Dejavu ne demek? Fransızca kökenli olan dejavu terimi, déjà "daha önce" kelimesi ve voir- "görmek" fiilinin geniş zaman çekimli halinin birleşimiyle oluşmuştur. Türkçe'ye çevrildiğinde "daha önce görüldü" anlamına gelen dejavu, bir olayı veya bir anı daha önce yaşamış olma hissi olarak tanımlanır.
DEJAVU VE İSLAM: LEVH-İ MAHFUZ'UN YANSIMALARI
İslam perspektifine göre, dejavu fenomeni ruhun bedenden önce yaratıldığı ve kaderin önceden belirlendiği inancıyla açıklanır. Ruhun önce var olması, olayların önceden bilindiği ve kaderin Levh-i Mahfuz'da yazılı olduğu düşüncesini beraberinde getirir. Dejavu deneyimi, kişinin zihninde Levh-i Mahfuz'daki kaderin bir yansıması olarak ortaya çıkar. Bu durum, reenkarnasyonla ilgili değil, aksine kaderin değişmezliğini ve korunmuşluğunu vurgular.
BEYNİN ANOMALİSİNDEN KAYNAKLANAN DEJAVU
Dejavu'nun bilimsel açıklaması ise 1876'da Fransız Fizikçi Emile Boiraç tarafından ortaya konuldu. Dejavu, beynin sağ lobu ve sol lobu arasındaki milisaniyenin altındaki zaman farkından kaynaklanır. Bir lobun olayı diğer lobadan daha geç algılaması, kişinin aynı anıyı daha önce yaşamış gibi hissetmesine neden olur. Bu durum, sinir aksonlarındaki küçük bir sapmadan kaynaklanmaktadır.
DEJAVU HANGİ HASTALIĞIN BELİRTİSİ OLABİLİR?
Dejavu, nadiren yaşandığında genellikle bir tehlike işareti olarak görülmez. Ancak sık ve uzun süreli dejavu deneyimleri, epilepsi hastalığının belirtisi olabilir. Özellikle çocuk ve ergenlerde sıkça görülen dejavu durumları, doktor kontrolünü gerektirebilir. Ayrıca, yetişkinlerde stres ve yorgunluğun da dejavu'yu tetikleyebileceği belirtilmektedir.
Sonuç olarak, dejavu fenomeni hem bilimsel bir açıklamaya sahip hem de İslam perspektifinde kaderin bir yansıması olarak değerlendirilebilmektedir. Bu esrarengiz deneyim, insan zihninin derinliklerindeki bilinmeyen sırları açığa çıkarmaya devam ediyor.
