Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın yürüttüğü Taş Tepeler Projesi kapsamında, Şanlıurfa’daki Karahantepe arkeolojik alanında yapılan kazılarda, üzerinde insan yüzü tasviri bulunan T biçimli bir dikilitaş gün yüzüne çıkarıldı. Bu özelliğiyle, şimdiye kadar bilinen örnekler arasında bir ilki temsil ediyor.
T BİÇİMLİ DİKİLİTAŞ ÜZERİNDE İLK KEZ İNSAN YÜZÜ BETİMİ
Daha önce Göbeklitepe ve çevresinde bulunan T biçimli dikilitaşların üzerindeki kol ve el kabartmaları, bu yapıların insan figürünü temsil ettiği yönündeki yorumları güçlendiriyordu. Ancak Karahantepe’de bulunan dikilitaş, ilk kez yüz hatlarıyla birlikte insan figürünün doğrudan işlendiği bir örnek olarak öne çıkıyor.
Dikilitaşın üst kısmında yer alan yüz betiminin, keskin hatları, derin göz çukurları ve küt biçimli burun detayıyla Karahantepe’de daha önce bulunan heykellerle benzer bir üslup taşıdığı belirtiliyor. Bu keşfin, Neolitik Dönem insanının yalnızca teknik becerisini değil, ifade biçimini ve soyut düşünce gücünü de ortaya koyduğu ifade ediliyor.
DOĞRUDAN İNSAN YÜZÜNÜ BETİMLEYEN ANLATIMLAR
T biçimli dikilitaşların mimari yapıların taşıyıcı unsurları olmanın ötesinde sembolik bir anlam taşıdığı arkeologlar tarafından uzun süredir kabul ediliyordu. Yeni buluntuyla birlikte, bu taşların yalnızca insanı temsilen değil, doğrudan insan yüzünü betimleyen anlatımlar içerdiği de netlik kazanmış oldu.
YERLEŞİK HAYATIN İZLERİ
Yaklaşık 12 bin yıl öncesine tarihlenen bulgulara ev sahipliği yapan Taş Tepeler Projesi, insanlığın avcı-toplayıcı yaşamdan yerleşik hayata geçiş sürecini anlamaya yönelik önemli veriler sunuyor. Proje kapsamında yürütülen kazılar, inanç sistemleri, toplumsal yapılar ve sanat anlayışına dair yeni bilgileri gün yüzüne çıkarmaya devam ediyor.
