Marmara Denizi'nde etkili olan müsilaj (deniz salyası) hakkında uyarılarda bulunan uzmanlar, insan sağlığını doğrudan etkilemeyen müsilajın devam etmesi durumunda ekolojik felaket yaşanabileceğini belirtiyor. Yetkililer, deniz salyasının yoğun olduğu bölgelerde vatandaşların denize girmemesi gerektiğini duyurdu. İşte, müsilaj (deniz salyası) zararları...
Deniz sıcaklığının yüksek olması ve denizin durgun olması nedeniyle nisan-mayıs-haziran aylarında görülen müsilaj (deniz salyası), bu yıl Marmara Denizi'nde beklentilerin çok üzerinde etkili oluyor. Balıkçıların avlanmasını engelleyen müsilaj, denizdeki canlı çeşitliliğinin de azalmasına neden oluyor.
MÜSİLAJ (DENİZ SALYASI) NE DEMEK?
Müsilaj, biyolojik ve kimyasal birçok koşulun bir araya gelmesiyle oluşuyor. Fitoplankton adı verilen bitkisel canlıların aşırı çoğalması, deniz sıcaklığının yükselmesi ve buna bağlı olarak bakteriyel aktivitelerin artmasıyla oluşan sümüksü yapışkan bir maddedir.
Deniz salyasının oluşabilmesi için suyun çok sıcak ve durgun olması gerekiyor. Bu nedenle mevsimsel düzensizlikler de müsilaj oluşumunda etkili oluyor. Küresel ısınmanın getirdiği iklim değişikliğine bağlı olarak ülkemizde yaşanan mevsim değişikliklerinin, deniz salyasının bu yıl daha etkili olmasına neden olduğu belirtiliyor.
Öte yandan denizliermizdeki kirliliğin de müsilaj oluşumunda payı bulunuyor. Endüstriyel ve evsel atıkların Marmara Denizi'ne bırakılmasından dolayı biyo çeşitliliğin azaldığı belirtiliyor. Rüzgara bağlı olarak denizlerde dalganın az olması da deniz salyasının oluşmasında etkili oluyor.
DENİZ SALYASI (MÜSİLAJ) ZARARLI MI?
Müsilajın oluşmasında etkili olan bazı türler, toksin içermesinden dolayı solungaçla nefes alan bazı deniz canlıları için tehlike arz ediyor. Fakat bu tip canlılar tehlike sezdikleri zaman, bu bölgeden kaçabiliyor. Bu da denizlerde biyo çeşitlilikte azalmaya neden oluyor.
Denizlerdeki canlıların yanı sıra ekonomik ve sosyal anlamda negatif etkiler oluşturduğunu belirten Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yeşim Büyükateş, "Müsilaj olayının sadece ekolojik değil, ekonomik ve sosyal negatif etkileri de söz konusu maalesef. Şu anda balık avlanmada yasak dönemindeyiz, aktif avcılık yapılmıyor. Ancak, aktif olarak balık avcılığının yapıldığı dönemlerde, balık ağlarının gözlerini kapattığını gözlemliyoruz. Teknelerin pompa ve filtrelerini kapattığını ve bunlara zarar verdiğini gözlemliyoruz.
"MÜSİLAJIN (DENİZ SALYASI) OLDUĞU YERDE DENİZE GİRMEYİN"
Müsilaj, denizel sistemde sahte bir dip yapısı oluşturuyor. Bu da balıkların üreme, beslenme ve göçleri üzerinde de olumsuz etkiler ortaya çıkıyor. Neler önerebiliriz; ekolojik, sosyolojik ve ekonomik etkilerini en aza indirebilmek için. Öncelikle, evsel, endüstriyel kanalizasyon atıkları ve sintine suları denizi kirletici etkenleri, süreklilik söz konusu olmalı ama özellikle müsilajın olduğu dönemlerde deşarjın azaltılması gerekiyor" dedi.
Deniz salyasının yoğun olduğu bölgelerde denize girilmemesi gerektiğine dikkat çeken Büyükateş, "Müsilajın insan sağlığı doğrudan etkileyecek bir durum olmadığını biliyoruz. Fakat, ortamda sirkülasyon azaldığı için bakteriyel parçalanma yoğun olarak gerçekleşiyor. Bu da dolaylı olarak insan sağlığı üzerinde negatif etki oluşturabilir. Müsilajın yoğun olarak bulunduğu bölgelerde denize girilmesini çok tavsiye etmiyoruz" şeklinde konuştu.
MARMARA DENİZİ'NDE MÜSİLAJ NE ZAMAN SONA ERER?
Müsilaj akınının ne zaman biteceği bilinmiyor. Deniz salyasının Marmara Denizi'ni ve Çanakkale Boğazı'nı terk etmesi için hava koşullarının normal düzeye gelmesi, deniz suyu sıcaklarının düşmesi ve rüzgar gerekiyor. Bu tip yapıların artması ya da oluşması ise uzun ve sürekli olaylar sonucunda gerçekleşir. Örneğin, biyo çeşitliliğin azalması gibi olayların düzelmesi için daha uzun bir süreç gerekiyor.
