutabık kaldık. Asgari ücretin işverene yansıması olduğu gibi bize de yansıması var. Bu yansımaları düşünerek bu adımı attık. Asgari ücrette geçtiğimiz yılın ocak ayına göre yüzde 94, temmuz ayına göre yüzde 50 oranında artış sağlanmış, yıllık ortalama artış oranı yüzde 70’in üzerinde gerçekleşmiştir. Yeni asgari ücretin çalışan ve işverenler başta olmak üzere ülke ve milletimize hayırlı olmasını diliyorum” ifadelerini kullandı.
İŞVERENE MALİYETİ 11 BİN 759 LİRA
Asgari ücretin işverene toplam maliyeti 11 bin 759 TL’ye yükseldi. Brüt asgari ücret 10 bin 8 TL, net asgari ücret 8 bin 506 TL oldu. Net asgari ücret, bugünkü kura göre 455 dolara yükseldi. İşverene verilecek asgari ücret desteği 100 liradan 250 liraya yükseltildi.
SARAY 33 MİLYON VATANDAŞI SOYDU
Asgari ücret üzerine sosyal medya hesabı üzerinden açıklamalarda bulunan CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu “Saray, TÜİK’in sahte gıda enflasyonunun bile 5 puan altında zam açıklayarak, bu ülkenin 33 milyon vatandaşını soydu. Ne asgari ücretlinin hak ettiği oldu ne de küçük esnafın vergi yükü düşürüldü. Yine ‘biri istedi’ diye, öyle oldu. Asıl mesele, asgari ücrete tenezzül etmeyen bir Türkiye’yi yaratabilmektir. O da endüstriyel dönüşümle olur. Sadece Sarayı yolcu etmeyeceğiz, yoksuldan alıp zengine verdikleri bu düzeni de tarihe gömeceğiz.”
ENFLASYONLA MÜCADELE ETMEDEN ARTIŞIN FAYDASI YOK
Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu “Kötü ekonomi yönetiminizin faturasını milletimize ödetiyorsunuz. Yeni asgari ücret, derde derman olmaktan uzak. Enflasyonla mücadele etmeden ücretlere yapılan artışın hiçbir anlamı olmayacaktır” dedi.
'İNSANCA YAŞAM ÜCRETİ İÇİN GERİ SAYIM BAŞLADI'
Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu “Bir kez daha ‘dağ fare doğurdu!’ Sırtlarındaki küfede milyarca doları taşıyorlar ama emekçinin alın terinin hakkını taşıyamıyorlar! Bu iktidar, bu anlayış ve bu zihniyet değişmeden sonuç değişmeyecek! Asgari değil, ‘İnsanca Yaşam Ücreti’ için geri sayım başlamıştır” dedi.
‘YÜKÜN ALTINDAN KALKAMIYORSANIZ BIRAKIN GİDİN’
DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan “Haftalardır merakla beklenen asgari ücret nihayet Sayın Erdoğan tarafından açıklandı. Yüzde 99 zam yaptık diye adeta müjde verircesine açıklandı. Bu ülkede gerçek enflasyonun yüzde 200’e yaklaştığını dünya alem biliyor. Çarşıya pazara çıkan herkes, fatura ödeyen herkes gayet iyi biliyor bunu. Biz ne dedik; ‘asgari ücret en az gerçek enflasyon artı refah payı oranında artırılmalıdır’ dedik. Bunu yapmadınız. Milyonlarca insanı gelir kaybı ile karşı karşıya bıraktınız. Üstelik bunu adı asgari ücret. Asgari ücret ortalama ücret olmuş durumda. Sayın Erdoğan’ın milleti sırtında taşıdığı bir yüke benzetmiş olması kabul edilemez. Yükün altından kalkamıyorsanız bırakın gidin. Mayıs haziranı da beklemeyin, Meclis elinizin altında, mart ayında bir seçim ilan edin ve bir an önce milletimizin bu ızdırabını bitirin.”
