Avrupa'yı etkisi altına alan 40 derecenin üzerindeki aşırı sıcaklıklar, küresel iklim değişikliğinin tetiklediği yeni bir gerçekliği gözler önüne seriyor.
Son yıllarda artan sıcak hava dalgaları, özellikle yaz aylarında hayatı olumsuz etkilerken, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre 2022 yılında sadece Avrupa'da yaklaşık 62 bin kişinin sıcağa bağlı ölümler nedeniyle yaşamını yitirmesi, konunun ciddiyetini vurguluyor.
KİMLER RİSK ALTINDA?
Euronews'te yer alan habere göre, sıcak hava dalgaları herkes için risk oluştursa da, bazı gruplar bu durumdan daha fazla etkilenebiliyor.
Açık havada çalışanlar, yaşlı bireyler, bebekler, düzenli ilaç kullananlar ve kronik sağlık sorunları olan kişiler, aşırı sıcakların sağlık üzerindeki etkileri açısından daha yüksek risk altında bulunuyor.
Ancak uzmanlar, sıcak hava dalgalarının sonuçlarının büyük ölçüde öngörülebilir ve önlenebilir olduğunu belirtiyor. Kendinizi korumak için riskleri anlamak büyük önem taşıyor.
1) SICAK BİTKİNLİĞİ VE SICAK ÇARPMASI TEHLİKESİ
Aşırı sıcakların vücut üzerindeki en doğrudan etkilerinden biri sıcak bitkinliğidir. Vücudun aşırı ısınması sonucu, genellikle terleme yoluyla yoğun su ve tuz kaybı yaşanır.
Çoğu kişi serin bir ortama geçip yeterli sıvı alarak iyileşebilir. Ancak, 30 dakika içinde serinleme sağlanamazsa, sıcak bitkinliği, tıbbi acil durum olarak kabul edilen sıcak çarpmasına dönüşebilir.
Sıcak çarpması belirtileri arasında hızlı kalp atışı, nefes darlığı, zihinsel karışıklık, nöbetler ve bilinç kaybı yer alır. Bu belirtiler görüldüğünde derhal tıbbi yardım alınması hayati önem taşır.
2) MEVCUT SAĞLIK SORUNLARININ KÖTÜLEŞMESİ
Yoğun sıcak hava dalgaları ve geceleri yeterli serinlemenin olmaması, insan vücudunun iç sıcaklığını düzenlemesini zorlaştırır. Kalp ve böbrekler, vücut ısısını dengelemek için daha yoğun çalışmak zorunda kalır.
Bu durum, kalp hastalığı, diyabet ve astım gibi mevcut kronik sağlık sorunlarını önemli ölçüde kötüleştirebilir.
DSÖ'ye göre ısı stresi, hava koşullarına bağlı ölümlerin en önemli nedenidir ve Avrupa'nın yaşlanan nüfusu ile kronik hastalıkların yaygınlığı, gelecekte ısıya bağlı sağlık risklerini artırma potansiyeli taşımaktadır.
3) HAVA KALİTESİNDEKİ BOZULMA
Sıcak hava dalgaları, Avrupalı iklim bilimcilerin 'ölümcül kombinasyon' olarak tanımladığı bir etkiyle hava kalitesini olumsuz etkileyebilir.
Bu durum, daha sık ve yoğun orman yangınlarına yol açarak ve kirli havayı yer seviyesinde hapsederek gerçekleşir.
Hava kirliliği, astım gibi akciğer rahatsızlıklarını şiddetlendirirken, artan kan viskozitesi nedeniyle kalp krizi ve felç riskini de artırabilir.
4) RUH SAĞLIĞI ÜZERİNDEKİ OLUMSUZ ETKİLER
Yüksek sıcaklıklar, özellikle önceden ruh sağlığı sorunları olan bireylerde stres, sinirlilik, anksiyete ve bilişsel işlevlerde bozulmaya neden olabilir.
Bu durum, kesintiye uğrayan uyku düzeni, aşırı sıcağa verilen fizyolojik tepkiler ve araştırmacıların 2023 yılında 'psikolojik sıkıntı için üreme alanı' olarak tanımladığı fiziksel rahatsızlığın birleşimiyle ortaya çıkar.
5) KAZALAR VE SAĞLIK SİSTEMİNE BİNE YÜK
Sıcak hava dalgaları, elektrik kesintilerine yol açabilir ve ulaşımda aksaklıklara neden olabilir. Bu durum, özellikle daha fazla insanın tıbbi bakıma ihtiyaç duyduğu bir zamanda sağlık hizmetlerinin erişilebilirliğini tehlikeye atabilir.
İsveç Çalışma Ortamı Kurumu'na göre, sıcak stresi aynı zamanda insanların dikkat ve muhakeme yeteneklerinin bozulmasına yol açar. Bu da, özellikle açık havada çalışan bireyler için trafik ve işle ilgili kaza riskini artırabilir.
