Safran, dünyadaki en değerli baharatlardan biridir. İplik benzeri kırmızı stigmalar ve verdikleri sarı renk, tam anlamıyla efsane maddelerdir. Kansere karşı korumasından strese kadar safranın yararları saymakla bitmiyor.
‘Safran bitkisi’ olarak bilinen ve çiğdem safran adlı bir çiçekten gelir. Safranın ilk olarak Yunanistan'da ortaya çıktığına ve yetiştirildiğine inanılıyor, ancak bugün baharat öncelikle İran, Yunanistan, Fas ve Hindistan'da yetiştiriliyor.
SAFRAN NEDİR?
Amerika Birleşik Devletleri'nde mikro ölçekli safran üretimi mevcutken, burada bulunan safranların çoğu ithal edilmektedir. Safran son derece ince ve hoş kokuludur. Hafif tatlı, lüks tadı tamamen gizemlidir tarif etmesi zordur, ancak bir tabakta hemen fark edilir.
SAFRAN NASIL TÜKETİLİR?
2 çay kaşığı kadar öğütün. Safran iplikleri, bir küp şeker veya bir tutam kaba tuzla birlikte, bir baharat değirmeni ile bir toza lezzet ve rengi ortaya çıkarmak için öğütün. Sonra bir fincanın 4’te 1’i kadar ılık su ekleyin ve soğumaya bırakın. Bu, tereyağlı safran pilavı ve safran gül suyu gevrekliği gibi özel gün tatlılarında kullanabileceğiniz canlı iksirdir.
SAFRANIN FİYATI NE KADAR?
Safran, dünyanın en pahalı bitkilerindendir. Her çiçek yalnızca üç iplik (stigma) safran üretir ve her yıl yalnızca bir hafta çiçek açar. Safran, içindeki narin lekeleri korumak için sabah ortasında, çiçekler hala kapalıyken elle hasat edilmelidir. Sadece bir ons safran üretmek için yaklaşık 1000 çiçek gerekir. Bu yüzden gerçek anlaşma için gram başına 10 ila 13 dolar talep edilir. En iyi malzemeyi aldığınızdan emin olmak için koklayın, biraz tatlı saman gibi kokar. Aynı zamanda kırmızılığı da canlı olmalı, etrafında sarılık olmamalıdır.
SAFRAN NEREDEN ALINIR?
Bazı baharatçılarda safran bulabilirsiniz. Safranı Amazon'da veya bazı e-ticaret sitelerinden de temin edebilirsiniz.
SAFRAN NASIL SAKLANIR?
İplikleri serin, kuru ve karanlık bir yerde saklayın (bir yıla kadar dondurucuya koyabilirsiniz). Safran suyu buzdolabında hava geçirmez bir kapta üç haftaya kadar saklanabilir.
SAFRANIN FAYDALARI NELERDİR?
1. Güçlü bir antioksidan
Safran, antioksidan görevi gören etkileyici bitki bileşikleri içerir hücrelerinizi serbest radikallere ve oksidatif strese karşı korur.
Önemli safran antioksidanları arasında krosin, krosetin, safranal ve kaempferol bulunur.
Krosin ve krosetin, karotenoid pigmentlerdir ve safranın kırmızı renginden sorumludur. Her iki bileşik de antidepresan özelliklere sahip olabilir, beyin hücrelerini ilerleyici hasara karşı koruyabilir, iltihabı iyileştirebilir, iştahı azaltabilir ve kilo kaybına yardımcı olabilir.
Safranal, safrana kendine özgü tadı ve aromasını verir. Araştırmalar, ruh halinizi, hafızanızı ve öğrenme yeteneğinizi geliştirmenin yanı sıra beyin hücrelerinize ve strese iyi gelir.
Son olarak, kaempferol safran çiçeği yapraklarında bulunur. Bu bileşik, azalmış iltihaplanma, kansere karşı koruyucu ve antidepresan olarak kullanılır.
ÖZET
Safran, krosin, krosetin, safranal ve kaempferol gibi antioksidan görevi gören bitki bileşikleri bakımından zengindir. Antioksidanlar, hücrelerinizi oksidatif strese karşı korumaya yardımcı olur.
2. Ruh hâini iyileştirebilir ve depresif belirtileri tedavi edebilir
Safran, ‘güneş ışığı baharatı’ olarak adlandırılır.
Bunun nedeni yalnızca farklı rengi değil, aynı zamanda ruh halinizi aydınlatmaya da yardımcı olur.
Beş çalışmanın gözden geçirilmesinde, safran takviyeleri, hafif-orta dereceli depresyon semptomlarının tedavisinde plasebolardan önemli ölçüde daha etkiliydi.
Diğer çalışmalar, günlük 30 mg safran almanın depresyon tedavilerinde kullanılan ilaçlar kadar etkili olduğunu ortaya koydu. Ek olarak, diğer tedavilere kıyasla daha az insan safrandan yan etkiler yaşadı.
Dahası, hem safran yaprakları hem de iplik benzeri damgalama, hafif-orta dereceli depresyona karşı etkili oluyor.
Bu bulgular umut verici olsa da, safranın depresyon tedavisi olarak önerilebilmesi için daha fazla katılımcı ile daha uzun insan çalışmalarına ihtiyaç vardır.
ÖZET
Safran, hafif-orta dereceli depresyon belirtilerinin tedavisine yardımcı olabilir, ancak kesin öneriler yapılmadan önce daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.
3. Kanserle mücadele etkili olabilir
Safran, zararlı serbest radikalleri etkisiz hale getirmeye yardımcı olan antioksidanlar bakımından yüksektir. Serbest radikal hasarı, kanser gibi kronik hastalıklarla ilişkilendirilmiştir.
Test tüpü çalışmalarında safran ve bileşiklerinin kolon kanseri hücrelerini seçici olarak öldürdüğü veya büyümelerini bastırırken normal hücreleri zarar görmeden bıraktığı gösterilmiştir.
Bu etki aynı zamanda deri, kemik iliği, prostat, akciğer, meme, serviks ve diğer bazı kanser hücreleri için de geçerlidir.
Dahası, test tüpü çalışmaları, safrandaki ana antioksidan olan krosinin kanser hücrelerini kemoterapi ilaçlarına daha duyarlı hale getirebileceğini bulmuştur.
Test tüpü çalışmalarından elde edilen bu bulgular umut verici olsa da safranın kanseri koruyucu etkileri insanlarda yeterince çalışılmamıştır ve daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
ÖZET
Safran, normal hücreleri zarar görmeden bırakırken kanser hücrelerini öldürmeye yardımcı olabilecek antioksidanlar bakımından yüksektir. Bununla birlikte, daha fazla insan araştırmasına ihtiyaç vardır.
5. Afrodizyak etkisi
Afrodizyaklar, libidonuzu artırmaya yardımcı olan yiyecekler veya takviyelerdir.
Çalışmalar, safranın özellikle antidepresan alan kişilerde afrodizyak özelliklere sahip olabileceğini göstermiştir.
Afrodizyak etkisinden dolayı safran kullanan kişilerin, memnuniyet oranı artıyor. Ancak meni gücünde çok etkili olmadığı söylense de safranın cinsel isteği artırdığı ifade ediliyor.
Antidepresan alması nedeniyle cinsel isteği düşük olan kadınlarda, plaseboya kıyasla dört hafta boyunca günde 30 mg safran, cinsiyete bağlı ağrıyı azalttı ve cinsel istek ve yağlanmayı artırdı.
ÖZET
Safran hem erkekler hem de kadınlar için afrodizyak özelliklere sahip olabilir ve özellikle antidepresan alanlara yardımcı olabilir.
6. İştahı azaltıyor ve kilo vermeye yardımcı oluyor
Safranın iştahı azalttığı ya da artırması özelliği de bulunuyor. Kilo problemi yaşayanların kilo vermesine yardımcı oluyor.
Kalp hastalığı risk faktörlerini azaltabilir: Hayvan ve test tüpü çalışmaları, safranın antioksidan özelliklerinin kan kolesterolünü düşürdüğünü ve kan damarlarının ve arterlerin tıkanmasını önlediğini göstermektedir
Kan şekeri seviyelerini düşürebilir: Safran, kan şekeri seviyelerini düşürebilir ve insülin duyarlılığını artırabilir.
Yaşa bağlı makula dejenerasyonu (AMD) olan yetişkinlerde görme yeteneğini artırabilir: Safran, AMD'li yetişkinlerde görme yeteneğini iyileştiriyor ve AMD ile bağlantılı serbest radikal hasarına karşı koruyor gibi görünüyor
Alzheimer hastalığı olan yetişkinlerde hafızayı geliştirebilir: Safran'ın antioksidan özellikleri, Alzheimer hastalığı olan yetişkinlere iyi gelir.
ÖZET
Safran, gelişmiş kalp hastalığı riski, kan şekeri seviyeleri, görme ve hafıza gibi diğer birçok hastalığa iyi gelir.
Safranın ince bir tadı ve aroması vardır, bu da diyetinize eklemeyi kolaylaştırır. Tuzlu yemeklerle iyi uyum sağlar ve daha derin bir tat vermek için sıcak suya batırılmalıdır.
RİSKLERİ VE DOZLARI
Safran genellikle güvenlidir ve çok az yan etkisi vardır.
Standart pişirme miktarlarında safran, insanlarda yan etkilere neden olmuyor.
Diyet takviyesi olarak, insanlar günde 1,5 grama kadar safranı güvenle alabilir. Bununla birlikte, günde yalnızca 30 mg safranın faydalarından yararlanmak için yeterli olduğu gösterilmiştir.
Öte yandan, 5 gram veya daha fazla yüksek dozlar toksik etkilere sahip olabilir. Düşüklere neden olabileceğinden hamile kadınlar yüksek dozlardan kaçınmalıdır.
Herhangi bir takviyede olduğu gibi, safranı ek formda almadan önce doktorunuzla konuşun.
Safran tozu, pancar, kırmızı boyalı ipek lifleri, zerdeçal ve kırmızı biber gibi diğer bileşenlerle karıştırılıyor. Gerçek safran çok pahalıdır.
Bu nedenle, otantik bir ürün elde ettiğinizden emin olmak için saygın bir markadan safran satın almak önemlidir. Safran çok ucuz görünüyorsa, bundan kaçınmak en iyisidir.
